16 april 2024

Massa van superzware zwarte gaten in vroege heelal stelt sterrenkundigen voor een raadsel

Zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels kunnen zeer zwaar worden - als voorbeeld ruim vier miljoen zonsmassa zoals het exemplaar Sgr A* in ons eigen Melkwegstelsel en meer dan 3 miljard (!) zonsmassa voor het exemplaar in het centrum van M87 - en dat doen ze door te groeien door aanvoer van … [Lees meer...]

Hubble heeft superzwaar zwart gat gedetecteerd dat uit een sterrenstelsel is weggeschoten

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de ESA/NASA Hubble ruimtetelescoop een superzwaar zwart gat gedetecteerd, dat met hoge snelheid uit de kern van een sterrenstelsel is weggeschoten. Normaal gesproken bevinden superzware zware gaten zich IN de kernen van sterrenstelsels … [Lees meer...]

Gamma-achtergrondstraling bevat geen spoor van donkere materie

Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam hebben de meest nauwkeurige analyse uitgevoerd van de gamma-achtergrondstraling in het heelal. Daaruit volgt dat deze achtergrondstraling van twee verschillende brontypes afkomstig moet zijn. De onderzoekers zagen geen aanwijzingen voor het bestaan van … [Lees meer...]

Röntgenecho’s waargenomen van superzwaar zwart gat dat complete ster verorbert

We hebben 'm al enkele keren eerder op de Astroblogs voorbij zien komen, de röntgenuitbarsting genaamd Swift J1644+57. De Amerikaanse Swift-satelliet had die uitbarsting op 28 mei 2011 gedetecteerd, nu al weer ruim vijf jaar geleden, en toen we er in 2011 over schreven wist men al dat het ging om … [Lees meer...]

Nou weten we eindelijk waar Big Bird vandaan komt: de blazar KS B1424-418

In 2012 ontdekte men met IceCube, een neutrino-detector van één kubieke kilometer in het ijs van de Zuidpool, een neutrino met een gigantische energie van maar liefst 2 Peta elektronvolt (da's 2 x 10^15 elektronvolt!), een neutrino dat de bijnaam Big Bird kreeg. In 2014 had men wel in de gaten dat … [Lees meer...]

50 miljard zonsmassa is zo’n beetje het maximum van de massa van superzware zwarte gaten

Sterrenkundigen hebben een zwart gat ontdekt dat op de kosmische weegschaal 40 miljard zonsmassa weegt, een zwart gat in de kern van een sterrenstelsel in Cepheus, genaamd S5 0014+813. Het schijnt de recordhouder te zijn, andere joekels zoals ULASJ1234+0907 (11 miljard zonsmassa) en OJ 287 (18 … [Lees meer...]

Ver zwart gat produceert recorduitbarsting

Op 14 juni jl. hebben de Italiaanse gammasatelliet AGILE en zijn Amerikaanse soortgenoot Fermi een enorme uitbarsting gedetecteerd van het superzware zwarte gat in het centrum van het sterrenstelsel 3C 279. Van de ene dag op de andere nam de intensiteit van de gammastraling van de kern van dit … [Lees meer...]

Gravitationele microlens biedt kijkje op ver verwijderd superzwaar zwart gat

Sterrenkundigen van het Max Planck Institute for Physics in München en de Universiteit van Genéve hebben met behulp van de Integral, Fermi en Swift satellieten voor het eerst de 'jet' of straalstroom in gammastraling waargenomen van een ver verwijderd superzwaar zwart gat. Het gaat om het zwarte gat … [Lees meer...]

Hubble vindt geesten van quasars – allemaal verwanten van Hanny’s Voorwerp

Met de Hubble ruimtetelescoop heeft men bij acht sterrenstelsels de 'geesten van quasars' gevonden, vreemd verbogen en verlichte gaswolken, die ooit door een quasar in de kern van de sterrenstelsels beschenen werden en die groen oplichten door een proces dat fotoïonisatie wordt genoemd. De quasars … [Lees meer...]

Hoe konden de eerste zwarte gaten zo snel groeien?

In het jonge heelal wemelde het van de quasars - extreem heldere stralingsbronnen die worden aangedreven door het eetgedrag van supermassieve zwarte gaten. Probleem is echter dat deze vroege zwarte gaten al een miljard jaar na de oerknal miljoenen zonnemassa's zwaar konden worden. Hoe hebben die … [Lees meer...]