29 maart 2024

En nou de goede kant uit

Een paar dagen terug had ik die afbeelding van de röntgensatelliet XMM-Newton, die naar Hanny's Voorwerp keek. Kevin Schawinski van het wetenschappelijke Galaxy Zoo-team maakte mij er attent op dat er een hééél klein foutje in m'n afbeelding zat: XMM-Newton kijkt namelijk de andere kant uit. :oops: … [Lees meer...]

13.04 uur vanmiddag: Winter!

Straks om 13.04 uur breekt de winter aan. Dat moment wordt het solstitium genoemd, dat letterlijk 'stilstand van de Zon' betekent. Het middelpunt van de Zon bereikt dan het winterpunt van de ecliptica en ook z'n meest zuidelijke declinatie (-23°26'24"). De Zon staat dan recht boven de … [Lees meer...]

Donkere energie houdt groei clusters tegen

Groot nieuws: Voor het eerst zijn sterrenkundigen er in geslaagd om de effecten te meten die de donkere energie heeft op de ontwikkeling van objecten in het heelal! Dát donkere energie bestaat weten we al sinds 1998, toen sterrenkundigen aan de hand van supernovae ontdekten dat het heelal versneld … [Lees meer...]

Twaalf miljard jaar zon geperst in zes minuten

Tussen het ontstaan van de Zon vijf miljard jaar geleden en haar toekomstige pensioenfase als witte dwerg zit ongeveer twaalf miljard jaar. Mark Hammond heeft een video van ruim zes minuten samengesteld waarin die twaalf miljard jaren op prachtige wijze zijn gecomprimeerd. Beelden zeggen meer dan … [Lees meer...]

S2

S2. Da's waarschijnlijk de korste titel die ik ooit voor een astroblog heb gebruikt. S2, ook wel SO-2 genoemd, is de naam van een ster en niet zomaar eentje: het is de 'beroemde' ster die het meest dichtbij het centrale supermassieve zwart gat staat in het centrum van het Melkwegstelsel, ruim 27.000 … [Lees meer...]

De jeugd heeft de toekomst

De jeugd heeft de toekomst, luidt de aloude wijsheid en dus toog ik vanmorgen vergezeld van Herman en Jorrit naar de Natuur- en Vogelwacht Alblasserwaard (NVWA) in Papendrecht om voor een stuk of dertig kinderen een praatje te houden over het zonnestelsel. Dat resulteerde in ongeveer twintig vragen … [Lees meer...]

klimaatverandering: de kip of het ei vraag

Gisteravond hield Carlo Jenniskens een boeiende publiekslezing bij sterrenkundevereniging Christiaan Huygens over klimaatverandering. Jenniskens presenteerde een overdaad aan grafieken en sheets, die wat mij betreft een tikkeltje minder in aantal had gemogen, maar los van die informatieschokgolf was … [Lees meer...]

Chandra kijkt in het hart van de Tarantula

In de Grote Magelhaense Wolk, een begeleidend sterrenstelsel van onze Melkweg, bevindt zich het enorme stervormingsgebied 30 Doradus, een emissienevel (H II gaswolken) die ook wel bekend staat als de Tarantulanevel. 30 Doradus is ongeveer 800 lichtjaren in doorsnee. Hij staat (gelukkig maar) op een … [Lees meer...]

2008 zal één seconde langer duren

Poets je horloges maar vast op, want aan het einde van dit jaar zullen ze welgeteld één seconde langer moeten werken. Besloten is namelijk om 2008 te laten eindigen met een extra schrikkelseconde. Na 23 uur, 59 minuten en 59 seconden komt er een extra seconde: 23 uur, 59 minuten en 60 seconden. … [Lees meer...]

De evolutie van amateur-sterrenkundigen

We kennen allemaal het Hertzsprung-Russell-diagram, kortweg het HR-diagram genoemd, waarmee we de evolutie van sterren kunnen volgen. Vandaag las ik op de blog van Mike Simonsen een leuk verhaal over het door hem bedachte T-M diagram, waarin de evolutie van amateur-sterrenkundigen te volgen is. Op … [Lees meer...]