19 april 2024

Gammaflits GRB 221009A bestookte de aardse ionosfeer 800 seconden met gammastraling

Op 9 oktober 2022 om 15:21 uur Nederlandse tijd werd een extreem heldere en langdurige gammaflits (GRB) gedetecteerd door diverse satellieten, waaronder ESA's Integral missie. Dat was GRB 221009A, zoals de explosie werd genoemd, en het was de helderste gammaflits die we ooit hebben waargenomen, the … [Lees meer...]

ESA presenteert eerste haarscherpe Euclid-foto’s van de kosmos

Vandaag zijn de eerste fullcolour beelden van de kosmos van ESA’s ruimtetelescoop Euclid gepresenteerd. Nooit eerder was een telescoop in staat om zulke haarscherpe astronomische beelden te maken van zo'n groot deel van de hemel en zo ver het diepe heelal in. De vijf beelden illustreren het … [Lees meer...]

Webb en Chandra hebben het verst verwijderde superzware zwarte gat ooit ontdekt

Door waarnemingen in het infrarood (met Webb) en in röntgenlicht (met Chandra) hebben sterrenkundigen het verst verwijderde superzware zwarte gat ontdekt dat ooit is waargenomen. Het zwarte gat licht in het centrum van het sterrenstelsel UHZ1, dat op 13,2 miljard lichtjaar afstand gelegen is … [Lees meer...]

Mogelijk zitten er restanten van de hypothetische planeet Theia nog in de mantel van de aarde!

Jaren geleden werd er een zogeheten anomalie ontdekt in de mantel van de aarde en recent heeft een internationaal team van wetenschappers ontdekt dat die anomalie mogelijk verband houdt met een restant daar daar zit van Theia, de kleine planeet waar de nog jonge aarde ('Gaia') 4,5 miljard jaar … [Lees meer...]

Chandra en IXPE laten de botten zien van de spookachtige kosmische hand

De nogal spookachtige kosmische hand - formeel MSH 15-52 - is hier vaker voorbij gekomen op de Astroblogs - zie deze en deze blogs erover. We hebben het over een pulsar genaamd PSR B1509-58, die slechts 19 km in doorsnede is, en die verantwoordelijk is voor de gaswolk met die merkwaardige vorm en … [Lees meer...]

FLAMINGO: donkere materie, gewone materie en neutrino’s in grootste kosmologische simulatie ooit

Een internationaal team van astronomen heeft de grootste kosmologische computersimulatie ooit uitgevoerd, die niet alleen donkere maar ook gewone materie volgt. De FLAMINGO-simulatie berekent de evolutie van alle componenten van het heelal - gewone materie, donkere materie en donkere energie - … [Lees meer...]

Puinwolk van twee botsende ijsplaneten dimt licht moederster

Voor het eerst heeft een internationale groep astronomen de hittegloed van een botsing van twee ijzige reuzenplaneten, en de door de botsing ontstane stofwolk die enkele jaren later voor de moederster langs trok, gezien. Onder leiding van de Leidse astronoom Matthew Kenworthy hielden ze de … [Lees meer...]

Kosmisch filament in beeld gebracht, dit keer zonder quasar als ‘straatlantaarn’

Sterrenkundigen zijn er met de Keck Cosmic Web Imager (KCWI) van het W. M. Keck Observatorium op de top van de Mauna Kea op Hawaï in geslaagd om de gloed van een filament te fotograferen van het kosmische web, het driedimensionale web van 'rivieren van koud gas' in het heelal, die de sterrenstelsels … [Lees meer...]

Capsule van Osiris-Rex met ruimtegruis van planetoïde Bennu succesvol gedropt in Utah

Na een missie die zeven jaar geduurd heeft en waarbij een afstand van 7,1 miljard km werd afgelegd heeft NASA's Osiris-Rex ruimtevaartuig eind deze middag succesvol een capsule op aarde gedropt met aan boord pakweg 250 gram (± 100 gram) aan ruimtegruis dat het vaartuig verzameld heeft op het … [Lees meer...]

Japanse röntgenmissie XRISM en maanlander SLIM zijn gelanceerd

Vannacht om 01.42 uur Nederlandse tijd zijn vanaf Tanegashima Space Center in het zuidwesten van Japan twee missies gelanceerd met een HII-A draagraket, te weten X-Ray Imaging and Spectroscopy (XRISM) en de Smart Lander for Investigating Moon (SLIM). Met de eerste wil Japan in het röntgengebied de … [Lees meer...]