Ik had het er in 2007 al over: gravasterren. Sterrenkundigen worstelen al jaren met hét probleem van zwarte gaten: de singulariteit, de kern van het zwarte gat met een oneindig klein volume en een oneindige dichtheid. De ruimte-tijd erin is oneindig sterk gekromd en ruimte en tijd houden daar op te … [Lees meer...]
Helderste en snelstgroeiende: astronomen ontdekken recordbrekende quasar
19 februari 2024 door Reageer
Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben astronomen een heldere quasar geïdentificeerd. Ze ontdekten dat deze niet alleen de helderste quasar in zijn soort is, maar ook het allerhelderste object dat ooit is waargenomen. Quasars zijn de heldere … [Lees meer...]
Is er een oplossing voor het ‘final parsec problem’ van botsende zwarte gaten?
14 februari 2024 door 6 Reacties
Er is een flinke discussie gaande bij deze Astroblog en die gaat over botsende zwarte gaten. Dát zwarte gaten met elkaar kunnen botsen en vervolgens fuseren is een feit, want sinds 2015 zijn al tientallen botsende zwarte gaten waargenomen, die zich 'verraden' door zwaartekrachtgolven, gedetecteerd … [Lees meer...]
Zwart gat Sgr A* draait zo snel rond dat de omringende ruimte eruit ziet als een rugbybal
9 februari 2024 door 2 Reacties
Recente waarnemingen gedaan aan Sagittarius A* (kortweg Sgr A*), het superzware zwarte gat in het centrum van ons melkwegstelsel, laten zien dat het zwarte gat zeer snel ronddraait, wel 60% van wat het theoretische maximum is. De zwaartekracht net buiten de waarnemingshorizon van een zwart gat is … [Lees meer...]
Wat was er eerst: zwarte gaten of sterrenstelsels?
7 februari 2024 door 1 Reactie
Het is een kosmische kip-ei vraag: wat was er eerst, zwarte gaten of sterrenstelsels? Recent onderzoek met de Webb ruimtetelescoop lijkt het antwoord er op te geven. Zwarte gaten bestonden niet alleen aan het begin der tijden, ze brachten in de eerste vijftig miljoen jaar van het heelal ook nieuwe … [Lees meer...]
Het zwarte gat in de microquasar SS 433 werkt als een kosmische deeltjesversneller
5 februari 2024 door Reageer
Het object genaamd SS 433 in onze Melkweg staat al sinds de jaren zeventig in de belangstelling van sterrenkundigen. Eerst stond het bekend als een bron van röntgenstraling, gelegen in het centrum van het supernovarestant de Manatee-nevel (ook wel bekend als Westerhout 50, zie de afbeelding … [Lees meer...]
Superzwaar zwart gat in het vroege heelal kreeg minder materie dan verwacht
3 februari 2024 door Reageer
Van superzware zwarte gaten in onze buurt hebben sterrenkundigen de massa direct kunnen meten en wel aan de hand van de beweging van gas en sterren in de buurt van het zwarte gat, zoals is gebeurd met Sagittarius A* (≈4,3 miljoen zonsmassa) en M87* (≈6,5 miljard zonsmassa). Maar nu zijn ze er voor … [Lees meer...]
De magnetische lancering van de jet in Perseus A vastgelegd met de Event Horizon Telescope
2 februari 2024 door Reageer
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met de wereldwijde Event Horizon Telescope (EHT) in detail het begin van de jet of straalstroom van heet plasma in de kern van de sterke radiobron 3C 84 (beter bekend als Perseus A) vast te leggen. Dat sterrenstelsel bevat in z'n kern een actief superzwaar … [Lees meer...]
Met infrarood hebben sterrenkundigen maar liefst 18 TDE’s ontdekt, als een zwart gat een ster oppeuzelt
31 januari 2024 door Reageer
Sterrenkundigen van het MIT in de VS hebben maar liefst 18 ‘Tidal Disruption Events’ (TDE’s) ontdekt, dat zijn uitbarstingen in het heelal die ontstaan als een (superzwaar) zwart gat een te dichtbij gekomen ster door de getijdewerking uit elkaar trekt en daarna in korte tijd opvreet. Met dat aantal … [Lees meer...]
Bron van het helderste licht als superzware zwarte gaten een TDE meemaken is onthuld
23 januari 2024 door Reageer
Als superzware zwarte gaten in de centra van sterrenstelsels in korte tijd een te dichtbij gekomen ster verorberen leidt dat tot een plotseling toename van de lichtkracht van (de omgeving van) het zwarte gat. Dat wordt een 'Tidal Disruption Event' (TDE) genoemd, een heftige gebeurtenis waarvan … [Lees meer...]
