28 maart 2024

Jet schiet weg van neutronenster met een derde van lichtsnelheid

Een team van sterrenkundigen met daarbij meerdere Nederlanders heeft voor het eerst de snelheid bepaald van een straalstroom van gas die wegschiet bij een neutronenster. Het gas in de jet blijkt slechts met een derde van de lichtsnelheid te bewegen. De onderzoekers publiceren hun resultaten en vernieuwende methode donderdag in Nature. Neutronensterren en zwarte gaten […]

Astronomen ontdekken sterke spiralende magnetische velden aan de rand van het centrale zwarte gat van de Melkweg

Een nieuwe opname van het Event Horizon Telescope (EHT) samenwerkingsverband heeft sterke en geordende magnetische velden aan het licht gebracht die spiraalsgewijs van de rand van het superzware zwarte gat Sagittarius A* (Sgr A*) af komen. Dit nieuwe plaatje van het ‘monster’ in het hart van ons Melkwegstelsel – voor het eerst waargenomen in gepolariseerd […]

Het ont-ijzen van Euclid is gelukt, hij kan weer scherp zien!

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft vandaag laten weten dat het ‘ont-ijzen’ van de optiek van de Euclid ruimteverkenner gelukt is, dat het resultaat beter dan verwacht is. Zoals ik vorige week meldde was er een probleem dat zich een héél dun laagje ijs had gevormd op de 1,2m grote spiegel van Euclid en dat twee […]

Eens in de 80 jaar terugkerende Nova van T Corona Borealis verwacht in de loop van 2024

Ergens anno 2024 zal er aan de nachtelijke hemel een ‘gloednieuwe ster’ te onwaren zijn. De ster, die ook met het blote oog zichtbaar zal zijn,  zal het resultaat zijn van een explosieve interactie tussen twee naburige sterren die elke 80 jaar plaatsvindt. Gelegen in het sterrenbeeld Noordelijke Kroon, dat op zo’n 3000 lichtjaar van […]

De massa van de eerste sterren beïnvloedde sterk de eigenschappen van de eerste sterrenstelsels

Door gebruik te maken van geavanceerde driedimensionale modellen hebben sterrenkundigen ontdekt dat de eigenschappen van de allereerste sterrenstelsels in het heelal voor een groot deel werden bepaald door de massa van de allereerste sterren. Ke-Jung Chen (Institute of Astronomy and Astrophysics, Academia Sinica) en zijn team hebben de zogeheten ‘kosmische dageraad’ bestudeerd, de periode tussen […]

Donkere sterren: sterren gemaakt van donkere materie, die óók nog eens kunnen exploderen

Voor het bestaan van donkere materie zijn vele indirecte aanwijzingen, maar alle speurtochten ten spijt is er afgelopen decennia nog nooit een kandidaat-deeltje donkere materie gevonden. En toch wordt er vol op over nagedacht en worden manieren bedacht om de mysterieuze onzichtbare deeltje toch te detecteren. Eén van de laatste loten aan de boom der […]

Minstens één op de twaalf sterren consumeert planetair materiaal

Recent onderzoek laat zien dat minstens één op de twaalf sterren wel eens planetair materiaal consumeert, dat wil zeggen dat ze complete planeten of delen van planeten verorberen. Sterrenkundigen onder leiding van het ASTRO 3D instituut bekeken met de 6,5-meter Magellan Telescoop en ESO’s Very Large Telescope (VLT),  beiden in Chili, en met de 10-meter […]

Blauwe superreuzen kunnen ontstaan door het samensmelten van twee sterren

Een internationaal team van sterrenkundigen van onder andere het Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC) in Spanje heeft aanwijzingen gevonden dat blauwe superreuzen, zéér heldere en hete sterren in het heelal, wel eens gevormd kunnen zijn uit twee sterren die met elkaar in botsing zijn gekomen en vervolgens samengesmolten of gefuseerd zijn. Blauwe superreuzen (spectraaltype […]

NASA’s Chandra heeft een onderpresterend superzwaar zwart gat ontdekt

Meestal lezen we berichten in de categorie van groot, groter, grootst, maar soms komen we er ook tegen van de categorie minder. En het nieuws over H1821+643 is er zo eentje. H1821+643 is een quasar op  ‘slechts’ 3,4 miljard lichtjaar afstand, die is waargenomen door NASA’s Chandra röntgen-ruimtetelescoop. Quasars zijn sterrenstelsels met in hun kern […]

Met Gaia twee oude sterrenstromen van de Melkweg ontdekt

Sterrenkundigen hebben met de Europese ruimtetelescoop twee zeer oude sterrenstromen van het Melkwegstelsel ontdekt. Ze worden Shakti en Shiva genoemd – naar twee Hindu goden, die de kosmos schiepen – en ze zijn al twaalf miljard jaar oud, da’s ouder dan de oudste delen in de schijf en spiraalarmen van de Melkweg. De twee sterrenstromen […]

Dichter bij het Zwarte Gat: een nieuwe tentoonstelling in Rijksmuseum Boerhaave

Op 21 maart 2024 opent Rijksmuseum Boerhaave in Leiden een nieuwe tentoonstelling over Zwarte Gaten. Mysterieuze plekken in de kosmos, die alles opslokken en waar niets, zelfs licht niet, uit ontsnappen kan. Het zijn misschien wel de spannendste fenomenen van het heelal, waar ook de wetenschappers nog lang niet alles van begrijpen. Iedereen heeft van […]

Abonneer je op de Astroblogs Nieuwsbrief

Wij beschermen je privacy en delen je persoonsgegevens uitsluitend met derden die deze service mogelijk maken. Lees onze privacyverklaring.