Deeltjes in de jet van een blazar worden versneld door een schokgolf
Sterrenkundigen hebben met behulp van NASA’s Imaging X-Ray Polarimetry Explorer (IXPE), een röntgenruimtetelescoop die december vorig jaar werd gelanceerd, ontdekt dat de deeltjes in de jet of straalstroom van een blazar worden versneld door een schokgolf. Blazars zijn sterrenstelsels met een ‘Actieve Galactische Nucleus’ (AGN), een kern met een superzwaar zwart gat dat door toevoer […]
Voor het eerst is de ‘collimatie’ van de straalstroom/jet van een quasar waargenomen
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met een netwerk van telescopen voor het eerst de zogeheten ‘collimatie’ van de straalstroom of jet van een quasar waar te nemen. Collimatie is een bekende term in de kringen van de astrofotografie en het betekent dat een brede bundel van lichtdeeltjes versmald wordt, gecollimeerd zoals dat heet. Bij […]
Webb onthult chemisch profiel van de atmosfeer van exoplaneet WASP-39 b
Een internationaal team van astronomen, onder wie sterrenkundigen van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Leiden heeft het eerste ‘chemische profiel’ onthuld van de atmosfeer van een exoplaneet, een planeet rond een andere ster dan onze zon. Ze maakten het profiel met de zogeheten Early Release Science-data van de James Webb Space Telescope. De […]
Niet duidelijk is of Einstein’s zwaartekrachttheorie ook op de allergrootste schaal juist is
We kennen vier natuurkrachten en drie ervan worden beschreven door het Standaardmodel, te weten de sterke, zwakke en elektromagnetische wisselwerking. Eén natuurkracht past niet in het SM, maar wordt beschreven in Einstein’s Algemene Relativiteitstheorie (ART – 1915), te weten de zwaartekracht. Nou is de ART al vele malen bewezen, maar dat was telkens op kleine […]
Hubble brengt een golvende kosmische wolk in beeld: CB 130-3
Sterrenkundigen hebben met behulp van Hubble’s Wide Field Camera 3 (WFC3) op prachtige wijze CB 130-3 gefotografeerd, een dichte, donkere, compacte moleculaire wolk van gas en stof in de ruimte. De koolstofrijke wolk ligt in het sterrenbeeld Slang (Serpens), 625 lichtjaar van ons vandaan, en hij lijkt te golven voor een veld van achtergrondsterren. Dichte […]
De WK-stadions in Qatar gezien vanuit de ruimte
Vandaag begint het WK voetbal in Qatar, de 22e keer dat de wereldkampioenschappen worden gehouden. Een omstreden WK zoals iedereen weet, want van de acht stadions waar het WK zijn gehouden zijn er zeven na 2010 gebouwd en bij die bouw zijn volgens Amnesty International meer dan 6000 migranten om het leven gekomen. De meeste […]
Halo van het Melkwegstelsel blijkt langwerpig en gekanteld te zijn
Decennia lang dachten sterrenkundigen dat de halo van het Melkwegstelsel, de verzameling van sterren en bolvormige sterrenhopen rondom de platte centrale schijf, grotendeels bolvormig was. Maar recent onderzoek door een groep sterrenkundigen onder leiding van Jiwon “Jesse” Han (Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian) laat zien dat dat beeld niet klopt: de stellaire halo […]
Vermiste Britse sterrenkundige na twee maanden zoeken dood aangetroffen in Chili
Deze week maakte de Universiteit van Warwick in een verklaring bekend dat de Britse sterrenkundige Tom Marsh, die sinds 16 september na z’n aankomst in Chili werd vermist, dood is aangetroffen. Marsh werkte al bijna twee decennia voor de universiteit en hij is deskundige in dubbelsterren. Op 14 september kwam hij aan in Chili om […]
De aarde weegt zes ronnagram, ’t is maar dat je het weet
Er zijn recent weer wat SI-voorvoegsels bijgekomen, decimale voorvoegsels die kunnen worden toegevoegd aan een eenheid van het SI-stelsel, in dit geval van massa. De nieuwe leden van de SI-familie zijn ronna (R) en quetta (Q), die staan voor 10^27 respectievelijk 10^30. In 1991 was het systeem als laatste uitgebreid, met yotta (10^24) en zetta […]
Webb licht de sluier op van de vroegste sterrenstelsels in het heelal
Met de Webb ruimtetelescoop zijn ver op de achtergrond van de cluster Abell 2744 twee sterrenstelsels geïdentificeerd die al zeer vroeg in het heelal moeten hebben bestaan, de een 450 miljoen jaar na de oerknal, de ander slechts 350 miljoen jaar (de oerknal zelf vond 13,8 miljard jaar geleden plaats). Dat cluster werd bestudeerd door […]
Radboud Radio Lab en ATG Engineering werken samen voor ESA maanmissie
Het Radboud Radio Lab van de Radboud Universiteit en technologiebedrijf ATG Europe gaan intensiever samenwerken om een radiotelescoop te bouwen aan de achterkant van de maan. Deze samenwerking valt binnen het grotere programma van de European Space Agency (ESA) voor meerdere missies naar onder andere de maan. Als onderdeel van ESA’s grote missieprogramma Terrae Novae […]
