29 maart 2024

ALMA ziet details in ver, ‘gelensd’ sterrenstelsel

Met het ALMA-observatorium in Chili is de verdeling van de stervormingsactiviteit in kaart gebracht in een sterrenstelsel op ruim 11 miljard lichtjaar afstand. Het stelsel, SPD.81 geheten, staat zo ver weg dat het normaalgesproken niet eens zichtbaar zou zijn. Het bevindt zich echter achter een … [Lees meer...]

ALMA en VLT onderzoeken verrassend stofrijk en ver ontwikkeld stelsel

Een van de verste sterrenstelsels die ooit zijn waargenomen heeft de eerste detectie opgeleverd van een afgelegen stervormingsgebied. Deze detectie wijst erop dat de evolutie van sterrenstelsels al kort na de oerknal op gang is gekomen. Bij de nieuwe waarnemingen hebben astronomen ALMA gebruikt om … [Lees meer...]

Gas en stof beschermen complexe moleculen rond superzwaar zwart gat

Japanse astronomen hebben complexe organische moleculen ontdekt in de naaste omgeving van het superzware zwarte gat in het centrum van het sterrenstelsel NGC 1068. Dat is verrassend omdat zulke moleculen worden afgebroken door de krachtige ultraviolette en röntgenstraling die door de materieschijf … [Lees meer...]

Waar zijn alle sterren gebleven?

Deze intrigerende nieuwe ESO-opname lijkt een donker gat te vertonen. Maar in werkelijkheid is het geen gat, maar een gebied in de ruimte waar zich veel gas en stof heeft verzameld. De donkere wolk heet LDN 483, wat staat voor Lynds Dark Nebula 483. Wolken als deze zijn de kraamkamers van … [Lees meer...]

Ook bescheiden zwarte gaten kunnen stervorming hinderen

Het was al bekend dat superzware zwarte gaten, zoals die er zijn in krachtige quasars en radiostelsels, in staat zijn om door hun zeer energierijke straalstromen of 'jets' de stervorming in het hun omringende sterrenstelsel te hinderen. Maar onderzoek aan het lensvormige sterrenstelsel NGC 1266, … [Lees meer...]

ALMA ziet geboorte dubbelster

Sterrenkundigen hebben voor het eerst een gedetailleerd beeld verkregen van de geboorte van een dubbelster. Onze eigen zon gaat alleen door het leven, maar de meeste sterren in het heelal maken deel uit van een dubbelstersysteem. Terwijl de geboorte van enkelvoudige sterren redelijk goed wordt … [Lees meer...]

Infografiek: ALMA

Een paar dagen terug was daar het nieuws dat sterrenkundigen met de ALMA telescoop in Chili onderstaande foto met een ongeëvenaarde resolutie hebben weten te maken van een protoplanetaire stofschijf rondom de ster HL Tauri. Dat is een ster 450 lichtjaar van ons vandaan die behoort tot de zogeheten T … [Lees meer...]

Revolutionaire ALMA-opname toont geboorte van planeten

Deze nieuwe opname van ALMA, de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array, geeft een ongekend gedetailleerd beeld van de planeten-vormende schijf rond een jonge ster. Dit zijn de eerste waarnemingen waarbij ALMA in haar bijna-definitieve configuratie is gebruikt - nooit eerder zijn op … [Lees meer...]

Planeetvormende navelstreng ontdekt in dubbelstersysteem

[Lees meer...]

Timelapse: de sterrenhemel boven ALMA, La Silla en de VLT in Chili

Ik kwam deze schitterende timelapse video tegen van de sterrenhemel boven de ALMA, La Silla en VLT telescopen van de European Southern Observatory (ESO), alle drie … [Lees meer...]