29 maart 2024

Sterrenkundigen brengen een schokgolf van maar liefst 6,5 miljoen lichtjaar lengte in beeld

Een internationaal team van sterrenkundigen onder aanvoering van het Observatorium van Hamburg heeft met de MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika een gigantisch grote schokgolf in het heelal in detail gefotografeerd. Sterrenstelsels zijn in het heelal gegroepeerd in clusters en door de zwaartekracht … [Lees meer...]

Astronomen doen nauwkeurigste kosmische simulatie ooit

Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties … [Lees meer...]

Protocluster in het vroege heelal ontdekt met opvallend veel dode sterrenstelsels

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van de Universiteit van Californië heeft een zeer jonge cluster of protocluster van sterrenstelsels ontdekt in het vroege heelal dat opvallend genoeg veel dode sterrenstelsels telt. Het gaat om de protocluster genaamd MAGAZ3NE J095924+022537, … [Lees meer...]

Beweging getraceerd van 10.000 sterrenstelsels tot 350 miljoen lichtjaar afstand

Heraclites zei het al zo'n 2500 jaar geleden: Alles Stroomt (Panta rhei - Grieks: πάντα ῥεῖ). En zo is het met alles in het heelal, ook met sterrenstelsels. Alleen is de tijdschaal voor de beweging van een sterrenstelsel anders dan van bijvoorbeeld een rivier (en van dat laatste had Heraclites ook … [Lees meer...]

Paar superzware zwarte gaten mogelijk oorzaak van vier enorme leegten in een cluster

Met behulp van de Chandra ruimtetelescoop van de NASA, waarmee in röntgenlicht kan worden gekeken, heeft men vier enorme leegten ontdekt in het hete gas in de cluster van sterrenstelsels genaamd RBS 797. Die cluster ligt 3,9 miljard lichtjaar van ons vandaan in de richting van het noordelijke … [Lees meer...]

Laatste ontbrekende puzzelstukje van botsingen tussen clusters van sterrenstelsels

Astronomen hebben een model over hoe botsende clusters van sterrenstelsels de verschillende stadia van hun botsing doorlopen, waarbij ze steeds een nieuwe vorm aannemen. Een stompe vorm verandert in een scherpe kegel, die weer transformeert tot de vorm van een tong. Die eerste en die laatste zijn al … [Lees meer...]

Grootste cluster van sterrenstelsels ontdekt in het vroege heelal met GRANTECAN

Sterrenkundigen hebben een cluster van sterrenstelsels ontdekt dat maar liefst 12,5 miljard lichtjaar (roodverschuiving z=5,2) van ons verwijderd is en dat het grootste cluster is dat (tot nu toe) bekend is in het vroege, primitieve heelal. Het team van sterrenkundigen, dat onder leiding stond van … [Lees meer...]

Waar is het superzware zwarte gat in het centrale sterrenstelsel van cluster Abell 2261 gebleven?

Alle sterrenstelsels hebben in hun kern een superzwaar zwart gat. Nou ja, bijna allemaal dan. Het grote sterrenstelsel A2261-BCG ('Abell 2261 Brightest Cluster Galaxy') in het midden van Abell 2261, een cluster van vele sterrenstelsels 2,7 miljard lichtjaar van ons vandaan in het sterrenbeeld … [Lees meer...]

Astronomen zien gigantische botsingen van clusters van sterrenstelsels in jong heelal

Een internationaal team van onderzoekers onder Leidse leiding heeft negen gigantische botsingen in kaart gebracht van clusters van sterrenstelsels. De botsingen vonden zeven miljard jaar geleden plaats en konden worden waargenomen omdat ze deeltjes versnellen tot grote snelheden. Het is voor het … [Lees meer...]

Honderden kandidaat-sterrenstelsels gezien in protocluster D1UD01

Sterrenkundigen hebben de protocluster D1UD01 in meerdere golflengten bestudeerd en daarbij hebben ze meer dan 350 kandidaat-sterrenstelsels ((Zolang ze niet door een ander instrument onafhankelijk zijn geïdentificeerd zijn het kandidaat-sterrenstelsels.)) geïdentificeerd. Protocluster D1UD01 werd … [Lees meer...]