12 mei 2025

Raadselachtige explosie waargenomen door de Einstein Probe in het verre heelal

Op 15 maart 2024 werd met de Wide-field X-ray Telescope (WXT) aan boord van de Europese Einstein Probe ruimtetelescoop een uitbarsting in het 'zachte' deel van het röntgenspectrum waargenomen, een deel dat weliswaar zacht wordt genoemd, maar dat qua energie nog altijd krachtiger is dan zichtbaar … [Lees meer...]

De krachtige jet van sterrenstelsel M87 veroorzaakte zeldzame gammaflits

Astronomen hebben met de Event Horizon Telescope een spectaculaire flits op meerdere golflengten gedetecteerd vanuit de krachtige relativistische jet (straalstroom) die uit het centrum van sterrenstelsel Messier 87 komt. M87 is het helderste object in de Virgocluster van sterrenstelsels. Dit soort … [Lees meer...]

Eindelijk emissielijn ontdekt in gammaflits

Een internationaal team van wetenschappers, onder leiding van de Maria Edvige Ravasio (Radboud Universiteit), heeft voor het eerst een emissielijn ontdekt in het spectrum van een gammaflits. Gammaflitsen zijn al meer dan vijftig jaar bekend, maar over hun ontstaan is nog veel onduidelijk. Dankzij de … [Lees meer...]

Gammaflits GRB 221009A bestookte de aardse ionosfeer 800 seconden met gammastraling

Op 9 oktober 2022 om 15:21 uur Nederlandse tijd werd een extreem heldere en langdurige gammaflits (GRB) gedetecteerd door diverse satellieten, waaronder ESA's Integral missie. Dat was GRB 221009A, zoals de explosie werd genoemd, en het was de helderste gammaflits die we ooit hebben waargenomen, the … [Lees meer...]

Voor het eerst een lange gammaflits gezien in centrum oud sterrenstelsel

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft voor het eerst een lange gammaflits waargenomen bij het centrum van oud sterrenstelsel. Dat is bijzonder omdat zo'n gammaflits meestal ontstaat bij instortende zware sterren of bij lang om elkaar cirkelende neutronensterren en die zijn er niet in het … [Lees meer...]

Ontdekking kilonova daagt ons begrip van gammaflitsen uit

Nader onderzoek van de straling afkomstig van de botsing van twee neutronensterren met een keur aan instrumenten op aarde en in de ruimte heeft laten zien dat langdurige gammaflitsen niet altijd ontstaan door supernovae, exploderende zware sterren (> 10 zonsmassa), zoals lange tijd de gangbare … [Lees meer...]

Gammaflitsen kunnen ook gebruikt worden voor kosmische afstandsbepaling

Gammaflitsen (Engels: Gamma Ray Bursts, GRB's) worden al sinds eind van de jaren zestig waargenomen, kortdurende uitbarstingen van hoogenergetische gammastraling in het heelal. Sterrenkundigen proberen op vele manieren afstanden in het heelal te bepalen, zoals met behulp van type Ia supernovae en … [Lees meer...]

Mogelijk dat sommige korte en lange gammaflitsen dezelfde bron hebben

Sinds 1967 worden gammaflitsen waargenomen aan de hemel, kortdurende uitbarstingen van hoogenergetische gammastraling. Er zijn er sindsdien al meer dan 7.000 waargenomen en er worden twee grosso modo soorten gammaflitsen (Engels: gamma ray bursts, GRB's) onderscheiden: Korte gammaflitsen … [Lees meer...]

Voor het eerst korte gammaflits waargenomen veroorzaakt door supernova van zware ster

Gammaflitsen (Engels: Gamma Ray Bursts, GRB's) zijn kortdurende uitbarstingen van hoogenergetische gammastraling, waarbij ze in korte tijd meer energie uitspuwen dan de zon in z'n hele leven van tien miljard jaar zal produceren. Ze zijn er in twee categorieën: de korte gammaflitsen (< 2 seconden) … [Lees meer...]

Astrofysici ontdekken 14 kandidaat-‘antisterren’ in onze Melkweg

Een team astrofysici van het IRAP, het Institut de Recherche en Astrophysique et Planétologie, te Toulouse, heeft o.l.v. Simon Dupourqué en Peter van Ballmoos, onderzoek gedaan naar mogelijke sterren opgebouwd uit antimaterie of kortweg 'antisterren' (Fr. 'antietoiles') in onze Melkweg. Het team … [Lees meer...]