16 april 2024

Voor het eerst een lange gammaflits gezien in centrum oud sterrenstelsel

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft voor het eerst een lange gammaflits waargenomen bij het centrum van oud sterrenstelsel. Dat is bijzonder omdat zo'n gammaflits meestal ontstaat bij instortende zware sterren of bij lang om elkaar cirkelende neutronensterren en die zijn er niet in het … [Lees meer...]

MIRI-instrument op JWST detecteert voor het eerst H-alpha-emissie tijdens de kosmische dageraad

Een internationaal team van astronomen onder leiding van Pierluigi Rinaldi van de Rijksuniversiteit Groningen heeft voor het eerst H-alpha-emissie gedetecteerd in individuele sterrenstelsels tijdens de zogeheten Epoch of Reionization, ofwel de kosmische dageraad. Ze maakten daarbij gebruik van de … [Lees meer...]

Buitenste schijf van sterrenstelsel M64 kwam oorspronkelijk van een dwergstelsel

M64 (NGC 4826), ook wel het Zwarte Oogstelsel genoemd, is een spiraalvormig sterrenstelsel in het sterrenbeeld Hoofdhaar (Coma Berenices). Kenmerkend voor het stelsel is z'n 'boze' of 'zwarte oog', een donkere band van gas- en stofwolken aan de zuidzijde van de kern. Eerder was al bekend dat de … [Lees meer...]

Hubble zag mogelijk een rondzwervend superzwaar zwart gat met een spoor van jonge sterren achter zich aan

Met de Hubble ruimtetelescoop hebben sterrenkundigen onder leiding van Pieter van Dokkum (Yale University in New Haven, Connecticut) mogelijk een superzwaar zwart gat ontdekt, dat geïsoleerd door het heelal reist en dat een spoor van jonge sterren achter zich laat. Het zwarte gat is twintig miljoen … [Lees meer...]

Dubbele quasar in het vroege heelal ontdekt door Hubble, Gaia, Keck en Gemini

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met een aantal grote telescopen twee quasars in het vroege heelal te ontdekken die slechts 10.000 lichtjaar van elkaar verwijderd zijn en die op weg zijn naar een kolossale botsing. Het gaat om twee quasars die al bestonden toen het heelal nog maar drie miljard … [Lees meer...]

Kolossaal zwaar zwart gat ontdekt dankzij een zwaartekrachtlens

Een team van sterrenkundigen is er in geslaagd om met behulp van een zwaartekrachtlens een kolossaal zwaar zwart gat te ontdekken, eentje die maar liefst 32 miljard keer zo zwaar als de zon is. Het team, dat onder leiding stond van James Nightingale (Durham University), vond het superzware zwarte … [Lees meer...]

Hubble ziet een kwallenstelsel gas verliezen door ‘ram pressure stripping’

Kwallenstelsels hebben we hier vaker voorbij zien drijven op de Astroblogs, zoals ESO 137-001 in 2014 of JO204 in 2017, allemaal sterrenstelsels die enorm veel gas aan het kwijtraken zijn, gas dat naar één kant toe als lange slierten van het stelsel afdruipt. En nu is er weer eentje gefotografeerd, … [Lees meer...]

Webb én Hubble zien één en hetzelfde sterrenstelsel drie keer, inclusief supernova

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Webb én Hubble ruimtetelescopen een sterrenstelsel gefotografeerd dat maar liefst drie keer te zien is in één en dezelfde foto. Dat klinkt ongelofelijk, maar het kan wel degelijk en wel met behulp van een zwaartekrachtlens, een soort van kosmisch lenseffect … [Lees meer...]

Geïsoleerd superzwaar zwart gat ontdekt dat door het heelal zwerft, een spoor van jonge sterren achterlatend

Superzware zwarte gaten van miljoenen of soms zelfs miljarden zonsmassa verwacht je alleen in de centra van sterrenstelsels. Maar hetr superzware zwarte gat dat sterrenkundigen uit Canada, Australië en de VS hebben ontdekt is een heel ander exemplaar, eentje die in z'n eentje dwars door het heelal … [Lees meer...]

Voor het eerst is de massa van een enkele witte dwerg gemeten met het zwaartekrachtlenseffect

Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd om van een andere ster dan de zon de massa te meten met behulp van het zwaartekrachtlenseffect, nou ja eigenlijk is het een variant ervan, het zwaartekracht-microlenseffect. Met behulp van twee telescopen heeft een team van sterrenkundigen onder … [Lees meer...]