29 maart 2024

Ook sterrenstelsels ‘ademen’ en doen ze dat niet dan houdt de stervorming op en zijn ze dood

In het vroege heelal - pakweg 13 miljard jaar geleden - was er alleen maar gas in het heelal, vooral waterstofgas, bestaande uit het lichtste element dat er is. Vandaag de dag zijn er miljarden sterrenstelsels met daarin miljarden sterren, maar desondanks is nog steeds de hoofdmoot van de gewone … [Lees meer...]

Superzware zwarte gaten voeden zich met intergalactisch gas

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft aangetoond dat er een duidelijk verband is tussen de interactie van naburige sterrenstelsels en de aanvoer van gas tussen de stelsels om de superzware zwarte gaten in de centra van de stelsels 'te voeden', om hun honger naar materie te stillen. Het … [Lees meer...]

Nog even over ‘Oumuamua…

Deze week was er veel te doen over 'Oumuamua, het eerste interstellair object dat in oktober 2017 werd ontdekt, en ook bekende astronomen reageerden op de aanstaande publicatie over 'Oumuamua, al zou het mogelijk een lichtzeil ruimteschip zijn. Het onderwerp werd de afgelopen dagen in kranten, … [Lees meer...]

XMM-Newton vindt vermist intergalactisch materiaal 

Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat een van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature. Het heelal bestaat … [Lees meer...]

Heet gas klotsend in een galactische ketel

Sterrenstelsels komen meestal in groepen of clusters voor, waarbij tientallen, honderden en soms zelfs duizenden sterrenstelsels gravitationeel gebonden aan elkaar zijn. Tussen de stelsels bevindt zich intergalactisch gas, dat temidden van die kolkende galactische ketel van bewegende sterrenstelsels … [Lees meer...]

Mysterieuze gaswolken ontdekt in omgeving Andromedastelsel

In een donker en sterloos gedeelte van de intergalactische ruimte hebben astronomen een cluster van waterstofwolken ontdekt, die zich bevinden in de omgeving van twee spiraalstelsels uit de Lokale Groep, namelijk het Andromedastelsel (M31) en het Driehoekstelsel (M33). De gaswolken zijn vermoedelijk … [Lees meer...]

Sterrenstelsels hebben veel “vers” gas tot hun beschikking

Sterrenstelsels hebben een grote eetlust - in dit geval voor vers gas om nieuwe sterren te produceren. Astronomen hebben echter moeite gehad om de gaswolken te detecteren die sterrenstelsels van voedsel voorzien. Nu heeft men, dankzij twee spectrografen aan boord van de Hubble-ruimtetelescoop, … [Lees meer...]

En dan nu het weerbericht voor NGC 5813

Tatataratááá, zie hier de allereerste intergalactische weerkaart. De Astronomische KNMI is in dit geval de NASA, welke middels haar röntgensatelliet Chandra de kaart heeft gemaakt. De 'weerkaart' laat de temperatuur zien in een cluster van sterrenstelsels, gecentreerd rondom het grote elliptische … [Lees meer...]