25 april 2024

Webb heeft weer een sterrenstelsel in het vroege heelal ontdekt dat eigenlijk te groot is en té oude sterren bevat

Sinds de Webb ruimtetelescoop zomer 2022 met z'n infraroodogen begon te turen naar het vroege heelal heeft hij al meerdere keren sterrenstelsels ontdekt die te groot zijn als ze vergeleken worden met de theoretische voorspellingen volgens het vigerende ΛCDM heelalmodel. En nu heeft 'ie weer een … [Lees meer...]

Wat was er eerst: zwarte gaten of sterrenstelsels?

Het is een kosmische kip-ei vraag: wat was er eerst, zwarte gaten of sterrenstelsels? Recent onderzoek met de Webb ruimtetelescoop lijkt het antwoord er op te geven. Zwarte gaten bestonden niet alleen aan het begin der tijden, ze brachten in de eerste vijftig miljoen jaar van het heelal ook nieuwe … [Lees meer...]

Webb toont ons de duizelingwekkende structuur in 19 nabijgelegen spiraalstelsels

Sterrenkundigen hebben met de Webb ruimtetelescoop verbluffend scherpe foto's gemaakt van de structuur in 19 nabijgelegen spiraalsterrenstelsels. Dat deden ze in het kader van het zogeheten Physics at High Angular resolution in Nearby GalaxieS (PHANGS) programma, waar wereldewijd meer dan 150 … [Lees meer...]

Webb onthult dat fusies van sterrenstelsels de oplossing zijn voor het Lyman-α-mysterie van het vroege heelal

Door gebruik te maken van Webb’s NIRCam instrument zijn sterrenkundigen erin geslaagd om een mysterie van het vroege heelal op te lossen, namelijk het vraagstuk hoe het kan dat we de zogeheten Lyman-α emissie uit het vroege heelal waarnemen. Dat is straling uitgezonden door waterstof dat … [Lees meer...]

Opvallende stoffige ‘kattenstaart’ ontdekt door Webb in het Beta Pictoris Systeem

Beta Pictoris is de tweede ster van het zuidelijke sterrenbeeld Schilder (Pictor) op 63 lichtjaar afstand en al lang is bekend dat zich daar een stofschijf om heen bevindt, het restant van botsingen tussen kometen, planetoïden en planetesimalen. Later werd met Hubble een tweede schijf gevonden, die … [Lees meer...]

‘Groen monster’ was er al voordat Cassiopeia A ontplofte

Twee teams van sterrenkundigen hebben met behulp van twee ruimtetelescopen ontdekt dat het 'groene monster', de mysterieuze structuur in de resten van de ontplofte ster Cassiopeia A, er al geweest moest zijn voordat de ster ontplofte. Ze presenteerden hun bevindingen maandagmiddag 8 januari tijdens … [Lees meer...]

Webb heeft een supernova ontdekt in een gelensd sterrenstelsel – eerder deed Hubble hetzelfde… in hetzelfde stelsel

November dit jaar nam de Webb ruimtetelescoop MACS J0138.0-2155 waar, een enorm cluster van sterrenstelsels. Door de massa van al die sterrenstelsels bij elkaar - pakweg een biljard zonsmassa in totaal - wordt de ruimte om het cluster heen verbogen en dat zorgt er voor dat het licht van het … [Lees meer...]

Mogelijk kan de top-10 van verste sterrenstelsels in het heelal weer herzien worden – dankzij Webb/JADES

Op 14 november jongstleden publiceerde ik de Top-10 van de verste sterrenstelsels in het heelal, een lijstje waarvan de meeste sterrenstelsels ontdekt zijn met de James Webb Space Telescope (JWST) a.k.a. Webb. Lijstaanvoerder en recordhouder op dit moment is JADES-GS-z13-0, een sterrenstelsel dat … [Lees meer...]

Als kerstgroet brengt Webb de ringen en manen van Uranus in beeld

De planeet Saturnus wordt gezien als de ‘Lord of the Rings’ van het zonnestelsel, maar als goede runner-up kunnen we Uranus beschouwen, de ijsreus waarvan 13 ringen en negen manen recent schitterend zijn gefotografeerd door de Webb ruimtetelescoop. In april dit jaar al had Webb 11 van de 13 ringen … [Lees meer...]

Webb heeft de kleinste vrij rondzwervende bruine dwerg ontdekt

Je hebt sterren en je hebt planeten en in het vage gebied daartussen heb je... bruine dwergen, mislukte sterren die spreekwoordelijk tussen tafellaken en servet vallen. Het zijn objecten die te licht zijn om kernfusie te krijgen in het centrum, maar die te zwaar zijn om als gasplaneet á la Jupiter … [Lees meer...]