29 maart 2024

Sterrenstelsels hebben bipolaire gasuitstroom tot ver in de intergalactische ruimte

Sterrenkundigen hebben voor het eerst in drie dimensies waargenomen dat gas vanuit spiraalvormige sterrenstelsels met hoge snelheid naar boven en naar beneden wordt geblazen, ver het sterrenstelsel uit. Ze bevestigen hiermee de heersende theorie van de evolutie van sterrenstelsels die zegt dat … [Lees meer...]

Astronomen ontdekken voor het eerst schijf rond ster in ander sterrenstelsel

Astronomen hebben een opmerkelijke ontdekking gedaan: ze hebben een schijf ontdekt rond een jonge ster in de Grote Magelhaense Wolk, een naburig sterrenstelsel. Het is voor het eerst dat zo’n schijf, die identiek is aan de planeet-vormende schijven in ons eigen Melkwegstelsel, in een ander … [Lees meer...]

Mysterieuze donkere vlek op Neptunus voor het eerst gedetecteerd vanaf de aarde

Met behulp van ESO’s Very Large Telescope (VLT) hebben sterrenkundigen een grote donkere vlek waargenomen in de atmosfeer van Neptunus, met daarnaast een onvermoede kleinere heldere vlek. Het is voor het eerst dat er een donkere vlek op de planeet is waargenomen met een telescoop op aarde. Deze nu … [Lees meer...]

Een windvlaag uit een zwart gat

Op een afstand van ongeveer 70 miljoen lichtjaar van de aarde in het sterrenbeeld Grus (Kraanvogel), vind je het sterrenstelsel NGC 7582 - een spiraalstelsel met in de kern een superzwaar zwart gat. De foto’s hier zijn gemaakt als onderdeel van een onderzoek waarbij gebruik gemaakt is van het … [Lees meer...]

ESO-telescoop ontdekt meest nabije paar superzware zwarte gaten tot nu toe

Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben astronomen het meest nabije paar superzware zwarte gaten opgespoord dat ooit is waargenomen. De twee objecten bevinden zich ook veel dichter bij elkaar dan alle andere paren superzware zwarte gaten die … [Lees meer...]

Zwart gat verstopt zich in sterrenhoop buiten ons Melkwegstelsel

Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben astronomen een klein zwart gat buiten ons Melkwegstelsel weten op te sporen, door te kijken naar hoe het de beweging van een ster in zijn nabijheid beïnvloedt. Het is voor het eerst dat deze … [Lees meer...]

Deel van de ‘ontbrekende materie’ blijkt te zitten in galactische winden

Over de ontbrekende materie hebben we het hier vaker gehad. Nee, het gaat dan niet om donkere materie die we niet direct kunnen zien, maar om doodgewone materie, die bestaat uit wat men 'baryonen' noemt, waarvan de bekendste voorbeelden de protonen en neutronen zijn. Uit waarnemingen en berekeningen … [Lees meer...]

Galactisch vuurwerk: nieuwe ESO-opnamen tonen prachtige kenmerken van nabije sterrenstelsels

Een team van astronomen heeft nieuwe waarnemingen gepresenteerd van nabije sterrenstelsels die op kleurrijk kosmisch vuurwerk lijken. De opnamen, verkregen met de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), tonen verschillende componenten van de sterrenstelsels in … [Lees meer...]

Astronomen brengen spinrag van kosmisch web in kaart

Een internationaal team van astronomen, onder wie een aantal Nederlanders, heeft voor het eerst een stukje kosmisch web in kaart gebracht, zonder gebruik te maken van felle quasars. Ze publiceren hun bevindingen binnenkort in het vakblad Astronomy & Astrophysics. Sterrenkundigen gaan er al … [Lees meer...]

ESO-waarnemingen tonen het ontbijt van een zwart gat in het vroege heelal

Astronomen die gebruik maken van ESO’s Very Large Telescope hebben voorraden van koel gas waargenomen rond enkele van de vroegste sterrenstelsels in het heelal. Deze gashalo’s zijn het perfecte voedsel voor superzware zwarte gaten in het centrum van deze stelsels, die we nu waarnemen zoals ze er … [Lees meer...]