Een paar dagen terug blogde ik over de vraag hoe ver de sterrenkundigen het heelal in kunnen turen en waar de grens ligt tot waar ze kunnen kijken. Dit naar aanleiding van de ontdekking met de Hubble ruimtetelescoop van een sterrenstelsel dat zich op een recordafstand van 13,2 miljard lichtjaar … [Lees meer...]
Planck brengt het kosmische toneel in beeld
11 januari 2011 door Reageer
Vandaag zijn in Parijs de eerste wetenschappelijke resultaten bekendgemaakt van de Planck missie, de satelliet die vanaf Lagrangepunt L2 - 1.420.800 km van de Aarde verwijderd - de kosmische microgolf-achtergrondstraling bestudeert. Planck kijkt daarbij naar straling die tussen het radio- en … [Lees meer...]
Het oppervlak van de laatste verstrooiing
26 oktober 2010 door 3 Reacties
Dat klinkt toch wel een tikkeltje mysterieus, nietwaar? "Het oppervlak van de laatste verstrooiing", in het Engels The surface of last scattering. Nee, het heeft niets met verstrooiing zoeken, met afleiding, amusement, vermaak te maken, waar de term gewoonlijk op slaat. Ik heb het over de … [Lees meer...]
Fermilab’s Holometer op zoek naar de Ruis van Hogan
24 oktober 2010 door Reageer
Begin 2009 vertelde ik over de experimenten in Hannover met het Brits-Duitse GEO600 instrument, waarmee men probeert zwaartekrachts- of gravitatiegolven te meten, rimpels in de ruimtetijd, die veroorzaakt worden door gigantisch extreme gebeurtenissen zoals botsende zwarte gaten. Dáe golven zijn tot … [Lees meer...]
De Planck-kaart, maar dan in andere golflengtes
5 juli 2010 door Reageer
Vandaag werd de Planck-kaart gepubliceerd, de kaart van de sterrenhemel in het microgolfgebied van het spectrum, zoals gefabriceerd door de Europese satelliet Planck. Via Phil Plait, de Bad Astronomer uit de Verenigde Staten, begreep ik dat de kaart van Planck reeds geïntegreerd is in de website van … [Lees meer...]
Planck’s eerste kaart van de microgolf-hemel is klaar
5 juli 2010 door 3 Reacties
Tataratááá! De Europese satelliet Planck heeft na één jaar van intensief onderzoek z'n eerste volledige kaart klaar van de hemel in het microgolfgebied van het electromagnetische spectrum. Op de kaart, welke genomen is in het frequentiebereik tussen 30 en 857 GHz, zien we een mix van vele … [Lees meer...]
Creëerden kosmische bellen koude plekken na de oerknal?
4 juli 2010 door 1 Reactie
In 2004 werd met de in 2001 gelanceerde Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) ontdekt dat er in de cosmic microwave background (CMB), de kosmische fotonachtergrond die het overblijfsel is van de hete oerknal waarmee het heelal 13,7 miljard jaar geleden ontstond, koude plekken voorkwamen. De … [Lees meer...]
Donkere materie en -energie liggen onder vuur
14 juni 2010 door 1 Reactie
Hét model dat volgens de meeste sterrenkundigen het heelal het beste beschrijft is het ΛCDM-model, waarin Λ (Lamda=donkere energie) en CDM (cold dark matter, donkere materie) de dienst uitmaken. Maar volgens twee sterrenkundigen van de Durham Universiteit, Utane Sawangwit en Tom … [Lees meer...]
De zoektocht naar primordiale zwaartekrachtsgolven
23 mei 2010 door 1 Reactie
Albert Einstein voorspelde in 1916 op grond van zijn Algemene Relativiteitstheorie (ART) dat zwaartekrachtsgolven kunnen bestaan, rimpels in de ruimtetijd die ontstaan door de gravitationele werking van grote massa's. Er zouden twee varianten van de zwaartekrachtsgolven zijn: de primordiale … [Lees meer...]
Kunst? Nee, gewoon koud stof in de Melkweg
17 maart 2010 door Reageer
Dubbelklik voor de aardigheid eens op de foto hiernaast. Het ziet eruit als een schilderij dat afgelopen week bij de TEFAF in Maastricht heeft gehangen, maar het is in werkelijkheid een foto van het interstellaire stof dat zich ophoudt in de buurt van de Zon. De satelliet Planck heeft vanaf z'n … [Lees meer...]
