25 april 2024

Een omgekeerde schokgolf in Winkelhaak

Hiernaast zie je G327.1-1.1. Daar heb je vast nog nooit van gehoord en ik tot vandaag ook niet, dus niks om je over te schamen. Het is het restant van een supernova die ooit plaatsvond in het zuidelijke onopvallende sterrenbeeld Winkelhaak (Norma), 29.000 lichtjaar verderop. Dat heldere puntje in … [Lees meer...]

De Krabpulsar is nog lang niet uitgeraasd

In het jaar 1054 verscheen in het sterrenbeeld Stier een zeer heldere nieuwe ster, een supernova, die maar liefst 23 dagen overdag te zien was. Het restant van die supernova kunnen we anno nu nog steeds zien in de vorm van de Krabnevel (M1) en in het centrum van die nevel draait de Krabpulsar (PSR … [Lees meer...]

Bestaan er ook witte dwerg pulsars?

De wereld leek ooit zo simpel: je had zaken zoals planeten en sterren, witte dwergen en pulsars en andere astronomische objecten, die allemaal strak gedefinieerd en duidelijk onderscheidend van elkaar waren. Maar met de ontdekking van talloze objecten die zich tussen de 'klassen' van planeten en … [Lees meer...]

Eerste eclipserende röntgenpulsar ontdekt

Astronomen van de Universiteit van Amsterdam en collega's van NASA hebben de eerste milliseconde röntgenpulsar ontdekt die wordt verduisterd door zijn begeleidende ster. Deze ontdekking kan meer licht werpen op de interne structuur en grootte van de lastig te bestuderen neutronensterren en een van … [Lees meer...]

Drie vrijwilligers ontdekken pulsar in de Melkweg

Ze heten Chris en Helen Colvin uit Ames (Iowa, Verenigde Staten) en Daniel Gebhardt uit Mainz (Duitsland) en ze hebben onlangs een pulsar ontdekt, die zich 17.000 lichtjaar van ons vandaan bevindt in het melkwegstelsel. Sterrenkundigen die dit hebben gedaan? Noppes, ze hebben niets van doen met … [Lees meer...]

Onregelmatigheden in rotatie pulsars verklaard

Pulsars zijn zeer snel rondraaiende neutronensterren, die in twee nauwe bundels hoogenergetische straling de ruimte in zenden. In 1967 werd met de 76-meter Lovell radiotelescoop van het Jodrell Bank Observatorium in Engeland de eerste pulsar ontdekt. Sinds die tijd weet men dat pulsars zeer snel, … [Lees meer...]

Simultane radiowaarnemingen brengen straling pulsars in kaart

Simultane waarnemingen in het radiogolfgebied met behulp van de spiksplinternieuwe LOFAR-telescoop, waarvan het centrum in Exloo in Drenthe ligt, de 100 meter Effelsberg telescoop in Duitsland én de 76 meter Lovell telescoop in Engeland, laten voor het eerst zien hoe de straling van pulsars is … [Lees meer...]

G54.1+0.3 trekt stofdeken over nabije stercluster

De NASA heeft een compleet bataljon aan waarneeminstrumenten in de ruimte rondzweven en twee daarvan zijn Chandra (röntgenlicht) en Spitzer (infraroodlicht). Die twee hebben ze samen laten kijken naar G54.1+0.3, een uitdijende gas- en stofwolk in het sterrenbeeld Pijl (Sagitta), 20.000 lichtjaar … [Lees meer...]

Fermi ontdekt maar liefst 17 milliseconde pulsars

Astronomen van ASTRON hebben samen met een international team in rap tempo vele nieuwe bijzondere sterren, genaamd 'milliseconde pulsars', gevonden. In de afgelopen dertig jaar zijn slechts zestig van dit soort sterren ontdekt, maar dankzij recente informatie over mogelijke vindplaatsen hebben … [Lees meer...]

Eerste nevel rond een magnetar gevonden

Utrechtse en Japanse sterrenkundigen zijn er in geslaagd om voor het eerst een nevel rond een magnetar (een ultramagnetische pulsar) te zien. Pulsars zijn snel roterende neutronensterren, die door hun sterke magneetveld worden afgeremd en daarbij tot hoge energieën versnelde elektronen hun omgeving … [Lees meer...]