25 april 2024

Over de indirecte ontdekking van zwaartekrachtsgolven

We mogen gerust stellen het wetenschappelijke nieuws afgelopen week voor 90% in het teken stond van de ontdekking met de BICEP2 detector van primordiale zwaartekrachtsgolven, afkomstig uit de inflatieperiode van de oerknal. De zwaartekrachtsgolven - ook wel gravitatiegolven genoemd, rimpels in de … [Lees meer...]

‘Zwarte weduwen en redback pulsars’ die hun metgezel verorberen

In de spinnenwereld zijn de zwarte weduwen en hun Australische soortgenoten de redbacks berucht om de meedogenloze wijze waarop ze omgaan met hun mannelijke partner, die het liefdesspel meestal met de dood moeten bekopen. In de wereld van de razendsnel om hun as draaiende pulsars komen ook van die … [Lees meer...]

‘De Hand van God’ waargenomen door NuSTAR

Met behulp van NASA's röntgensatelliet NuSTAR heeft men voor het eerst de hoogenergetische röntgenstraling waargenomen in het object PSR B1509-58, dat vanwege z'n opvallende vorm de bijnaam 'de Hand van God' heeft - nee mensen, het is slechts een 'pareidolie'. :-) Feitelijk is het een gaswolk van … [Lees meer...]

Zwaartekrachts-lab ontdekt: een pulsar in een uniek, drievoudig stersysteem

Astronomen hebben een milliseconde pulsar ontdekt waaromheen twee witte dwergsterren draaien. Pulsars zijn snel roterende neutronensterren die als astronomische precisieklokken kunnen worden gebruikt. Het is het eerst gevonden drievoudige stersysteem waarin zich een pulsar bevindt. De milliseconde … [Lees meer...]

Nederlandse supertelescoop LOFAR vindt eerste pulsars

De Nederlandse radiotelescoop LOFAR heeft twee nieuwe pulsars ontdekt. Pulsars zijn snel rond hun as tollende neutronensterren, de overblijfselen van zware sterren die in een supernova-explosie aan het eind van hun leven zijn gekomen. De ontdekking van de zwakke, maar snel flitsende radiobronnen is … [Lees meer...]

Röntgenstraling waargenomen van supernovarestant uit 1957 in M83

In 1957 explodeerde een zware ster in het spiraalsterrenstelsel M83, vijftien miljoen lichtjaar van de Melkweg verwijderd. Het was de vierde supernova die dat jaar werd waargenomen en daarom kreeg 'ie de catalogusnaam SN 1957D. Dit jaar is men er voor het eerst in geslaagd om van het restant van die … [Lees meer...]

Supernova kan elk meervoudig stersysteem terugbrengen tot dubbelster

De zwaarste sterren ontploffen in een supernova-explosie aan het einde van hun leven. Een dergelijke ontploffing kan enorme gevolgen hebben voor een nabijgelegen ster. Het was echter nooit uitgerekend welk effect een supernova heeft op de stabiliteit van de banen van meervoudige stersystemen. Onder … [Lees meer...]

Ja wat is ’t nou, een pulsar of een magnetar?

In 2010 werd door sterrenkundigen voor het eerst zo'n object ontdekt: SGR 0418+5729 - waarbij dat SGR staat voor Soft Gamma Repeater. En nu schijnt men een tweede exemplaar ervan gevonden te hebben: SWIFT J1822.3-1606, genoemd naar de satelliet waarmee 'ie ontdekt is. Beiden stellen de … [Lees meer...]

IGR J11014: de snelst bewegende pulsar die we kennen?

Sterrenkundigen hebben onder andere met de Chandra röntgensatelliet vermoedelijk een pulsar ontdekt die met een snelheid van maar liefst 8,9 tot 10,4 miljoen km per uur uit het supernovaerestant vliegt, die hijzelf ooit na een supernova-explosie heeft gecreëerd. Of het echt om een pulsar gaat is nog … [Lees meer...]

Chandra en XMM-Newton ontdekken langzaam roterende pulsar in Kleine Magelhaense Wolk

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met behulp van de  röntgen-ruimtetelescopen Chandra van de NASA én XMM-Newton van de ESA een pulsar in de Kleine Magelhaense Wolk te ontdekken, een kleine begeleider van ons Melkwegstelsel, pakweg 180.000 lichtjaar van de aarde. Op de foto hiernaast zien je SXP … [Lees meer...]