29 maart 2024

Nieuwe survey gaat 10.000 sterrenstelsels bestuderen

In het kader van de vierde generatie van de Sloan Digital Sky Survey is afgelopen week de MaNGA-survey van start gegaan (Mapping Nearby Galaxies at Apache Point Observatory). Het is de bedoeling dat hierbij de samenstelling en inwendige structuur van zo'n 10.000 sterrenstelsels in kaart zal worden … [Lees meer...]

BOSS: donkere energie vermoedelijk gevormd door kosmologische constante

Sinds in 1998 twee onafhankelijke teams sterrenkundigen aan de hand van ver verwijderde type Ia supernovae ontdekten dat het heelal versneld uitdijt weten we dat er 'iets' in het heelal is dat die versnelling veroorzaakt. Dat 'iets' wordt de donkere energie genoemd en sinds deze ontdekking wordt er … [Lees meer...]

Sloan Digital Sky Survey verruimt blik op heelal met SDSS-IV

Deze maand is de Sloan Digital Sky Survey uitgebreid en is de blik op het heelal verruimd. Met de voorgaande SDSS-III survey werd één derde van de hemel bestudeerd en werden drie miljoen sterrenstelsels en hun spectra gemeten. Maar dat is allemaal niet genoeg, want de centra van nabije … [Lees meer...]

Pieken in verdeling donkere materie gevonden dankzij zwaartekrachtslenzen

Door onderzoek aan maar liefst vier miljoen ver verwijderde sterrenstelsels in een smalle strook aan de hemel zijn sterrenkundigen er in geslaagd om een verdeling te laten zien van de donkere materie in die strook. Zo'n 80% van alle massa in het heelal bestaat uit donkere materie en zoals de naam al … [Lees meer...]

Expansie jonge heelal met behulp van quasars nauwkeurig bepaald

Sterrenkundigen betrokken bij de Sloan Digital Sky Survey (SDSS) hebben met behulp van 140.000 ver verwijderde quasars de meest nauwkeurige bepaling kunnen maken van de expansie van het heelal, toen dat een kwart van z'n huidige leeftijd had. Als onderdeel van de derde SDSS hebben de sterrenkundigen … [Lees meer...]

Voor de liefhebbers: Data Release 10 van de Sloan Digital Sky Survey III is verschenen

Vermoedelijk weinigen zullen er wakker van liggen, maar toch maak ik er maar even melding van: gisteren is de zogenaamde Data Release 10 (DR10) op het internet verschenen van de Sloan Digital Sky Survey III (SDSS-III). Het bevat onder andere de spectrografische gegevens in infrarood licht van … [Lees meer...]

Alternatieven voor donkere materie kunnen de prullenbak in

Sinds de sterrenkundige Fritz Zwicky in de jaren dertig ontdekte dat de bewegingen van de sterrenstelsels in de Comacluster niet te verklaren zijn met de zichtbare hoeveelheid materie denken sterrenkundigen dat er naast die 'gewone' materie ook 'donkere materie' moet bestaan. Sinds die tijd is de … [Lees meer...]

Hoe kosmische leegtes ons iets kunnen vertellen over donkere energie

In 1998 ontdekten sterrenkundigen aan de hand van waarnemingen aan ver weg staande supernovae dat de expansie van het heelal toeneemt. Men had het omgekeerde verwacht, een vertraging als gevolg van de zwaartekrachtswerking van de materie, maar een tot dan toe onbekende kracht ((Nou ja, niet … [Lees meer...]

BOSS meet vertraging vóórdat donkere energie expansie heelal versnelde

In 1998 ontdekten sterrenkundigen met behulp van type Ia supernovae dat het heelal versneld expandeert. De mysterieuze donkere energie zou er met z'n afstotende werking voor zorgen dat die expansie steeds sneller verloopt en dat zou al zo'n vijf miljard jaar aan de gang zijn. Vóór dat moment zou het … [Lees meer...]

De nieuwste en grootste 3D-kaart van het heelal is online gezet

Sterrenkundigen hebben deze week de nieuwste en allergrootste driedimensionale kaart van zware sterrenstelsels en verre zwarte gaten in het heelal online gezet, zodat iedereen er gebruik van kan maken. Het gaat om Data Release 9 (DR9) van de Sloan Digital Sky Survey III (SDSS-III). De SDSS-III … [Lees meer...]