Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met XRISM (dat staat voor de 'X-Ray Imaging and Spectroscopy Mission') de omgeving van een zwart gat en van een supernovarestant scherp in beeld te brengen. XRISM is een röntgen-ruimtetelescoop van de Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA), waar ook de ESA … [Lees meer...]
XRISM brengt de omgeving van zwarte gaten en supernovarestanten scherp in beeld
‘Groen monster’ was er al voordat Cassiopeia A ontplofte
Twee teams van sterrenkundigen hebben met behulp van twee ruimtetelescopen ontdekt dat het 'groene monster', de mysterieuze structuur in de resten van de ontplofte ster Cassiopeia A, er al geweest moest zijn voordat de ster ontplofte. Ze presenteerden hun bevindingen maandagmiddag 8 januari tijdens … [Lees meer...]
30 Doradus B blijkt het restant te zijn van niet één, maar van twee supernovae
30 Doradus B (kortweg 30 Dor B) is een supernovarestant gelegen in de Grote Magelhaense Wolk, het kleine onregelmatige buurstelsel van de Melkweg, pakweg 160.000 lichtjaar van ons vandaan. Het ligt allemaal in het zuidelijke sterrenbeeld Goudvis (Dorado). Recent heeft een internationaal team van … [Lees meer...]
Webb brengt nieuwe structuren in het iconische supernovarestant van SN 1987A in beeld
Februari 1987 was er een supernova te zien in de Grote Magelhaense Wolk, een gigantische uitbarsting van de blauwe superreus Sanduleak -69 202. Met een afstand van 168.000 lichtjaar was het de meest dichtbije supernova die in honderden jaren kon worden gezien op aarde en gezien die nabijheid is de … [Lees meer...]
James Webb ruimtetelescoop onthult nooit eerder geziene details in Cassiopeia A
De explosie van een ster is een dramatische gebeurtenis, maar de resten die zo'n ster achterlaat kunnen nog dramatischer zijn. Een nieuw beeld dat de James Webb ruimtetelescoop maakte van Cassiopeia A geeft een prachtig voorbeeld. Cassiopeia A ontstond 340 jaar geleden na de explosie van een zware … [Lees meer...]
Werd supernovarestant Sgr A Oost gevormd door de ‘Kanonskogel’?
In de kern van ons Melkwegstelsel ligt een supernovarestant genaamd Sagittarius A Oost, kortweg Sgr A Oost. Zoals te zien op de foto hierboven ligt Sgr A Oost vlakbij Sgr A*, het superzware zwarte gat. Nou verwacht je bij een supernovarestant ook een bron, een neutronenster, de overgebleven extreem … [Lees meer...]
ESO legt de schim van een reuzenster vast
Een griezelig spinnenweb, magische draken of de sliertige sporen van een spook? Wat ziet u in de opname hieronder van de Vela-supernovarest? Dit kleurrijke ‘wandkleed’ bestaat uit de spookachtige overblijfselen van een reuzenster, en werd uitermate gedetailleerd vastgelegd met de VLT Survey … [Lees meer...]
Eerste beeld NASA’s röntgentelescoop onthult onverwachte magneetvelden Cassiopeia A
Het röntgenlicht in de resten van de geëxplodeerde ster Cassiopeia A 'trilt' anders dan voorspeld. Het duidt erop dat de magneetvelden rond het overblijfsel van de supernova zich niet gedragen volgens de theorie. Dat stellen sterrenkundigen onder leiding van Jacco Vink (Universiteit van Amsterdam). … [Lees meer...]
Kosmisch speurwerk laat zien dat supernovarestant SNR 0519-69.0 minder dan 670 jaar geleden ontstond
In de Grote Magelhaense Wolk, een begeleidend dwergstelsel van het melkwegstelsel op 160.000 lichtjaar afstand, bevindt zich het supernovarestant SNR 0519-69.0. Dankzij een soort van kosmisch speurwerk met de Hubble en Chandra ruimtetelescopen én eerder verkregen gegevens van de Spitzer … [Lees meer...]
Supernovarestant G106.3+2.7 is een PeVatron, een bron van kosmische straling
Er was maar liefst twaalf jaar nodig voordat de Fermi gamma-ruimtetelescoop alle informatie bijeen had vergaard, maar nu is het dan eindelijk zover: nu is vast komen te staan dat het supernovarestant G106.3+2.7 een PeVatron is, een bron van kosmische straling. In de schokgolf van de explosie van een … [Lees meer...]