25 april 2024

Röntgenstraling kan aanwijzing zijn voor naderende supernova

Sterrenkundigen van de Universiteit van Leicester hebben aanwijzingen gevonden dat een bepaald soort van röntgenstraling wel eens het exacte moment kan markeren waarbij de imploderende kern van een zeer zware ster zorgt voor een explosie van z'n buitenlagen, een zogenaamde type II supernovae. Het … [Lees meer...]

Röntgensatellieten monitoren botsing sterrenwind massieve O-sterren

In het sterrenbeeld Zwaan (Cygnus) bevindt zich de OB-associatie genaamd Cygnus OB, een groep van pakweg 3000 (!) sterren, die gravitationeel verbonden met elkaar zijn en waar 100 zeer zware sterren van de spectraalklasse 'O' behoren - zeg maar de allerzwaarste jongens onder de sterren. Die … [Lees meer...]

Röntgen-nova wijst Swift op stellair zwart gat vlakbij centrum van de Melkweg

Half september is door de Amerikaanse Swift-satelliet een uitbarsting van enkele dagen waargenomen in het röntgengebied van de electromagnetische straling. Het object dat die uitbarsting veroorzaakte wordt Swift J1745-26 genoemd, hetgeen wijst op de locatie aan de hemel, een paar graden verwijderd … [Lees meer...]

Opeten ster door superzwaar zwart gat Swift J1644+57 in detail bekeken

Op 28 maart van het vorige jaar werd door NASA's röntgensatelliet Swift een nieuwe röntgenbron ontdekt, die de naam Swift J1644+57 kreeg. In eerste instantie werd gedacht aan een 'gewone' gammaflitser, maar later bleken de kenmerken niet overeen te komen. Al gauw kregen de sterrenkundigen in de … [Lees meer...]

Ja wat is ’t nou, een pulsar of een magnetar?

In 2010 werd door sterrenkundigen voor het eerst zo'n object ontdekt: SGR 0418+5729 - waarbij dat SGR staat voor Soft Gamma Repeater. En nu schijnt men een tweede exemplaar ervan gevonden te hebben: SWIFT J1822.3-1606, genoemd naar de satelliet waarmee 'ie ontdekt is. Beiden stellen de … [Lees meer...]

Atmosfeer exoplaneet HD 189733b ondergaat enorme veranderingen

Sterrenkundigen onder leiding van Alain Lecavelier des Etangs (CNRS-UPMC, Frankrijk) hebben met behulp van de Hubble ruimtetelescoop bij de exoplaneet HD 189733b enorme veranderingen in diens atmosfeer waargenomen. Dit als gevolg van een grote uitbarsting op de moederster van de planeet, HD … [Lees meer...]

VLT-waarnemingen van gammaflits onthullen verrassende ingrediënten in vroege sterrenstelsels

Een internationaal team van astronomen heeft het kortstondige, maar heldere licht van een verre gammaflits gebruikt om de samenstelling van zeer verre sterrenstelsels te onderzoeken. Verrassend genoeg zijn bij de nieuwe waarnemingen, die zijn gedaan met ESO's Very Large Telescope (VLT), twee … [Lees meer...]

Nabij sterrenstelsel met twee superzware zwarte gaten ontdekt

Sterrenkundigen hebben met behulp van twee ruimtetelescopen - Swift en Chandra, beiden in het röntgengebied turend - ontdekt dat het sterrenstelsel Markarian 739 (NGC 3758) niet zoals de meeste anderen één superzwaar zwart gat in z'n kern bevat, maar twéé. Op de foto hierboven zie je Markarian 739 … [Lees meer...]

Gammaflitser op recordafstand ontdekt: 13,14 miljard lichtjaar!

Op 29 april 2009 ontdekte de Amerikaanse Swift satelliet met z'n gammadetectoren aan boord een gammaflitser, een kortstondige stoot van hoogenergetische straling afkomstig van een extreme gebeurtenis, een zeer zware ster die als super-supernova explodeert. Codenaam voor deze gammaflitser: GRB … [Lees meer...]

Hubble ziet weer het restant van een planetoïdenbotsing

Januari vorig jaar maakten we voor het eerst kennis met het fenomeen: planetoïden die kort geleden een botsing met een kleinere planetoïde hebben ondergaan. Planetoïde P/2010 A2 had een vreemde X-vorm en onderzoek met Hubble's Wide Field Camera 3 (WFC3) wees toen uit dat P/2010 A2 ergens in februari … [Lees meer...]