24 april 2024

Ook type Ia supernovae zijn een bron van stof

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft ontdekt dat type Ia supernovae een belangrijke bron zijn van stof. We kennen stof op aarde, maar er zit ook in het heelal stof, kosmisch stof, groepjes moleculen die in korrels aan elkaar geklit zijn. Eerder was al bekend dat een ander type … [Lees meer...]

Vijf jaar DES-onderzoek aan supernovae wijst op mogelijke veranderende donkere energie

Deze week zijn de resultaten bekendgemaakt van de waarnemingen die in het kader van de Dark Energy Survey met de Dark Energy Camera (DEC) zijn gedaan aan bijna 1500 ver verwijderde supernovae en aan de hand daarvan heeft men kunnen bepalen met welke snelheid het heelal uitdijt. De waarnemingen … [Lees meer...]

SN2023tyk, de allereerste supernova ontdekt met behulp van AI

Jawel, het is gebeurd, de eerste supernova is ontdekt geheel en al met AI, met artificiële intelligentie. Met het instrument genaamd Bright Transient Survey Bot (BTSbot), ontwikkeld door o.a. Northwestern University, keken ze naar foto's die gemaakt waren met de Zwicky Transient Facility (ZTF), een … [Lees meer...]

Was SN 2022joj een supernova die twee keer explodeerde?

Supernovae zijn er in verschillende soorten - zie dit overzicht - en één soort is het type Ia supernova, dat zijn witte dwergsterren die door toevoer van materie door een begeleider zwaarder worden dan de Limiet van Chandrasekhar (ca. 1,4 zonsmassa) en dan een thermonucleaire explosie ondergaan. … [Lees meer...]

Voor het eerst radiostraling waargenomen van een type Ia supernova, een geëxplodeerde witte dwerg

Onze zon zal ooit eindigen als een witte dwerg, een object zo groot als de aarde met de massa van de zon, en zal zo nog miljarden jaren van z'n kosmische pensioen genieten. Gelukkig heeft de zon geen andere ster als partner, want dan zou het anders kunnen lopen, dan zou de zon áls 'ie witte dwerg … [Lees meer...]

De meest nauwkeurige boekhouding tot nu toe van donkere energie en materie in het heelal is gemaakt

Door de gegevens van maar liefst 1500 type Ia supernovae te analyseren, welke afgelopen twintig jaar waargenomen zijn, hebben sterrenkundigen onder leiding van Dillon Brout (Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian) in het kader van het zogeheten Pantheon+ project de meest nauwkeurige … [Lees meer...]

Witte dwerg ontdekt die explodeerde als supernova… en dat overleefde!

Supernovae zijn catastrofale gebeurtenissen waarbij een ster op spectaculaire wijze explodeert met de lichtkracht van honderden miljoenen tot meer dan een miljard zonnen. Bij de explosie van zware sterren (type II SN) implodeert de sterkern tot neutronenster of zwart gat, bij de explosie van een te … [Lees meer...]

Hubble’s magnum opus: een verzameling gaststerrenstelsels van supernovae

De Hubble ruimtetelescoop van de ESA en NASA heeft tussen 2003 en 2021 een enorme hoeveelheid sterrenstelsels bestudeerd, die 'gaststelsel' zijn van Cepheïden en type Ia supernovae - de eersten zijn periodiek veranderlijke sterren, de tweede zijn eenmalige explosies van sterren. Zowel Cepheïden als … [Lees meer...]

Hypatiasteen uit Egyptische woestijn bevat wellicht sporen van type Ia supernova

'Forensisch onderzoek' aan Hypatia, een oude steen die gevonden is in de Egyptische woestijn, laat zien dat de steen mogelijk sporen bevat van een type Ia supernova, een supernova die ontstaat als een witte dwerg door massatoevoer te zwaar wordt en explodeert. De steen is onderzocht door o.a. Jan … [Lees meer...]

Type II supernovae kunnen ook gebruikt worden als kosmologische afstandsindicator

Al decennia hanteren sterrenkundigen type Ia supernovae als kosmologische afstandsindicator, als standaard kandelaar om afstanden in het heelal nauwkeurig te bepalen. Ruwweg kunnen we de supernovae in twee soorten indelen ((Kijk naar dit overzicht voor een totaalplaatje van de typen supernovae.)) , … [Lees meer...]