29 maart 2024

Uitdijingssnelheid heelal gemeten met vernieuwde camera van de South Pole Telescope

Exact op de Zuidpool bevindt zich het Amundsen–Scott South Pole Station, op 90° zuiderbreedte, en onderdeel daarvan is de South Pole Telescope, een 10 meter grote schotel waarmee ze het spectrum in het (sub)millimeter en microgolfgebied kunnen waarnemen. In 2017 werd de derde generatie camera SPT-3G … [Lees meer...]

Nieuwe methode met BAO’s levert verbeterde metingen op van afstanden in het heelal

Ze worden BAO's genoemd, de zogeheten Baryonische Accoustische Oscillaties, golven in het hete plasma in het vroege heelal (vóór het moment van het oppervlak van de laatste verstrooing, 380.000 jaar na de oerknal), die zich als uitdijende geluidsgolven in een medium gedroegen en die zich vanuit een … [Lees meer...]

Nog even over dat ΛCDM-model van het heelal en dan met name de uitdijing ervan

Vrijdagavond gaf ik een lezing bij sterrenkundevereniging Chr. Huygens in Papendrecht over de Hubble-spanning en op een gegeven moment was er een vraag van Ron, Astrobloglezer en ook aanwezig bij de lezing, over deze grafieken (dubbelklikken a.u.b. voor een grotere versie): De linker- en … [Lees meer...]

De universele versnellingsfactor van donkere materie-alternatief MOND lijkt niet te bestaan

Onder andere op grond van de galactische rotatiecurves (zie de afbeelding hierboven als voorbeeld) denken sterrenkundigen al heel lang dat er meer materie moet zijn dan we met telescopen en andere instrumenten kunnen zien. Van alle materie in het heelal zou pakweg 85% bestaan uit onzichtbare, … [Lees meer...]

‘Het expanderende heelal, dat moet toch ergens IN expanderen?’

We hebben het hier op de Astroblogs al héél vaak gehad over het expanderende heelal, zie bijvoorbeeld deze en deze blogs, oh ja en ook deze - de keuze is reuze. Zelfs het heelal buiten het zichtbare, waarneembare heelal is behandeld, hier bijvoorbeeld. De vraag rijst dan uiteraard - uitstekend … [Lees meer...]

Metingen aan snelheid uitdijing heelal leveren verschillende waarden op

Sinds de waarnemingen van Vesto Slipher en Edwin Hubble in de jaren twintig van de vorige eeuw aan de roodverschuiving van sterrenstelsels weten we dat het heelal uitdijt. De vraag die de sterrenkundigen sindsdien stellen is met welk tempo die expansie gaat. Hubble stelde een wet op, die deze … [Lees meer...]

Het uitdijende heelal gaat sneller dan lichtsnelheid

Edwin Hubble had rond 1929 een hoop informatie verzameld over de afstand van Melkwegstelsels tot de aarde en, met behulp van roodverschuivingen, over hun snelheid. Hij kon aantonen dat: hoe verder de Melkwegstelsels van onze aarde staan, hoe sneller ze zich van ons verwijderen. Zijn bevindingen … [Lees meer...]

Kan je zwarte gaten gebruiken om de expansie van het heelal te meten?

Een vijftal sterrenkundigen, waaronder Prof. Hagai Netzer (Tel Aviv University's School of Physics and Astronomy) heeft het plan opgevat om met behulp van zwarte gaten de expansie van het heelal te meten. Dat het heelal uitdijt weten we al sinds Edwin Hubble eind jaren twintig van de vorige eeuw aan … [Lees meer...]

Lezing: Brian Schmidt over het versneld uitdijende universum in Leiden

Op 19 december geeft Nobelprijswinnaar prof. dr. Brian Schmidt in Leiden een lezing over het versneld uitdijende universum. In 2011 ontving hij samen met zijn collega's prof. dr. Saul Perlmutter en dr. Adam Riess de Nobelprijs voor de Natuurkunde voor de ontdekking dat het universum versneld … [Lees meer...]

Spitzer bepaalt met Cepheïden de Hubbleconstante en expansiesnelheid heelal

Door naar Cepheïden in de Melkweg en het begeleidende buurstelsel de Grote Magelhaense Wolk te kijken heeft de Spitzer infrarood-ruimtetelescoop van de NASA een nauwkeurige waarde kunnen bepalen van de zogenaamde Hubbleconstante. Omdat die constante een maat is voor de snelheid waarmee de … [Lees meer...]