19 april 2024

Sterrenkundigen blikken dieper in heelal dan ooit

Een internationaal team van astronomen met een grote Nederlandse inbreng heeft 72 nieuwe kandidaat-sterrenstelsels ontdekt in de diepste waarneemcampagne ooit. Dat is bijzonder omdat het onderzochte stuk hemel al tot in detail bestudeerd was. De astronomen gebruikten het mede in Nederland … [Lees meer...]

ESO-waarnemingen laten zien dat `Oumuamua, de eerste interstellaire bezoeker, uniek is

Voor het eerst hebben astronomen een planetoïde onderzocht die vanuit de interstellaire ruimte ons zonnestelsel is binnengekomen. Waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope in Chili en telescopen van sterrenwachten elders te wereld laten zien dat dit unieke object miljoenen jaren door de ruimte … [Lees meer...]

Galactische geheimen in Fornax onthuld

Op deze kolossale foto van de Fornax-cluster vechten ontelbare sterrenstelsels om de aandacht. Sommige zijn slechts nietige lichtpuntjes, terwijl andere sterk op de voorgrond treden. Een van deze aandachttrekkers is het lensvormige sterrenstelsel NGC 1316. Het turbulente verleden van dit veel … [Lees meer...]

Kunstmatige intelligentie vindt 56 nieuwe kandidaat-zwaartekrachtlenzen

Een groep astronomen van de universiteiten van Groningen, Napels en Bonn heeft een methode ontwikkeld die automatisch zeldzame zwaartekrachtlenzen vindt in enorme databestanden van waarnemingen. De methode is gebaseerd op hetzelfde algoritme voor kunstmatige intelligentie dat Google, Facebook en … [Lees meer...]

ESO-telescopen zien voor het eerst licht van een bron van zwaartekrachtgolven – botsende neutronensterren

De ESO-vloot van telescopen in Chili heeft de eerste optische tegenhanger waargenomen van een bron van zwaartekrachtgolven. Deze historische waarnemingen geven aan dat het gaat om de versmelting van twee neutronensterren. De cataclysmische nasleep van zo’n samensmelting is een lang voorspelde … [Lees meer...]

De vreemde structuren van de Saturnusnevel

De spectaculaire planetaire nevel NGC 7009, oftewel de Saturnusnevel, doemt op uit de duisternis als een verzameling vreemd gevormde bellen in magnifieke tinten roze en blauw. Deze kleurrijke opname is vastgelegd met het krachtige MUSE-instrument van ESO’s Very Large Telescope (VLT). Dat gebeurde in … [Lees meer...]

ESO’s VLT detecteert voor het eerst titaniumoxide bij exoplaneet

Astronomen die gebruikmaken van ESO’s Very Large Telescope hebben voor het eerst titaniumoxide gedetecteerd in de atmosfeer van een exoplaneet. De ontdekking, waarbij het FORS2-instrument is ingezet, is gedaan bij de hete Jupiterachtige planeet WASP-19b. Ze levert unieke informatie op over de … [Lees meer...]

Beste afbeelding ooit van oppervlak en atmosfeer van ster

Astronomen hebben, met behulp van ESO's Very Large Telescope Interferometer, de meest gedetailleerde afbeelding ooit van een ster geconstrueerd. Het gaat om de rode superreus Antares. Ze hebben ook de eerste kaart (buiten die van de zon) gemaakt die de snelheden weergeeft van het materiaal rond een … [Lees meer...]

Superzware zwarte gaten voeden zich met kosmische kwallen

Waarnemingen van zeven ‘kwalsterrenstelsels’ (Engels: Jellyfish galaxies) met ESO’s Very Large Telescope hebben het bestaan aan het licht gebracht van een tot nog toe onbekende manier om superzware zwarte gaten van brandstof te voorzien. Het lijkt erop dat het mechanisme dat de tentakels van gas en … [Lees meer...]

Eerste aanwijzingen voor relativistische effecten bij sterren die rond het superzware zwarte gat in het centrum van de Melkweg bewegen

Een nieuwe analyse van gegevens van ESO’s Very Large Telescope en andere telescopen laat voor het eerst zien dat de omloopbanen van sterren rond het superzware zwarte gat in het centrum van de Melkweg de subtiele effecten vertonen zoals die zijn voorspeld door Einsteins algemene … [Lees meer...]