25 april 2024

Mag ik even voorstellen: de twee nieuwe buren van de Zon

Ze hebben onooglijke namen - WISE J0254+0223 en WISE J1741+2553 - en ze zijn vanaf de aarde nauwelijks zichtbaar. En toch mogen we ze verwelkomen als twee nieuwe buren van de zon. Het zijn namelijk bruine dwergsterren, die met een afstand van 15 resp. 18 lichtjaren in de nabijheid van de zon staan … [Lees meer...]

Is er nog een Jupiter-achtige planeet in het zonnestelsel?

De afgelopen week is er de nodige discussie op internet ontstaan over een recent onderzoek van John Matese en Daniel Whitmire (Universiteit van Louisiana in Lafayette, VS), dat de mogelijkheid laat zien dat zich in de buitenste regionen van het zonnestelsel een gasplaneet zou bevinden die één tot … [Lees meer...]

‘Last light’ van WISE

Van instrumenten zijn we gewend dat er een allereerste opname mee wordt gemaakt, die voortaan door het leven gaat als 'first light', of dat nou van Jan's nieuwe Canon 1000D is of van het Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy. Altijd een heugelijk feit, zo'n first light-opname. De … [Lees meer...]

WISE brengt de ‘wegloopster’ Zeta Ophiuchi in beeld

Deze prachtige opname is gemaakt door NASA's Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE), de satelliet die op 14 december 2009 werd gelanceerd en die sindsdien de infraroodhemel in kaart brengt. Wat je ziet is de ster Zeta Ophiuchi, afgekort ζ Oph, en diens omgeving. Het is die blauwe ster in 't … [Lees meer...]

Ach schattig, een kosmische kwal

Zie hier een dubbele foto van NGC 1514, een planetaire nevel 800 lichtjaren van ons verwijderd in het sterrenbeeld Stier (Taurus). Officiële bijnaam is de 'kristallen balnevel', maar gezien z'n gelijkenis mag je 'm van mij part ook de Kosmische Kwalnevel noemen. De foto links is gemaakt in optisch … [Lees meer...]

WISE heeft z’n eerste groene eh… bruine dwerg te pakken

Zie hiernaast in de cirkel het object genaamd WISEPC J045853.90+643451.9. Makkelijk te onthouden, nietwaar? Het is een bruine dwergster, met een oppervlaktetemperatuur van zo'n 330 °C uitstekend geschikt om er op zondagochtend je broodjes op te warmen. De Amerikaanse infraroodsatelliet WISE kwam de … [Lees meer...]

Koude fase WISE afgelopen, nu start z’n warme fase

Het koelmiddel (helium) aan boord van de Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE), de op 14 december 2009 gelanceerde infrarood-satelliet van de NASA, is op. Dat spul is nodig om de instrumenten bij temperaturen net boven het absolute nulpunt (-273 °C) te laten functioneren. Je zou denken, geen … [Lees meer...]

Video: de ontdekking van planetoïden

Op dit moment zijn ongeveer een half miljoen planetoïden bekend, rotsblokken in de ruimte die in grootte variëren van enkele kilometers tot wel duizend kilometer (da's Ceres, de eerste ontdekte planetoïde). De meeste van die half miljoen werden na 1980 ontdekt en daarover hebben ze deze zeer … [Lees meer...]

Spitzer brengt de koudste ‘bijna-sterren’ in beeld

Bruine dwergen zijn eigenlijk mislukte sterren, want met hun maximale massa van ca. 80 keer die van Jupiter zijn ze te licht om in hun kern tot fusie van waterstof over te gaan. Met NASA's infrarood-satelliet Spitzer hebben ze 14 van die bruine dwergen ontdekt wiens oppervlaktetemperatuur zeer koud … [Lees meer...]

Over kikkervisjes, planetoïden en satellieten

Met NASA's Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE) keken ze onlangs naar de zwakke emissienevel IC 410 in het sterrenbeeld Voerman (Aurigae). Die nevel zit vol met allerlei sliertvormige objecten, die erg lijken op kikkervisjes. Vandaar dat de nevel in 't Engels de Tadpole nebula wordt genoemd, … [Lees meer...]