28 maart 2024

Kosmisch filament in beeld gebracht, dit keer zonder quasar als ‘straatlantaarn’

Sterrenkundigen zijn er met de Keck Cosmic Web Imager (KCWI) van het W. M. Keck Observatorium op de top van de Mauna Kea op Hawaï in geslaagd om de gloed van een filament te fotograferen van het kosmische web, het driedimensionale web van 'rivieren van koud gas' in het heelal, die de sterrenstelsels … [Lees meer...]

Voor het eerst is de ruimtelijke vorm van M87 gemeten

M87 is het bekende grote elliptische sterrenstelsel, dat niet alleen het centrale stelsel van de Virgocluster van sterrenstelsels vormt, maar dat ook het superzware zwarte gat M87* in z'n kern heeft, het zwarte gat dat als eerste met de EHT is gefotografeerd en waarvan deze week een verbeterde foto … [Lees meer...]

Paar ultrakoele dwergsterren breekt record

Sterrenkundigen hebben een binair systeem ontdekt van twee ultrakoele dwergsterren die in slechts 17 uur om elkaars gemeenschappelijke zwaartepunt draaien, een record ((Dat wil zeggen een record voor ultrakoele dwergsterren. Voor andere systemen zijn er nog kortere baanperiodes, zoals deze van … [Lees meer...]

Webb en Keck hebben de wolken van Saturnus’ maan Titan gefotografeerd

Gebroederlijk samenwerkend hebben de Webb ruimtetelescoop en de Keck telescoop op Hawaï wolken in de atmosfeer van Titan gefotografeerd, de grootste maan van Saturnus. Titan is de enige maan in het zonnestelsel die een dichte atmosfeer heeft én een stelsel van rivieren, meren en zeeën, nee niet … [Lees meer...]

Voor het eerst zijn de gaswolken gezien die in het vroege heelal de stervorming voedden

Door het gebruik van nieuwe waarneemtechnieken zijn sterrenkundigen erin geslaagd om zware, doorschijnende gaswolken waar te nemen, die in het vroege heelal voeding gaven aan de stervorming van de sterrenstelsels. Het team van sterrenkundigen, dat onder leiding stond van Rongmon Bordoloi (North … [Lees meer...]

Zeldzaam paar bruine dwergen ontdekt met de grootste onderlinge afstand nu bekend

Een team van sterrenkundigen heeft een tweetal bruine dwergen ontdekt dat van alle binaire bruine dwergen die bekend zijn de grootste onderlinge afstand heeft. Bruine dwergen zijn eigenlijk mislukte sterren, te licht om in hun kern de juiste temperatuur te krijgen om over te gaan tot … [Lees meer...]

Eindstrijd rode superreus voor het eerst in realtime waargenomen

Voor de allereerste keer in de historie hebben astronomen de eindstrijd van een rode  superreus direct waargenomen. De explosie van de massieve ster is in beeld gebracht net voordat deze instortte tot een supernova Type-II. Het in realtime opnemen van het dramatisch einde van de massieve ster werd … [Lees meer...]

GN-z11 is inderdaad het verste en oudste sterrenstelsel in het heelal

Het sterrenstelsel GN-z11 blijkt inderdaad het verst verwijderde en oudste sterrenstelsel in het heelal te zijn, voor zover bekend. Een team van sterrenkundigen onder leiding van Nobunari Kashikawa (Universiteit van Tokio) heeft GN-z11, gelegen in het sterrenbeeld Grote Beer, met behulp van de Keck … [Lees meer...]

‘Keukenzout’ gevonden met Keck op de Jupitermaan Europa

Eerder was met de Galileo ruimteverkenner al magnesiumsulfaat (ook wel 'Engels zout' of 'Epsom zout' geheten) gedetecteerd op Europa, maar nu hebben onderzoekers ook natriumchloride ontdekt op die maan van Jupiter. En natriumchloride kennen we allemaal, want het is niets anders dan keukenzout, ook … [Lees meer...]

Water gedetecteerd in de atmosfeer van exoplaneet HR 8799c

Sterrenkundigen van het W.M. Keck Observatorium op Mauna Kea (Hawaï) hebben in de atmosfeer van de exoplaneet HR 8799c water gedetecteerd. De waarnemingen deden ze met de NIRSPEC (near-infrared cryogenic echelle spectrograph), een hoge resolutie spectrometer, die verbonden is aan de 10m Keck II … [Lees meer...]