19 april 2024

Astronomen ontdekken met de XMM-Newton een zwart gat tijdens het ‘omdraaien van de accretieschijf-tafel’

Astronomen van de Universiteit van Michigan hebben met behulp van ESA's röntgentelescoop XMM-Newton een zwart gat ontdekt tijdens het zogenoemde ‘omdraaien van de accretieschijf-tafel’, of, met andere woorden, het gas in de accretieschijf wordt dan met zulke hoge snelheden in alle richtingen … [Lees meer...]

Sterrenkundigen werpen een röntgenblik op één van de meest lichtsterke quasars

Sterrenkundigen hebben de röngenstraling onderzocht van één van de meest lichtsterke quasars in het heelal, bedoelt om meer te weten te komen over de interactie tussen het superzware zwarte gat in de kern en de omgeving van het omringende sterrenstelsel. De quasar heet voluit SMSS … [Lees meer...]

Rukwinden rondom een verafgelegen neutronenster in kaart gebracht

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om van de accretieschijf rondom een neutronenster een tweedimensionaal beeld te maken van de rukwinden in die schijf. Het team van sterrenkundigen is van het bekende Massachusetts Institute of Technology (MIT) en het staat onder leiding van Peter Kosec. Met twee … [Lees meer...]

Chandra en XMM-Newton zien hoe een witte dwerg zijn begeleider roostert en verscheurt

Sterrenkundigen hebben met behulp van NASA's Chandra en ESA's XMM-Newton röntgenruimtetelescopen een witte dwerg ontdekt die bezig is om zijn begeleider - een planeet of een kleine ster - te roosteren en aan stukken te scheuren. Met die telescopen onderzochten ze de röntgenactiviteit van drie witte … [Lees meer...]

Aurora’s van Jupiter veroorzaakt door ‘surfende’ ionen op elektromagnetische golven

Een team astronomen o.l.v. William Dunn van het University College London, is er voor het eerst in geslaagd de oorzaak te achterhalen van de fraaie röntgen-aurora's die Jupiter produceert. Deze aurora's bestaan uit botsende geladen deeltjes, ionen, in de atmosfeer van de grote gasreus. Echter hoe … [Lees meer...]

XMM-Newton detecteert jongste babypulsar ooit ontdekt

Sterrenkundigen hebben met ESA’s XMM-Newton, een ruimtetelescoop die röntgenstraling kan detecteren, de jongste pulsar ooit gezien – het overblijfsel van een ooit massieve ster die ook een ‘magnetar’ is, met een magnetisch veld dat zo’n 70 quadriljoen keer sterker is dan dat van de aarde. Het gaat … [Lees meer...]

De hartslag van zwart gat RE J1034+396 is nog steeds hoorbaar

Ruim tien jaar nadat 'ie voor het eerst gehoord werd blijkt RE J1034+396 er nog steeds eentje te hebben: een hartslag. In 2007 werd die voor het eerst 'gehoord' bij RE J1034+396, een superzwaar zwart gat in het centrum van een sterrenstelsel dat 600 miljoen jaar van ons vandaan staat. De … [Lees meer...]

De halo van het Melkwegstelsel blijkt heel heet te zijn

Onderzoekers hebben ontdekt dat de halo van het Melkwegstelsel héél heet is, veel heter dan ze eerst dachten. Het team van sterrenkundigen van de Ohio State University had eerder had ontdekt dat delen van die halo, de bolvormige 'mist' van gas, stof en donkere materie rondom de schijf van de … [Lees meer...]

Hete gasbrug ontdekt van drie miljoen lichtjaar lengte tussen twee clusters van sterrenstelsels

Met behulp van de Europese XMM-Newton en de Amerikaanse Chandra röntgen-ruimtetelescopen hebben sterrenkundigen tussen twee clusters van sterrenstelsels een enorme lange en ook zeer hete gasbrug ontdekt. Aanvullend is met de Giant Metrewave Radio Telescope (GMRT) in India de jet, die vanuit de … [Lees meer...]

Ster overleeft maar net nauwe ontmoeting met superzwaar zwart gat

Sterrenkundigen hebben met behulp van Chandra en XMM-Newton, een Amerikaanse respectievelijk Europese röntgensatelliet, een ster ontdekt die een nauwe ontmoeting met een superzwaar zwart gat maar tenauwernood heeft overleeft. Wel is het zo dat de ster al z'n buitenlagen door de close-call is … [Lees meer...]