13 mei 2025

XMM-Newton ziet het superzware zwarte gat Ansky wakker worden

De meeste superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels hebben een slapend en inactief bestaan... todat er veel materie naar ze toevloeit en ze actief beginnen te worden. En da's nu precies wat sterrenkundigen met de Europese XMM-Newton röntgenruimtetelescoop hebben waargenomen bij een … [Lees meer...]

Mogelijk is een witte dwerg ontdekt die aan de rand van een superzwaar zwart gat balanceert

Sterrenkundigen hebben een superzwaar zwart gat ontdekt dat zich vreemd gedraagt en waar mogelijk iets heel bijzonders aan de hand is. Het zwarte gat heet 1ES 1927+654, het heeft een massa van zo'n 1,4 miljoen zonsmassa en het bevindt zich in de kern van een sterrenstelsel 270 miljoen lichtjaar van … [Lees meer...]

Getijdenverstoring AT2018fyk gaat kosmisch lichtspektakel opleveren in 2025

Een internationaal team van astronomen o.l.v. Dheeraj Pasham van het MIT, (Massachussetts, VS), heeft met behulp van waarnemingen van de Chandra X-ray Observatory, ESA's XMM-Newton en de NICER telescopen voorspelt dat er volgend jaar een heus lichtspektakel in de kosmos zal optreden ten gevolge van … [Lees meer...]

De 3,5 keV lijn van donkere materie is als sneeuw voor de zon verdwenen

Tien jaar geleden werd met röntgensatellieten in het spectrum van sommige sterrenstelsels een mysterieuze 'monochromatic 3.5 KeV photon line' gezien, een nauwe emissielijn met een energie van 3,56 kiloelectronvolt. Die lijn zou volgens de onderzoekers mogelijk afkomstig zijn van een deeltje donkere … [Lees meer...]

Twee ontdekkingen over neutronensterren en neutrino’s

Neutronensterren dicht bij elkaar in de buurt kunnen naar elkaar toe spiraliseren en dan vervolgens botsen en samensmelten. Dat is geen hypothese, dat is waargenomen en wel middels de zwaartekrachtgolven die we van een dergelijke botsing hebben gezien, GW170817. Recent hebben sterrenkundigen van … [Lees meer...]

Meer duidelijkheid over hoe superzware zwarte gaten zo superzwaar zijn geworden

Bijna alle sterrenstelsels herbergen in hun centrum een superzwaar zwart gat, variërend in massa van enkele miljoenen zonsmassa (zoals 'ons' superzware zwarte gat Sgr A*) tot vele miljarden zonsmassa (zoals M87* alias Powehi in het centrum van M87). De vraag die vele sterrenkundigen al een tijdje … [Lees meer...]

Chandra en XMM-Newton checken de leefbaarheid van exoplaneten

Van een röntgentelescoop zou je niet verwachten dat daarmee iets gezegd kan worden over de leefbaarheid van planeten, want röntgenstraling is per slot van rekening niet echt eh... levensvriendelijk. Toch heeft men NASA's Chandra en ESA's XMM-Newton röntgen-ruimtetelescopen gebruikt om meer te weten … [Lees meer...]

NASA’s Chandra ziet hoe het galactische centrum stoom afblaast

Sterrenkundigen hebben met behulp van NASA's Chandra röntgen-ruimtetelescoop een soort van uitlaatklep van het galactische centrum ontdekt, het uiteinde van de kosmische 'schoorsteen' van waar uit heet gas wordt weggeblazen. Men denkt dat de uitlaatklep veroorzaakt wordt door Sagittarius A* (Sgr … [Lees meer...]

Het ORC Klaverblad voor het eerst in een ander licht gezien

Sinds enkele jaren zijn sterrenkundigen bekend met het kosmische fenomeen ‘ORC’s’, een afkorting van odd radiocircles. Er zijn er maar een handjevol van ontdekt, enorme cirkelvormige structuren groter dan een sterrenstelsel, die tot nu toe alleen maar in radiolicht te zien waren - vandaar ook hun … [Lees meer...]

Astronomen ontdekken met de XMM-Newton een zwart gat tijdens het ‘omdraaien van de accretieschijf-tafel’

Astronomen van de Universiteit van Michigan hebben met behulp van ESA's röntgentelescoop XMM-Newton een zwart gat ontdekt tijdens het zogenoemde ‘omdraaien van de accretieschijf-tafel’, of, met andere woorden, het gas in de accretieschijf wordt dan met zulke hoge snelheden in alle richtingen … [Lees meer...]