M51 (NGC 5194) alias de Draaikolknevel is één van de meest bekende en ook één van de mooiste spiraalstelsels aan de hemel. Het sterrenstelsel ligt 30 miljoen lichtjaar van ons vandaan in het sterrenbeeld Jachthonden (Canis Venatici), vlakbij de Grote Beer. Met de twee Europese satellieten Herschel … [Lees meer...]
Heet gas klotsend in een galactische ketel
18 november 2013 door Reageer
Sterrenstelsels komen meestal in groepen of clusters voor, waarbij tientallen, honderden en soms zelfs duizenden sterrenstelsels gravitationeel gebonden aan elkaar zijn. Tussen de stelsels bevindt zich intergalactisch gas, dat temidden van die kolkende galactische ketel van bewegende sterrenstelsels … [Lees meer...]
Missing link gevonden tussen radiopulsars en röntgenpulsars
25 september 2013 door Reageer
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met behulp van de Europese Integral en XMM-Newton röntgensatellieten een pulsar te ontdekken, die als een soort van missing link kan worden beschouwd tussen twee soorten pulsars, de radiopulsar en de röntgenpulsar. Pulsars zijn zeer snel roterende en compacte … [Lees meer...]
Voor het eerst transitie waargenomen van exoplaneet in röntgenlicht
29 juli 2013 door Reageer
Er zijn op dit moment 925 bevestigde exoplaneten bekend, waarvan het grootste gedeelte is ontdekt doordat de exoplaneet gezien vanaf de aarde voor de ster langs schuift en een dipje in de optische lichtcurve veroorzaakt. Maar nu is voor het eerst ook een 'transitie' waargenomen - zo heet dat voorbij … [Lees meer...]
Grootste röntgencatalogus van het heelal ooit gepubliceerd
24 juli 2013 door Reageer
Een team van astronomen heeft een nieuwe röntgencatalogus van het heelal gepubliceerd op basis van waarnemingen van de Europese ruimtetelescoop XMM-Newton. De nieuwe catalogus bevat posities en karakteristieken van 531.261 afzonderlijke röntgendetecties (ruim vijftig procent meer dan de vorige … [Lees meer...]
Het Windmolenstelsel, maar dan in ultraviolet
10 juni 2013 door 4 Reacties
Zie hierboven M101, alias NGC 5457, alias het Windmolenstelsel. Een spiraalvormig sterrenstelsel, 21 miljoen lichtjaar van ons verwijderd in het sterrenbeeld Grote Beer, met een diameter van 170.000 lichtjaar bijna twee keer zo groot als de Melkweg, vaak gefotografeerd door … [Lees meer...]
Nauwkeurige relatie bepaald tussen massa en straal van neutronensterren
6 maart 2013 door 2 Reacties
Dankzij waarnemingen aan een achttal neutronensterren verspreid in en om de Melkweg met de drie röntgen-ruimtetelescopen Chandra, XMM-Newton en de Rossi X-ray Timing Explorer (RXTE), zijn sterrenkundigen er in geslaagd om nauwkeurig de relatie te bepalen tussen de massa en de straal van die bizarre … [Lees meer...]
Sterrenwind van reuzenster blijkt uit vele kleine stukjes te bestaan
5 februari 2013 door Reageer
Door met de Europese röntgensatelliet XMM-Newton te kijken naar de reuzenster Zetta Puppis in het zuidelijke sterrenbeeld Achtersteven (Puppis) zijn sterrenkundigen er achter gekomen dat de door die ster uitgezonden sterrenwind geen continue bries is, maar dat het gefragmenteerd plaatsvindt en dat … [Lees meer...]
Ultraheldere röntgenbron in Andromedastelsel is inderdaad een zwart gat
12 december 2012 door Reageer
De bron van röntgenstraling genaamd XMMU J004243.6+412519 in het naburige Andromedastelsel (M31) blijkt inderdaad een zwart gat te zijn, dat onderdeel uitmaakt van een dubbelstersysteem. Het gaat om een 'ultra-luminous X-ray source' (ULX), welke voor het eerst werd opgemerkt met de Europese … [Lees meer...]
Nieuw onderzoek aan ’turbulent’ zwart gat en oorsprong elementen in het heelal
11 december 2012 door Reageer
Astronomen van ruimteonderzoeksinstituut SRON hebben vier weken waarneemtijd gekregen op de Europese röntgentelescoop XMM-Newton (ESA) om een zwart gat en de oorsprong van chemische elementen in het heelal te bestuderen. Dat de sterrenkundigen zoveel waarneemtijd krijgen op dit werkpaard van de … [Lees meer...]
