24 april 2024

Hebben zwaartekrachtgolven het ontstaan van menselijk leven mogelijk gemaakt?

Dat wij van sterrenstof gemaakt zijn is bekend - alle atomen in ons lichaam zijn ooit in sterren ontstaan. Maar een team van sterrenkundigen onder leiding van John R. Ellis (Kings College London) gaat nog een stap verder: wij zouden er niet zijn als er ook geen zwaartekrachtgolven waren, de rimpels … [Lees meer...]

E-TEST prototype voor de Einstein Telescoop slaagt voor eerste testreeks

Het E-TEST-project in Luik heeft laten zien dat een speciale techniek om de apparatuur van de Einstein Telescope te koelen werkt zoals gepland. In een eerste testreeks koelde de radiatieve koeltechniek een testmassa tot bijna het absolute nulpunt, zonder die aan te raken. Dat is essentieel om het … [Lees meer...]

LISA detector is vanaf nu een officiële ESA-ruimtemissie (2035)

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft zwaartekrachtsgolfdetector LISA officieel aangenomen als een van haar “large class” missies. Nederland speelt een grote rol in de ontwikkeling van de hardware en software, ondermeer via de sectie Detector R&D van Nikhef. De Laser Interferometer Space … [Lees meer...]

Met zwaartekrachtgolven zou de allereerste seconde van het heelal waargenomen kúnnen worden

De allereerste seconde van het heelal ligt zo'n 13,8 miljard jaar achter ons, toen de oerknal plaatsvond. Kijk je met een telescoop naar objecten in het heelal dan kijk je ook terug in de tijd, want het licht van die objecten reist met de lichtsnelheid (300.000 km/s) en heeft er dus een bepaalde … [Lees meer...]

BlackGEM-telescopen op de La Silla-sterrenwacht in Chili officieel geopend

Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft op ESO’s sterrenwacht La Silla officieel de BlackGEM-array van telescopen geopend. BlackGEM bestaat uit drie optische telescopen die lichtflitsen gaan zoeken van samensmeltende zwarte gaten en neutronensterren. BlackGEM is … [Lees meer...]

Boekbespreking: De Onweerstaanbare Aantrekking van de Zwaartekracht, van Luciano Rezzolla

Boeken over zwaartekracht, daar zijn er al heel wat van verschenen. En deze maand kwam er nog eentje bij. Saai? Nee, zeker niet. Zwaartekracht is een hot topic. Zoals auteur Luciano Rezzolla zelf uitlegt, de titel van het boek gaat niet alleen over het feit dat alles wat massa heeft elkaar aantrekt, … [Lees meer...]

Virgo-detector in Pisa volgend voorjaar hoe dan ook weer in actie

De Virgo-detector bij Pisa begint in maart 2024 weer met het waarnemen van zwaartekrachtsgolven uit het universum, samen met de LIGO-detectoren in de VS. Dat heeft de samenwerking vorige week besloten. De Virgo-detector deed tot nog toe noodgedwongen niet mee aan de huidige O4-meetcyclus van de … [Lees meer...]

Deutsches Zentrum für Astrophysik en Nikhef: intensieve samenwerking op gebied van research

Het Deutsches Zentrum für Astrophysik (DZA) en Nikhef gaan samenwerken op het gebied van wetenschappelijk onderzoek voor de Einstein Telescope. De krachtenbundeling moet beide instituten een leidende positie opleveren bij de ontwikkeling van het wetenschappelijk instrumentarium voor de Einstein … [Lees meer...]

Pulsar-klokken openen nieuw venster op zwaartekrachtgolven

Een team van Europese astronomen heeft, samen met Indiase en Japanse collega’s, voor het eerst sterke aanwijzingen gevonden voor ultra-laagfrequente zwaartekrachtgolven, die waarschijnlijk afkomstig zijn van paren van superzware zwarte gaten in het midden van samensmeltende sterrenstelsels. Het is … [Lees meer...]

Een kijkje in de achtertuin van een zwart gat

De detectie van zwaartekrachtgolven die worden geproduceerd tijdens het samensmelten van zwarte gaten, leert ons van alles over de eigenschappen van deze extreme objecten. Een team van onderzoekers in de groep van Gianfranco Bertone aan de Universiteit van Amsterdam ontwerpt nieuwe technieken om … [Lees meer...]