25 april 2024

O4 is nog niet eens begonnen en LIGO heeft al zwaartekrachtgolven gedetecteerd

Binnen enkele weken moet de vierde waarneemperiode O4 van de LIGO-Virgo-KAGRA detectoren in de VS, Italië resp. India van start gaan, maar nu al hebben ze met de eerste twee detectoren zwaartekrachtgolven gedetecteerd. LIGO en Virgo hebben een upgrade gekregen en de nieuwste KAGRA detector is er aan … [Lees meer...]

BlackGEM-telescopen beginnen jacht op bronnen van zwaartekrachtgolven

De BlackGEM-array, drie nieuwe Nederlands-Belgische telescopen op de ESO-sterrenwacht La Silla, is operationeel geworden. De telescopen zullen de zuidelijke hemel scannen om op jacht te gaan naar kosmische gebeurtenissen die zwaartekrachtgolven produceren, zoals fusies van neutronensterren en zwarte … [Lees meer...]

Mogelijk zijn van een Fast Radio Burst voor het eerst zwaartekrachtgolven gemeten

Een Fast Radio Burst (FRB) is een korte, heldere radiopuls, die pakweg een duizendste van een seconde tot drie seconden duurt en waarbij enorm veel energie vrijkomt. De eerste FRB werd in 2007 waargenomen met het Australische Parkes Observatorium en sindsdien zijn er al tientallen ontdekt. Helemaal … [Lees meer...]

Groen licht voor Nederlandse bijdrage aan LISA

Een Nederlands consortium onder leiding van SRON heeft een NWO-subsidie van twaalf miljoen Euro ontvangen die het mogelijk maakt om een belangrijke partner te worden binnen ESA/NASA’s LISA-missie, de eerste ruimtedetector voor zwaartekrachtsgolven. Hiermee sorteert Nederland ook voor op haar rol in … [Lees meer...]

Plasmafysici creëren theoretisch model oerzwaartekrachtgolven met behulp van kernfusiereactoren

Een team van plasmafysici van Princeton (New Jersey, VS) heeft recent een studie gedaan naar 'oerzwaartekrachtgolven' met behulp van kernfusieonderzoek. Deze zwaartekrachtgolven, ontstaan in het vroege heelal, kunnen belangrijke informatie bevatten over de verschijnselen die plaatsvonden in de … [Lees meer...]

Botsende zwarte gaten kunnen ook hoogenergetische neutrino’s produceren

Neutrino's zijn een soort van spookdeeltjes die met miljarden per vierkante centimeter per seconde met de lichtsnelheid door je lichaam vliegen en waar je absoluut niets van merkt. Dat komt omdat neutrino's niet reageren op de elektromagnetische wisselwerking en je ze alleen kan detecteren met … [Lees meer...]

Lezing over zwaartekrachtgolven door Nobelprijswinnaar Dr. Rainer Weiss

Morgenavond, 20 oktober, zal het Amerikaanse Hamptons Observatorium een virtuele lezing verzorgen over zwaartekrachtgolven die wordt gepresenteerd door Dr. Rainer Weiss. De lezing is gratis bij te wonen. Dr. Rainer Weiss is emeritus hoogleraar natuurkunde aan het Massachusetts Institute of … [Lees meer...]

Je verwacht ’t niet: de maan als detector van zwaartekrachtgolven

We hebben op aarde enkele detectoren van zwaartekrachtgolven, twee in de VS (LIGO), eentje in Italië (Virgo) een eentje in Japan (KAGRA) en nog enkelen in wording. Daarmee zijn al vele zwaartekrachtgolven gedetecteerd, rimpels in de ruimtetijd die de aarde passeren en die veroorzaakt zijn door … [Lees meer...]

Het ‘biljarten met zwarte gaten’ kan vreemde banen van botsende zwarte gaten verklaren

Sterrenkundigen zijn met een plausibele verklaring gekomen waarom de twee zwarte gaten die tegen elkaar botsten en toen samensmolten en daarmee de zwaartekrachtgolven van GW190521 produceerden een vreemde, niet cirkelvormige baan om elkaar beschreven. Over GW190521 heb ik regelmatig blogs … [Lees meer...]

Chandra is de enige die nog de straling kan zien van kilonova GW170817

GW170817 was een signaal van een zwaartekrachtgolf (GW staat voor 'gravitational wave') dat geobserveerd werd door de detectoren LIGO en Virgo op 17 augustus 2017. Deze golf werd geproduceerd door een paar neutronensterren die op 130 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenstelsel NGC 4993 op elkaar … [Lees meer...]