28 maart 2024

Goh, heb ik toch even een wit gat in m’n gootsteen

Je zou 't misschien niet denken, maar er wordt in de theoretische fysica soms ook nagedacht over de doodgewone gootsteen in onze doodgewone keuken. En het lijkt helemaal onwaarschijnlijk als dan ook nog eens wordt nagedacht over het verband tussen verschijnselen in zo'n gootsteen, zoals water dat … [Lees meer...]

Heeft men Hawkingstraling waargenomen in het laboratorium?

In 1974 kwam Stephen Hawking met z'n inmiddels beroemde theorie dat zwarte gaten wel eens níet zwart zouden kunnen zijn, maar dat ze een heel klein beetje straling 'lekken'. Een team natuurkundigen onder leiding van Franco Belgiorno (Universiteit van Milaan) denkt dat ze die Hawkingstraling, zoals … [Lees meer...]

Is HLX-1 een voorbeeld van een middelgroot zwart gat?

Volgens sterrenkundigen zou het goed kunnen dat de extreem heldere röntgenbron HLX-1 veroorzaakt wordt door wat men een middelgroot zwart gat noemt. In theorie worden vier grootteklassen van zwarte gaten onderscheiden - de (primordiale) mini-zwarte gaten, de stellaire zwarte gaten, de middelgrote … [Lees meer...]

Hoeveel massa is er nodig voor een zwart gat?

Met behulp van ESO's Very Large Telescope hebben Europese astronomen voor het eerst aangetoond dat een magnetar - een merkwaardig soort neutronenster - is voortgekomen uit een ster die zeker veertig keer zo zwaar was als onze zon. Dit resultaat is in strijd met bestaande theorieën over de evolutie … [Lees meer...]

Chandra ziet microquasar bellen blazen

Met behulp van NASA's röntgen-ruimtetelescoop Chandra hebben sterrenkundigen in het sterrenstelsel NGC 7793, gelegen in het sterrenbeeld Beeldhouwer (Sculptor), een zogenaamde microquasar ontdekt die naar twee kanten enorme hoogenergetische gasbellen uitblaast. Zo'n microquasar is niets anders dan … [Lees meer...]

Een voorproefje van Icarus at the edge of Time

Begin deze maand had je in New York het jaarlijkse World Science Festival. Tijdens dat festival werd de premi … [Lees meer...]

Kan je zwarte gaten ook vernietigen?

Leuke vraag nietwaar? Kunnen we zwarte gaten, die allesverslindende monsters in de kernen van sterrenstelsels en de eindstadia van superzware sterren, daadwerkelijk vernietigen? Het dappere duo Ted Jacobson (Universiteit van Maryland) en Thomas Sotiriou (Universiteit van Cambridge) denkt van wel. … [Lees meer...]

Zwarte gaten, dé Masters of the Universe

Ik probeerde net dat Twitter-debat op RTL te volgen, maar daar viel met zo'n tien Tweets per seconde (!) geen touw aan vast te knopen. Dus dan liever een blogje geschreven over zwarte gaten, die bizarre objecten waar ik zojuist een schitterend filmpje van zag, een compilatie van video's van ESA, … [Lees meer...]

Hebben zwarte gaten een ring van licht?

In een onlangs verschenen artikel zeggen twee sterrenkundigen, Tim Johannsen en Dimitrios Psaltis (Universiteit van Arizona in Tucson), dat zwarte gaten een ring van licht om zich heen hebben, die zichtbaar zou moeten zijn en die ons meer verteld over de interne toestand van het zwarte gat. Van die … [Lees meer...]

Twee middelzware zwarte gaten in M82 ontdekt

Het actieve sterrenstelsel M82, 12 miljoen lichtjaren verderop in het sterrenbeeld Grote Beer (Ursa Major), blijft boeien. Had ik een paar weken geleden nog het bericht dat men mysterieuze radiosignalen uit M82 waargenomen heeft, nu is daar het bericht dat sterrenkundigen in het centrum twee zwarte … [Lees meer...]