|
|
|
|
De Astroblogs van de afgelopen week
|
|
|
|
|
|
Eridanus superleegte mogelijk de oorzaak van de koude plek in de kosmische achtergrondstraling
|
|
De oerknal waarmee 13,8 miljard jaar geleden het heelal ontstond heeft een achtergrond van straling (fotonen) achtergelaten die overal aan de hemel waarneembaar is en die een gemiddelde temperatuur van 2,72548 ± 0,00057 K heeft, zo'n -270 °C. Die kosmische microgolf-achtergrondstraling (Engels: CMB) werd in 1964 ontdekt en middels ruimtetelescopen zoals COBE, WMAP en Planck werden in de CMB minieme …
|
|
|
|
|
|
|
|
Geheimzinnig object in de ruimte ontdekt, een 'repeterende radio transient' genaamd GLEAM-X J162759.5
|
|
|
|
Het was een student sterrenkunde die 'm ontdekte, Tyrone O'Doherty van de Curtin Universiteit in Australië: gebruikmakend van de Murchison Widefield Array (MWA) telescoop in West-Australië én een door hem ontwikkelde nieuwe techniek ontdekte hij een mysterieuze bron van radiostraling aan de hemel, een bron die voluit GLEAM-X J162759.5-523504.3 werd genoemd, laten we 'm gemakshalve verder maar GLEAM noemen. Het …
|
|
|
|
|
|
|
|
MeerKAT brengt het hart van de Melkweg in beeld - deel 2
|
|
|
|
In 2018 bracht ik hier al eens een foto van het hart van het Melkwegstelsel, de plek waar Sagittarius A * (kortweg Sgr A* ) huist, het superzware zwarte gat, dat ruim vier miljoen keer zo zwaar als de zon is. Die foto - helemaal onderaan te zien - was gemaakt met de MeerKAT radiotelescoop, de uit 64 schotels (Ø …
|
|
|
|
|
|
|
|
IJskernen wijzen op een enorme zonnestorm 9.200 jaar geleden, nog wel tijdens een zonneminimum
|
|
|
|
Een team van wetenschappers van de Lund Universiteit in Zweden heeft door analyse van monsters van ijskernen uit Groenland en Antarctica ontdekt dat er zo'n 9.200 jaar geleden een enorme zonnestorm moet zijn geweest, die ook nog eens optrad op een moment dat je het helemaal niet verwacht, namelijk tijdens een minimum in de elfjarige cyclus van de zonneactiviteit. Dat …
|
|
|
|
|
|
|
|
Is er nou wel of geen vloeibaar water onder de zuidpool van Mars?
|
|
|
|
Ik lees twee dagen achter elkaar berichten over de aanwezigheid van vloeibaar water onder de zuidpool van Mars die diametraal tegenover elkaar staan - zie de koppen hierboven. De ene beweert dat er géén water onder die ijskap zit, de ander dat er wèl water onder zit. Nou verschillen wetenschappers wel vaker van mening en dat is alleen maarf uitstekend, …
|
|
|
|
|
|
|
|
Nog even over het uitsterven van de dinosauriërs
|
|
|
|
Ik kom niet vaak berichten tegen over het uitsterven van de dinosauriërs, maar deze week zag ik er opeens twee langskomen. Ten eerste zag ik in het recentelijk verschenen artikel genaamd 'Is the Hubble crisis connected with the extinction of dinosaurs?' van de hand van Leandros Perivolaropoulos (University of Ioannina) een interessante link, namelijk die tussen het uitsterven van de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Middelzwaar zwart gat ontdekt in een bolhoop, ehhh... nee een gestripte kern in M31
|
|
|
|
Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Renuka Pechetti (Liverpool John Moores University) heeft in het bekende Andromedastelsel (M31) een bijzonder zwart gat ontdekt. Het gaat om een middelzwaar zwart gat, een soort van tussenmaatje tussen de superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels, die miljoenen tot miljarden keren zo zwaar als de zon kunnen zijn, en de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Webb is vanavond aangekomen bij L2
|
|
|
|
Vanavond om 20.uur uur Nederlandse tijd heeft de James Webb Space Telescope (JWST, kortweg Webb) z'n kleine stuwraketten een kleine vijf minuten aangezet (297 seconden om precies te zijn) en met deze 'mid-course correction' kwam de ruimtetelescoop bij zijn eindbestemming, Lagrangepunt 2, kortweg L2. Door deze laatste koerscorrectie, een kleine maand na de lancering op Eerste Kerstdag, werd een extra …
|
|
|
|
|
|
|
|
Nee, géén axionen waargenomen door het wereldwijde GNOME netwerk
|
|
|
|
Een recente poging door het 'Global Network of Optical Magnetometers for Exotic Physics Searches' (GNOME)((Ik had het negen jaar geleden al een keertje over dat GNOME project.)) om met zeer gevoelige magnetometers verspreid over de hele wereld axionen waar te nemen, dat zijn hypothetische lichte deeltjes die kandidaat-donkere materie zijn, heeft geen resultaten opgeleverd. Nou ja, een null-result telt in de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Meanderende bipolaire straalstromen waargenomen bij jonge sterren
|
|
|
|
Het zijn net ronddraaiende tuinsproeiers: de meanderende bipolaire straalstromen of jets die met de Gemini South telescope op de berg Cerro Pachón in het Chileense Andesgebergte bij jonge sterren zijn ontdekt. Al langer is bekend dat jonge roterende sterren naar twee tegengestelde richtingen straalstromen vol heet geïoniseerd gas de ruimte in spuwen, iets waarbij ook de magnetische velden rondom de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Sterrenbrandstof ontdekt rondom sterrenstelsels
|
|
|
|
Wat hebben sterrenstelsels nodig om te komen tot nieuwe sterren? Koud waterstofgas, het liefst moleculaire waterstof (H2) ((Onlangs hebben ze in onze eigen Melkweg een mogelijke productielijn van moleculaire waterstof ontdekt.)), dé brandstof voor een hoge stervorming. Maar dat gas moet wel ergens vandaan komen, de eigen voorraden gas raken op een gegeven moment op. Sanchayeeta Borthakur van Arizona State …
|
|
|
|
|
|
|
|
In dwergstelsel Henize 2-10 worden sterren gemaakt in plaats van opgeslokt
|
|
|
|
Superzware zwarte gaten kennen we meestal als de monsters die alle materie die naar ze toestroomt als een kosmische Gargantua opvreten (zelfs complete sterren zoals gezien bij de tidal disruption events) en die verhinderen dat zelfs licht hen verlaat. Maar het exemplaar in het centrum van het dwergstelsel Henize 2-10 lijkt een stuk vriendelijker te zijn, die vreet geen sterren …
|
|
|
|
|
|
|
|
Voor het eerst is een excentrische botsing van 'hiërarchische' zwarte gaten waargenomen
|
|
|
|
Op 21 mei 2019 detecteerde de LIGO/Virgo zwaartekrachtdetector in de VS en Italië zwaartekrachtgolven, die de naam GW190521 kregen (hij trilde hier ook al vier keer door de Astroblogs heen). Het signaal van de zwaartekrachtgolven was erg sterk en dat kwam omdat de bron gelegen was in de botsing en samensmelting van twee heel zware zwarte gaten op 17 miljard …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
