|
|
|
|
De Astroblogs van de afgelopen week
|
|
|
|
|
|
De 3.200 megapixel camera van het Vera C. Rubin Observatorium is gereed
|
|
|
|
's Werelds grootste digitale camera voor sterrenkundige waarnemingen is gereed. De Legacy Survey of Space and Time (LSST) Camera is een 3200 (!) megapixel camera en hij zal verbonden worden aan de Simonyi Survey Telescope van het Vera C. Rubin Observatorium in Chili, dat nu gebouwd wordt. De camera is zo groot als een kleine auto en weegt 3000 kg. …
|
|
|
|
|
|
|
|
Simulaties geven aanwijzingen voor de massa van de allereerste sterren, de populatie III sterren
|
|
|
|
De allereerste sterren in het heelal moeten alleen bestaan hebben uit de twee lichtste elementen die er toen in het vroege heelal waren, dat waren de waterstof en helium die in de oerknal waren geproduceerd. Die sterren moeten circa 200 miljoen jaar na de oerknal voor het eerst zijn verschenen, de zogeheten populatie III sterren. Het is een hypothetische klasse …
|
|
|
|
|
|
|
|
Student schoont archiefdata op en onthult twee stellaire cocons
|
|
|
|
Tijdens het bestuderen van zestien jaar aan meetgegevens van jonge sterren ontdekte de Leidse masterstudent Sam de Regt dat twee van die sterren nog gehuld waren in geboortewolken die nog niet eerder zo scherp waren gezien. Hij publiceert zijn opschoonmethode en de nieuwe afbeeldingen van de twee sterren in het vakblad Astronomy & Astrophysics. Toen Sam de Regt (Universiteit Leiden) …
|
|
|
|
|
|
|
|
Tien nieuwe milliseconde-pulsars ontdekt in de bolhoop Terzan 5
|
|
|
|
De bolvormige sterrenhoop is vaker hier op de Astroblogs langsgekomen als er nieuws over was, Terzan 5. En nu is er weer nieuws over, want een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika maar liefst tien milliseconde pulsars in Terzan 5 ontdekt. Daarmee is Terzan5 de meest populaire bolhoop onder de pulsars, de zeer …
|
|
|
|
|
|
|
|
Hemelverschijnselen voor de verrekijker – April 2024
|
|
Welke hemelverschijnselen zijn deze maand mooi om met een verrekijker te bekijken? Dat zet ik hieronder weer op een rijtje. Om objecten te vinden is er de website theskylive.com en er zijn handige planetarium-apps, zoals Stellarium Mobile, Google Sky, Skywalk en Skymap. De ‘Sterrengids 2024’ en ‘Jaarboek sterrenkunde 2024’ zijn aanvullende papieren hulpmiddelen. Eerst even op een rijtje wanneer de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Hoe astrononomische boodschappers onze toekomst kunnen voorspellen!
|
|
|
|
We hadden al multi-messenger astronomie, de sterrenkunde waarbij gebruik wordt gemaakt van een veelvoud aan verschillende kanalen of boodschappers, zowel zwaartekrachtgolven als verschillende vormen van electromagnetische straling. Maar nu is daar ook een nieuwe loot aan de boom verschenen, de multi-messenger astrologie, waarbij astrofysische boodschappers buiten het sterrenlicht kunnen worden gebruikt om de toekomst te voorspellen en een O ( …
|
|
|
|
|
|
|
|
ALMA vindt meer dan 100 soorten moleculen in het 'starburst galaxy' NGC 253
|
|
|
|
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili meer dan 100 moleculaire soorten te ontdekken in NGC 253, een zogeheten 'starburst galaxy', een sterrenstelsels met een grote geboortegolf van nieuwe sterren gelegen op 10 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Schilder (Pictor). Al die moleculen wijzen op vele soorten sterren die in het …
|
|
|
|
|
|
|
|
Bij een oranje dwergster is de kleinste sterbeving ooit gemeten
|
|
|
|
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om bij een oranje dwergster de kleinste bevingen te detecteren die ooit zijn gemeten. Het gaat om de ster Epsilon Indi A ( gelegen in het sterrenbeeld Indiaan), een dwergster van spectraaltype K4, een zeer kleine en koele ster. De ster heeft ok twee bruine dwergen als planeet, Epsilon Indi Ba en Epsilon Indi Bb. …
|
|
|
|
|
|
|
|
Hebben zwaartekrachtgolven het ontstaan van menselijk leven mogelijk gemaakt?
|
|
|
|
Dat wij van sterrenstof gemaakt zijn is bekend - alle atomen in ons lichaam zijn ooit in sterren ontstaan. Maar een team van sterrenkundigen onder leiding van John R. Ellis (Kings College London) gaat nog een stap verder: wij zouden er niet zijn als er ook geen zwaartekrachtgolven waren, de rimpels in de ruimte die ontstaan bij extreme gebeurtenissen zoals …
|
|
|
|
|
|
|
|
Voor het eerst zijn er experimentele aanwijzingen voor het bestaan van een graviton-achtig deeltje
|
|
|
|
Een internationaal team van natuurkundigen van diverse universiteiten heeft deze week bekendgemaakt dat ze er in geslaagd zijn om in een halfgeleidende kwantumvloeistof een collectieve excitatie - ook wel een aangeslagen toestand genoemd - met een spin waar te nemen, die in een zogeheten chiral graviton mode (CGM) was. Zo'n CGM is weliswaar geen graviton, maar het is er wel …
|
|
|
|
|
|
|
|
Nieuw op de Astroblogs: de Astro Kalender
|
|
|
|
Ik had jarenlang bovenin het menu van de Astroblogs de Astro Agenda staan, een pagina met alle komende evenementen op het gebied van sterrenkunde en ruimtevaart. De gegevens van die agenda kwamen van Kennislink, maar al een paar jaar lang stond die pagina 'droog' omdat er een technisch probleem was met de widget van Kennislink. Die pagina had dus weinig …
|
|
|
|
|
|
|
|
Dwergsterrenstelsels zouden dé sleutel kunnen zijn tot donkere materie
|
|
|
|
Er wordt al decennia wereldwijd gezocht naar donkere materie, de mysterieuze onzichtbare vorm van materie die zo'n 85% van alle materie in het heelal vormt - alle speurtochten hebben nadah, niente, niets opgeleverd. Maar Alex McDaniel (Clemson University) en zijn team denken dat ze nu toch aanwijzingen hebben gevonden van een signaal van donkere materie! Wat ze hebben gedaan …
|
|
|
|
|
|
|
|
Hubble heeft een protoster gezien die op het punt staat om te ontbranden
|
|
|
|
Met de Hubble ruimtetelescoop is een piepjonge ster ontdekt, die op het punt staat om te 'ontbranden', dat wil zeggen dat hij bezig is genoeg heet te worden dat de waterstof in z'n kern kan fuseren tot helium en er sprake is van een echte ster. De foto hierboven, gemaakt met Hubble, is van het FS Tau systeem, gelegen in …
|
|
|
|
|
|
|
|
SOHO heeft z'n 5000e komeet ontdekt!
|
|
|
|
Met de ruimtetelescoop Solar and Heliospheric Observatory (SOHO) van de ESA en NASA, die gebruikt wordt om continu de zon waar te nemen, heeft men inmiddels 5.000 kometen ontdekt! SOHO nam de foto hierboven van de zon en z'n nabije omgeving en daar stond de kleine komeet op (tussen de vertikale streepjes), eentje die behoort tot de zogeheten Marsden groep …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
