|
|
|
|
De Astroblogs van de afgelopen week
|
|
|
|
|
|
25 jaar fantastische wetenschap en techniek met ESO’s Very Large Telescope
|
|
|
|
ESO’s Very Large Telescope (VLT), een van de meest geavanceerde optische telescopen ter wereld, viert vandaag zijn 25ste verjaardag. In het afgelopen tweeënhalve decennium heeft de VLT vanaf zijn thuisbasis in de Chileense Atacama-woestijn een grote impact gehad op ons begrip van het heelal, en diverse opmerkelijke primeurs afgeleverd. De VLT is het vlaggenschip van de Europese optische astronomie op …
|
|
|
|
|
|
|
|
OK hier is het bericht uit de ruimte... ontraadselen maar!
|
|
|
|
Gisteravond is door drie radioantennes, de Allen Telescope Array (ATA) in Noord-Californië, de Robert C. Byrd Green Bank Telescope van het Green Bank Observatorium in West Virginia en het Medicina Radio Astronomical Station in noord-Italië, een radiosignaal ontvangen uit de ruimte, verzonden vanuit een baan om Mars door de ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO), een ruimteverkenner van de Europese ruimtevaartorganisatie …
|
|
|
|
|
|
|
|
LRO heeft de inslagplek van de HAKUTO-R missie op de maan gevonden
|
|
|
|
Op 11 december werd de Japanse privé-missie HAKUTO-R met een Falcon 9 raket van SpaceX gelanceerd, een maanmissie die samen met de Rashid-2 maanrover van de Verenigde Arabische Emiraten tot een zachte landing vlakbij de Atlas krater op de maan moest leiden. Maar het liep allemaal anders af, want door een 'anomalie' op 25 april 2023 j.l. werd het een …
|
|
|
|
|
|
|
|
Hubble heeft vermoedelijk een middelgroot zwart gat ontdekt in bolhoop M4
|
|
|
|
Sterrenkundigen hebben met de Hubble ruimtetelescoop een kandidaat-middelgroot zwart gat ontdekt in de kern van M4, de bolvormige sterrenhoop (kortweg: bolhoop) die met een afstand van 6000 lichtjaar het dichtst van alle bolhopen bij de aarde staat en die een baan om het centrum van de Melkweg heeft, één rondje per 116 miljoen jaar. Zwarte gaten zijn er in drie …
|
|
|
|
|
|
|
|
Supernova verschenen in M101, het Windmolenstelsel
|
|
|
|
In M101 is op vrijdag 19 mei een supernova verschenen, SN 2023ixf geheten, ontdekt door de Japanner Koichi Itagawa. Het Windmolenstelsel (Messier 101 / NGC 5457) is een spiraalvormig sterrenstelsel in het sterrenbeeld Grote Beer, 21 miljoen lichtjaar van ons vandaan, en ten tijde van de ontdekking was de supernova van magnitude +14,9. Drie dagen later was z'n helderheid +11m, …
|
|
|
|
|
|
|
|
Woensdag 24 mei zal de aarde een bericht vanuit de ruimte ontvangen
|
|
|
|
Op woensdag 24 mei om iets na negen uur ’s avonds zal de aarde een bericht ontvangen vanuit de ruimte. Jawel, het heeft alles te maken met SETI, met de ‘search for extraterrestrial intelligence’, en nee helaas, het is geen bericht afkomstig van één of andere hoog intelligente buitenaardse beschaving ergens op een planeet in de buurt van de aarde. …
|
|
|
|
|
|
|
|
Sterrenkundigen lanceren plan voor een Next-generation Arecibo radiotelescoop
|
|
|
|
Hoe het afgelopen is met de Arecibo radiotelescoop op Puerto Rico in 2020 weten julie vast nog wel: na wat voorwerk door tropische stormen stortte op dinsdag 1 december het boven de schotel hangende platform met het instrumentarium ruim 100 meter naar beneden en veroorzaakte daar onherstelbare schade aan de 304,8 meter grote schotel. De wetenschappelijke prestaties van de telescoop …
|
|
|
|
|
|
|
|
Voor het eerst radiostraling waargenomen van een type Ia supernova, een geëxplodeerde witte dwerg
|
|
|
|
Onze zon zal ooit eindigen als een witte dwerg, een object zo groot als de aarde met de massa van de zon, en zal zo nog miljarden jaren van z'n kosmische pensioen genieten. Gelukkig heeft de zon geen andere ster als partner, want dan zou het anders kunnen lopen, dan zou de zon áls 'ie witte dwerg is, door massatoevoer …
|
|
|
|
|
|
|
|
Theorie van de 'Blazar Reeks' lijkt inderdaad te kloppen
|
|
|
|
Blazars zijn quasars, waarvan één van de jets of straalstromen vol met hoogenergetische deeltjes recht naar de aarde is gericht. Nee, ze zijn daarmee geen dodelijke Deathstars, want ze staan zeer ver weg, op veilige afstand van de aarde. Motor van de quasars en daarmee ook van blazars is een superzwaar zwart gat in de kern van het sterrenstelsel, waar …
|
|
|
|
|
|
|
|
O4 is nog niet eens begonnen en LIGO heeft al zwaartekrachtgolven gedetecteerd
|
|
|
|
Binnen enkele weken moet de vierde waarneemperiode O4 van de LIGO-Virgo-KAGRA detectoren in de VS, Italië resp. India van start gaan, maar nu al hebben ze met de eerste twee detectoren zwaartekrachtgolven gedetecteerd. LIGO en Virgo hebben een upgrade gekregen en de nieuwste KAGRA detector is er aan toegevoegd en om alles in de juiste opstelling te krijgen is er …
|
|
|
|
|
|
|
|
Sterrenkundigen werpen een röntgenblik op één van de meest lichtsterke quasars
|
|
|
|
Sterrenkundigen hebben de röngenstraling onderzocht van één van de meest lichtsterke quasars in het heelal, bedoelt om meer te weten te komen over de interactie tussen het superzware zwarte gat in de kern en de omgeving van het omringende sterrenstelsel. De quasar heet voluit SMSS J114447.77-430859.3, oftewel in het kort J1144. Hij staat 9,6 miljard lichtjaar van ons vandaan, gelegen …
|
|
|
|
|
|
|
|
Aardachtige planeet ontdekt die mogelijk bezaaid is met vulkanen
|
|
|
|
Sterrenkundigen hebben een planeet ontdekt, ongeveer ter grootte van de aarde en ook rotsachtig, die mogelijk bezaaid is met vulkanen. Het kan zijn dat LP 791-18 d, zoals de planeet heet, vulkanisch net zo actief is als Io, de maan van Jupiter, dat het meest vulkanisch actieve hemelobject in het zonnestelsel is. Voor de ontdekking van LP 791-18 d maakte …
|
|
|
|
|
|
|
|
Entropische zwaartekracht versus donkere materie
|
|
|
|
Het universum bestaat voor 85% uit materie die we niet kunnen zien. Sterrenkundigen noemen dit donkere materie (zie mijn vorig video). Het verklaart onder meer waarom sterren in sterrenstelsels sneller bewegen dan je op grond van het aantal zichtbare sterren zou verwachten. Maar als we het niet direct kunnen zien, hoe weten sterrenkundigen dan zo zeker dat donkere materie echt …
|
|
|
|
|
|
|
|
Die te zware sterrenstelsels in het heelal die Webb zag zijn mogelijk nóg veel zwaarder!
|
|
|
|
Het onderwerp is hier al vele malen voorbij gekomen: dat de Webb ruimtetelescoop in het vroege heelal sterrenstelsels heeft geïdentificeerd die zwaarder zijn dan wat het gangbare ΛCDM model van het heelal voorspelt - het laatste bericht daarover dateert van 2 mei j.l. Je zou het als een nieuwe spanning kunnen zien, eentje die bovenop de al bestaande spanningen komt, …
|
|
|
|
|
|
|
|
Webb heeft waterdamp gevonden in de hoofdgordelkomeet 238P/Read
|
|
|
|
Sterrenkundigen zijn er met Webb in geslaagd om voor het eerst water te ontdekken bij een zogeheten hoofdgordelkomeet, dat is een zeldzame soort van kometen, die een baan hebben die geheel ligt in de hoofdgordel van planetoïden tussen Mars en Jupiter in. Met Webb’s NIRSpec (Near-Infrared Spectrograph) instrument konden ze bij de komeet 238P/Read zien dat 'ie waterdamp uitstoot. Bij …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
