astroblogs nieuwdbrief

De Astroblogs van de afgelopen week

De jet van 3C 279 lijkt véél sneller te gaan dan het licht. Hoe kan dat?

De waarnemingen met de Event Horizon Telescope (EHT) aan de jet van de quasar 3C 279 ((Eigenlijk moet ik zeggen blazar 3C 279.)) in het sterrenbeeld Maagd - zie het bericht over de kurkentrekkervormige jet van eergisteren - laten één eigenaardig verschijnsel zien: gedurende de vier dagen van waarnemingen in april 2017 is gezien dat één deel van de jet …
De jet van 3C 279 lijkt véél sneller te gaan dan het licht. Hoe kan dat?

Vrijdag vliegt BepiColombo - onderweg naar Mercurius - langs de aarde

Vrijdag vliegt BepiColombo - onderweg naar Mercurius - langs de aarde
Komende vrijdag 10 april zal de Europees-Japanse Mercurius-verkenner BepiColombo langs de aarde vliegen. Het is een flyby die bedoeld is om BepiColombo met de zwaartekracht van de aarde een slinger te geven, zodat 'ie meer snelheid krijgt om naar de binnenste delen van het zonnestelsel te vliegen. BepiColombo, gelanceerd in oktober 2018, draait momenteel om de zon op een afstand …

Röntgensatellieten laten zien dat het heelal mogelijk niet naar alle kanten even snel expandeert

Een kaart met daarop de gemeten uitdijingssnelheid van het heelal. Credit: K. Migkas et al. 2020, CC BY-SA 3.0 IGOHet kosmologische principe - de aanname dat het heelal op grote schaal er in alle richtingen hetzelfde uitziet (isotroop) en dat het op iedere plaats dezelfde eigenschappen bezit (homogeen) - is mogelijk toch niet de realiteit in het heelal. Waarnemingen met …
Röntgensatellieten laten zien dat het heelal mogelijk niet naar alle kanten even snel expandeert

President Trump wil de Maan en planetoïden exploiteren om bemande reis naar Mars mogelijk te maken

President Trump wil de Maan en planetoïden exploiteren om bemande reis naar Mars mogelijk te maken
President Donald Trump heeft op 6 april een zogeheten 'uitvoerend bevel' getekend om het mogelijk te maken om bronnen op de maan en planetoïden, zoals waterijs en minerale grondstoffen, te gaan exploiteren. De VS heeft die ambitie al langer, maar nu is het voor het eerst dat de VS zich het recht voorbehoudt om tot exploitatie over te gaan zónder …

Voor het eerst een pas gevormde jet ontdekt van twee botsende sterrenstelsels

We blijven even bij de jets, nadat we gisteren al het nieuws hadden van de kurkentrekkervormige jet, die vanuit de quasar 3C 279 wordt uitgezonden en die met de EHT was waargenomen. Met een aantal telescopen - o.a. de 8,2 meter Subarutelecoop op Hawaï - heeft men namelijk een nog zeer jonge jet weten te fotograferen, die ontstaan is door …
Voor het eerst een pas gevormde jet ontdekt van twee botsende sterrenstelsels

Video: 'Stellaire motor' bedacht om ons gehele zonnestelsel te verplaatsen

Video: 'Stellaire motor' bedacht om ons gehele zonnestelsel te verplaatsen
Er wordt heel wat af getheoretiseerd over bijzondere ruimteschepen en aanverwanten en sommige ideëen blinken uit in extravagantie. De 'Stellar Engine' bedacht door de Canadese astrofysicus Matthew Caplan is er een van groot kaliber. Hoe dit 'Stellar Engine' concept vorm kreeg wordt uitgelegd in een video van Kurzgesagt. Het idee bestaat uit een gigantische installatie beoogd om ons hele zonnestelsel naar elders in de ruimte te sturen. De zogenoemde 'Caplan Thruster' maakt gebruik van zonnewind, en in het geval onze aarde gevaar loopt door asteroïde inslagen, of andersoortig onheil dan zou deze stellaire motor ons door de Melkweg kunnen slepen.  Prof. Caplan is werkzaam aan de Illinois State Universiteit en zijn artikel is gepubliceerd in Acta Astronautica.*

Oeps, komeet Y4 ATLAS lijkt uiteen te vallen!

Het leek allemaal zo mooi, komeet C/2019 Y4 (ATLAS) - voor ons komeet Y4 ATLAS - leek op weg om in mei bij z'n periheliumgang met het blote oog zichtbaar te worden, blogs van Paul, Olaf en mijzelf wezen daar op. Maar vermoedelijk komen we van een koude kermis thuis, want wat is het geval: het lijkt erop dat komeet …
Oeps, komeet Y4 ATLAS lijkt uiteen te vallen!

Kurkentrekkervormige jet ontspruit bij zwart gat Maagd

Kurkentrekkervormige jet ontspruit bij zwart gat Maagd
Inzoomen op de jet van 3C 279. Het is alsof je een reeks matroesjkapoppetjes opent en dat het laatste poppetje dan opeens heel anders is dan de rest. (c) J.Y. Kim (MPIfR) & Event Horizon Telescope Collaboration.Het internationale team van onderzoekers dat eerder de eerste foto van een zwart gat maakte, heeft nu een kurkentrekkervormige straalstroom van plasma ontdekt bij …

Boeing wil later dit jaar tweede testvlucht met een onbemande Starliner-capsule

Boeing gaat een tweede testvlucht uitvoeren met de CST-100 Starliner-capsule voordat die wordt bemand met astronauten. De Amerikaanse vliegtuigbouwer wilde dit jaar al astronauten de ruimte in sturen, maar door problemen met de eerste testvlucht vorig jaar december komt er nu eerst een tweede testvlucht. De capsule wordt waarschijnlijk in oktober of november opnieuw gelanceerd voor de zogeheten 'Orbital Flight …
Boeing wil later dit jaar tweede testvlucht met een onbemande Starliner-capsule

Hubble vindt beste bewijs voor ongrijpbaar middelgroot zwart gat

Hubble vindt beste bewijs voor ongrijpbaar middelgroot zwart gat
Zwarte gaten kennen we in diverse klassen van grootte. De meeste zwarte gaten zijn de astrofysische, ontstaan door het ineenstorten van zware sterren of botsen en samensmelten van neutronensterren tot zwart gat. En dan zijn er de superzware zwarte gaten in de centra van sterrenstelsels, die miljoenen tot miljarden keren zo zwaar als de zon kunnen zijn. Daartussen zit nog …

Jawel, er komt er weer eentje aan: supermaan!

Credit: Kelvin Stuttard/Pixabay.Dinsdag 7 april om 20 uur uur staat de maan in z'n perigeum, het punt in zijn elliptische baan dat 'ie het dichtst bij de aarde staat. Ruim 8,5 uur later is het Volle Maan, het moment dat 'ie recht tegenover de zon staat en daarom voor 100% wordt verlicht. Die combinatie - maan in perigeum én Volle …
Jawel, er komt er weer eentje aan: supermaan!

Sterrenkundige Margaret Burbidge op honderdjarige leeftijd overleden

Sterrenkundige Margaret Burbidge op honderdjarige leeftijd overleden
De sterrenkundige Margaret Burbidge, die vooral bekend is van haar pionierswerk op het gebied van nucleosynthese in sterren, is onlangs op honderdjarige leeftijd overleden. Ze is vooral bekend vanwege het grote (108 p.) en vaak geciteerde artikel dat ze in 1957 samen met haar man Geoffrey Burbidge, William Fowler en Fred Hoyle schreef, Synthesis of The Elements in Stars - …

Binaire helium-kern witte dwergsysteem ontdekt, bron van zwaartekrachtgolven

Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd om een zogeheten 'Double Helium-Core White Dwarf' te ontdekken, twee witte dwergen met een uit helium bestaande kern, die in korte tijd om elkaar heen draaien en die een bron zijn van zwaartekrachtgolven. Het binaire systeem heet J2322+0509 en de twee witte dwergen draaien in slechts 1201 seconden om een gemeenschappelijk zwaartepunt, …
Binaire helium-kern witte dwergsysteem ontdekt, bron van zwaartekrachtgolven

Bodestelsel Messier 81 en 82 in sterrenbeeld Grote Beer

Bodestelsel Messier 81 en 82 in sterrenbeeld Grote Beer
Vorige week was het eindelijk na lange periode weer eens aantal nachten achter elkaar helder en kon ik mijn telescoop weer elke nacht aanzetten. Van het Bodestelsel Messier 81 en Messier 82 heb ik met enige regelmaat opnames gemaakt, maar nog niet met mijn inmiddels beste gekoelde kleuren CCD-camera. Dus deze wilde ik graag eens overdoen met de QHY8pro camera. …

Venus in de Pleiaden

Oh oh, ik moet bekennen dat ik een paar blogjes gemist heb en daardoor pas laat door had hoe mooi Venus voor de sterrenhoop Pleiaden in Stier stond gisteren en vandaag. Vrijdag 3 april kon ik het daardoor wel prachtig met de verrekijker zien, maar fotografisch alleen snel een snapshot vanaf vast statief: Afgelopen avond, zaterdag 4 april, was ik …

29 april 2020: SpaceUp Live, de eerste online versie

De SpaceUp "unconferences" kunnen door het coronavirus ook niet meer fysiek worden gehouden en daarom wordt er nu aan gewerkt om op woensdag 29 april de allereerste SpaceUp Live te organiseren, een wereldwijde online versie. Om 19.00 uur Nederlandse tijd start de SpaceUp en hij duurt tot 22.00 uur, aldus Facebook.  Ik heb zelf enkele keren meegedaan aan de 'gewone' …
29 april 2020: SpaceUp Live, de eerste online versie

Ook hoogenergetische fotonen houden zich aan de lichtsnelheid - Einstein's SRT blijft fier overeind

Ook hoogenergetische fotonen houden zich aan de lichtsnelheid - Einstein's SRT blijft fier overeind
Onderzoekers hebben met het High Altitude Water Cherenkov (HAWC) observatorium, dat zijn 300 met water gevulde tanks aan de voet van de vulkaan Sierra Negra in de mexicaanse staat Puebla, aangetoond dat ook zeer energierijke fotonen zich houden aan de zogeheten Lorentz invariantie. Dat verschijnsel is de kern van Einstein's Speciale Relativiteitstheorie (SRT - 1905) en hij is genoemd naar …

Terugblik; lancering eerste nucleaire ruimteschip SNAP-10A

Vandaag, 3 april 2020, is het precies 55 jaar geleden dat in de Verenigde Staten een experimentele satelliet gelanceerd werd met aan boord een nucleaire reactor. Dit was de eerste keer in de geschiedenis. De 'Systems for Nuclear Auxilary Power' afgekort SNAP-10A werd gelanceerd op een Atlas/Agena D raket vanaf de luchtmachtbasis Vandenberg in Californië. De nucleaire reactor werd, toen het in de goede aardebaan terecht kwam, tien uur na lancering, opgestart. Het systeem bestond uit een compacte kernsplijtingsreactor* met als brandstof 4,5 kg uranium-235. Het ruimteschip zou 43 dagen vlekkeloos honderden banen om de aarde draaien. Een elektrische storing in de Agena raket zou een voortijdig eind maken aan de vlucht. De reactor werd gedeactiveerd en de SNAP-10A cirkelt nu voor vier millennia in een aardebaan op een hoogte van 1300 km. Na die periode zal het in de aardse atmosfeer opbranden.
Terugblik; lancering eerste nucleaire ruimteschip SNAP-10A
facebook twitter