astroblogs nieuwdbrief

De Astroblogs van de afgelopen week

Eerste foto's van Solar Orbiter tonen overal 'kampvuren' op de zon

Vanmiddag heeft de ESA de eerste beelden vrijgegeven van de Solar Orbiter, de nieuwe ruimtesonde om de zon te observeren. Uit de foto's blijkt dat er overal op de zon kleine flikkerende vlammen te zien zijn, die ze 'kampvuren' hebben genoemd. Het is voor het eerst dat ze die mini-vlammen op de zon hebben gezien. Hierboven zie je één van …
Eerste foto's van Solar Orbiter tonen overal 'kampvuren' op de zon

Tafereel op Vermeer's 'Gezicht op Delft' dateert van rond 3 september 1659 (of '58) om 8 uur ’s morgens

Tafereel op Vermeer's 'Gezicht op Delft' dateert van rond 3 september 1659 (of '58) om 8 uur ’s morgens
Onderzoekers van de Texas State University hebben één van de beroemdste schilderijen van Johannes Vermeer, diens 'Gezicht op Delft', bestudeerd en op basis van astronomische aanwijzingen gevonden dat Vermeer z'n schilderij gebaseerd heeft op wat hij waarnam rond 3 september 1659 (of een eerder jaar) om 8 uur ’s morgens. Kunsthistorici gingen er lang van uit dat Vermeer het schilderij …

Dit stukje hemel - 50 maandiameters breed - is 13,8 miljard jaar oud en 20 miljard lichtjaar groot

Het stukje hemel waar je hierboven naar kijkt is slechts 25° breed, pakweg vijftig keer de diameter van de Volle Maan. Da's de schijnbare diameter, zo groot lijkt dat stukje hemel te zijn. Maar in werkelijkheid is de breedte van deze strook maar liefst twintig miljard lichtjaar! De foto is gemaakt met de Atacama Cosmology Telescope (ACT), die zich bevindt …
Dit stukje hemel - 50 maandiameters breed - is 13,8 miljard jaar oud en 20 miljard lichtjaar groot

Verst verwijderde optische nagloed van een korte gammaflits ontdekt

Sterrenkundigen hebben op 23 november 2018 - in de VS was het de avond voor Thanksgiving Day - de optische nagloed gezien van een korte gammaflits, een zeer kortdurende stoot gammastraling, veroorzaakt door twee botsende neutronensterren. De gammaflits zelf, SGRB181123B genaamd, werd ontdekt met NASA’s Neil Gehrels Swift Observatory, een satelliet die gamma- en röntgenstraling kan detecteren. Binnen enkele uren …

Pas ontdekte zwakke puntbronnen in centrum Melkweg kunnen gamma-overschot niet verklaren

Pas ontdekte zwakke puntbronnen in centrum Melkweg kunnen gamma-overschot niet verklaren
Al meer dan tien jaar is bekend dat er vanuit het centrum van ons Melkwegstelsel een overschot aan hoogenergetische gammastraling wordt waargenomen, het zogeheten 'galactic center excess' (GCE) - onder andere waargenomen door de gammasatelliet Fermi van de NASA (zie afbeelding hierboven). Er zijn twee verklaringen voor dat overschot en tussen de aanhangers van die verklaringen woedt ook al jaren …

Koolstof van komeet ATLAS kan ons vertellen hoe oud andere kometen zijn

Weten jullie nog hoe komeet Y4 ATLAS één van de veelbelovende kometen was, die begin maart in de berichten verscheen als een komeet die in mei met het blote oog te zien zou zijn. Het liep allemaal anders af. Zowel komeet ATLAS als komeet SWAN verdwenen roemloos van het podium, nadat ze na hun perihelium - het dichtste punt in …

Marsmissie Verenigde Arabische Emiraten 'al-Amal' in de startblokken + livestream [update]

Over 'social distancing' hoeven de ruimteschepen zich voorlopig nog geen zorgen te maken op Mars maar dat het aankomende zomer enigszins drukker wordt op en rond de fraaie roodbruine planeet staat als een paal boven water. Maar liefst drie landen gaan deze zomer ruimteschepen lanceren naar Mars en ze staan alledrie in de startblokken. Het is aan de Verenigde Arabische Emiraten om het spits af te bijten. Het land gaat woensdagochtend a.s. een sonde richting Mars lanceren en in een baan om de planeet brengen. De lancering zal plaatsvinden vanaf de ruimtebasis Tanegashima in Japan en vindt plaats om 05:51 NL'se tijd op 15 juli a.s. De livestream zal reeds op 14 juli van start gaan met een voorbeschouwing. De satelliet 'al-Amal', Arabisch voor 'hoop', moet begin volgend jaar, na een zeven maanden durende reis, in een baan rond Mars worden gebracht. Vervolgens moet de sonde twee jaar lang het weer op Mars in kaart gaan brengen. Ook moet de al-Amal helpen om duidelijk te maken waardoor waterstof en zuurstof verdwijnen uit de dunne dampkring van Mars.
Marsmissie Verenigde Arabische Emiraten 'al-Amal' in de startblokken + livestream [update]

Harvard-onderzoekers komen met voorstel om te onderzoeken of Planeet Negen geen zwart gat is

Harvard-onderzoekers komen met voorstel om te onderzoeken of Planeet Negen geen zwart gat is
Al een poosje geleden is de suggestie gedaan dat Planeet Negen misschien wel een zwart gat is, een oer-zwart gat welteverstaan, een zwart gat dat ontstaan zou zijn in de extreme omstandigheden kort na de oerknal. Eerder kwam Edward Witten, de beroemde snaar-deskundige, al met een voorstel om met een vloot aan kleine satellietjes, zoals die van het Breakthrough Starshot …

Enorme supercluster ontdekt die verborgen zat achter de Melkweg - de Zuidpool Muur

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft een enorme supercluster van sterrenstelsels ontdekt, die ze de South Pole Wall noemen, de Zuidpool Muur. Dat ze die supercluster nu pas ontdekken komt omdat 'ie deels schuilgaat achter het gas en stof van onze eigen Melkweg, deels ook omdat 'ie ligt achter de Laniakea Supercluster, waar de Melkweg deel van uitmaakt. De dichtste …
Enorme supercluster ontdekt die verborgen zat achter de Melkweg - de Zuidpool Muur

Als de maan 1 pixel groot was

Als de maan 1 pixel groot was
De diameter van de maan is 3478,8 km. Stel nou eens dat we de maan verkleinen tot 1 pixel, één minuscuul stipje op je beeldscherm, dat de schaal van het zonnestelsel 1px=3478,8 km zou zijn, hoe groot zouden de andere hemelobjecten in het zonnestelsel dan zijn? En de afstanden daartussen? Om daar een goede indruk van te krijgen heeft Josh …

Twee bizarre bruine dwergen - 'extreme T-type subdwarfs' - ontdekt door burgerwetenschappers

Sterrenkundigen hebben met de hulp van burgerwetenschappers (Engels: citizen scientists) twee bizarre bruine dwergen ontdekt, objecten die te licht zijn om in hun kern fusie van waterstof te krijgen en die zwaarder zijn dan de gasvormige planeten. Die (meer dan 150.000) burgerwetenschappers zijn enthousiaste vrijwilligers, die wereldwijd meedoen met het Backyard Worlds: Planet 9 project, dat onderdeel is van de …
Twee bizarre bruine dwergen - 'extreme T-type subdwarfs' - ontdekt door burgerwetenschappers

Waarnemingen aan komeet NEOWISE (C/2020 F3) - eindelijk!

Waarnemingen aan komeet NEOWISE (C/2020 F3) - eindelijk!
Sinds de periheliumgang van komeet NEOWISE (C/2020 F3) vorige week vrijdag 3 juli worden we dagelijks overspoeld met foto's op de social media waarop de komeet van het scherm afspat. Maar allemaal niet genomen in Nederland, ons koude kikkerlandje waar het al de gehele week huilie huilie weer met de bekende Cumulus Interruptus is. Maar zie, gistermiddag begon het op …

ESA onthult 16 juli de eerste beelden van Solar Orbiter

De eerste beelden van Solar Orbiter, ESA's nieuwe ruimtesonde om de zon te observeren, zullen op donderdag 16 juli 2020 aan het publiek worden getoond. De voorstelling van deze beelden zal live te volgen zijn op ESA Web TV om 14u00 Nederlandse tijd. Solar Orbiter, op 10 februari gelanceerd, heeft medio juni zijn inbedrijfstellingsfase afgerond en heeft zijn eerste dichte …
ESA onthult 16 juli de eerste beelden van Solar Orbiter

Help, ORC's in space!

Help, ORC's in space!
Waar Tolkien al voor vreesde blijkt echt te zijn: er zijn ORC's in onze wereld. Nou ja, gelukkig niet de monsters waar Tolkien het in z'n befaamde boeken van de Lord of the Rings over had, maar raadselachtige ORC's in de ruimte. Ja, raadselachtig zijn ze wel, deze "Odd Radio Circles", zoals ze voluit worden genoemd. Australische sterrenkundigen hebben ze …

Het blijft lastig: de bepaling van de Hubble constante met behulp van zwaartekrachtlenzen

Het was al weer in 1964 dat de Noorse sterrenkundige Sjur Refsdal in dit artikel zei dat het mogelijk moet zijn om de waarde van de Hubble constante te bepalen met behulp van supernovae, die door zwaartekrachtlens tussen de supernova en de aarde in wordt versterkt en in meerdere beeldjes wordt gesplitst. Dat zei hij in een tijd dat zwaartekrachtlenzen …
Het blijft lastig: de bepaling van de Hubble constante met behulp van zwaartekrachtlenzen

Geen 'Lorentz invariance violation' waargenomen bij gammaflitser - Einstein houdt stand

Geen 'Lorentz invariance violation' waargenomen bij gammaflitser - Einstein houdt stand
Einstein's Speciale Relativiteitstheorie (1905) stelt dat de lichtsnelheid de hoogste snelheid is en dat 'ie constant is in vacuum. Sommige theorieën van kwantum zwaartekracht trekken dat in twijfel en zeggen dat er een afhankelijkheid is van de snelheid met de energie van de deeltjes. Dergelijke theorieën proberen de zwaartekracht voor te stellen met krachtvoerende deeltjes (gravitonen in dit geval), zoals …

De ontdekkingsfoto van komeet C/2020 F3 NEOWISE

Komeet C/2020 F3 NEOWISE staat nu 's nachts te schitteren laag in het noorden (en als het weer meezat zouden we 'm ook nog echt kunnen zien), maar het kan geen kwaad nog even de foto te tonen waarmee 'ie op 27 maart j.l. werd ontdekt. Hierboven zie je de foto, gemaakt met NASA's Near-Earth Object Wide-field Infrared Survey Explorer …
De ontdekkingsfoto van komeet C/2020 F3 NEOWISE
facebook twitter