astroblogs nieuwdbrief

De Astroblogs van de afgelopen week

Bijzondere 'blue jet' en ELVES gespot vanaf het ISS

Vanuit het ISS wordt sinds 2018 door ESA onderzoek gedaan naar elektrische ontladingen die voortkomen uit onweersstormen in de hogere atmosfeer zoals blue jets, ELVES en red sprites. Een internationaal wetenschapsteam o.l.v. de Duitse astrofysicus Torsten Neubert onderzocht recentelijk enkele van deze fenomenen waargenomen met ESA's ASIM, het 'European Atmosphere-Space Interactions Monitor'. ASIM bestuit uit een verzameling optische camera's, fotometers en een röntgen- en gammastralingsdetector en speurt naar deze bijzondere fenomenen in de hogere atmosfeer, ASIM werd geïnstalleerd in 2018. Recent verscheen in het journal Nature, het onderzoekspaper van het team betreffende deze observaties van ASIM.* De in het artikel besproken lichtflitsen en bliksem werden waargenomen op 26 februari 2019 boven de Pacifische Oceaan, nabij het eiland Nauru.
Bijzondere 'blue jet' en ELVES gespot vanaf het ISS

De massa van deeltjes donkere materie moet liggen tussen 10-³ eV en 10^7 eV

De massa van deeltjes donkere materie moet liggen tussen 10-³ eV en 10^7 eV
Het lijkt zo simpel en toch waren ze er nooit eerder opgekomen: je weet dat donkere materie reageert op zwaartekracht en door dat feit kan je berekenen hoe zwaar de hypothetische deeltjes moeten zijn waaruit donkere materie bestaat. Onderzoekers van de Universiteit van Sussex waren kennelijk de eersten die dat deden en de uitkomst is verrassend: de massa van deeltjes …

Zonverkenners kijken achterom en zien o.a. Aarde, Venus en Mercurius

Deze week kwam in het nieuws dat de Solar Orbiter, de STEREO satelliet en de Parker Solar Probe, alle drie zonverkenners in een baan om de zon, even niet naar de zon hebben gekeken, maar de andere kant uit naar hun moederplaneet. En dat leverde mooie plaatjes op, waarop niet alleen de aarde te zien is, maar o.a. ook Venus …
Zonverkenners kijken achterom en zien o.a. Aarde, Venus en Mercurius

De zeven rotsachtige planeten van het TRAPPIST-1 systeem lijken allemaal op elkaar

De zeven rotsachtige planeten van het TRAPPIST-1 systeem lijken allemaal op elkaar
Gisteren hadden we het over een uniek planetensysteem bij een andere ster, de zes planeten van de ster TOI-178, waarvan er vijf in een ritmische baanresonantie verkeren. En nu dan het bericht over een ander uniek planetensysteem, het welbekende TRAPPIST-1 systeem, waar zeven aardachtige planeten om een ster draaien. Het nieuws is dat een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding …

Vorming zonnestelsel mogelijk in twee fasen verlopen

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft aanwijzingen gevonden dat er in het vroege zonnestelsel mogelijk twee fasen zijn geweest in de vorming van de planeten. Dit zou verklaren waarom er zo'n verschil is in de eigenschappen van het binnenste zonnestelsel met z'n kleine aardachtige planeten en het buitenste zonnestelsel met z'n grote gasreuzen. Volgens de sterrenkundigen, die onder leiding stonden …
Vorming zonnestelsel mogelijk in twee fasen verlopen

Raadselachtig ritmisch stelsel van zes exoplaneten stelt planeetvormingstheorieën op de proef

Raadselachtig ritmisch stelsel van zes exoplaneten stelt planeetvormingstheorieën op de proef
Met behulp van een combinatie van telescopen, waaronder de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), hebben astronomen een stelsel van zes exoplaneten ontdekt, waarvan er vijf in een bijzonder ritme om hun moederster cirkelen. De onderzoekers denken dat het stelsel belangrijke aanwijzingen kan verschaffen over de manier waarop planeten, waaronder die in ons eigen zonnestelsel, ontstaan …

KIC 8462852 (Tabby’s ster) blijkt een begeleider te hebben

KIC 8462852 alias Tabby’s ster alias Boyajian's ster kennen jullie vast nog wel. In 2015 werd de ster ontdekt door de sterrenkundige Tabetha Boyajian, die bemerkte dat de ster op onregelmatige tijdens sterke lichtvariaties vertoont, een variatie die eerder al was waargenomen door de burgerwetenschappers van het citizen science project Planet Hunters. Vele verklaringen voor het gedrag van de ster …
KIC 8462852 (Tabby’s ster) blijkt een begeleider te hebben

Radarstudie toont inzicht in diepten Kraken Mare zee van Titan

Radarstudie toont inzicht in diepten Kraken Mare zee van Titan
Saturnus' maan Titan herbergt uitgestrekte oceanen, meren en rivieren van vloeibaar methaan. De Kraken Mare is de grootste zee op Titan, en wetenschappers hebben recent radaronderzoek gedaan naar de samenstelling en diepte van deze zee. Uit analyse bleek dat de Kraken Mare minstens 100 maar mogelijk tot 300 meter diep moet zijn. De maan Titan zelf is gehuld in een troebele stikstofatmosfeer, waardoor het moeilijk is om het oppervlak van de maan waar te nemen. NASA's Cassini-ruimteschip, dat tussen 2004 en 2017 in een baan om Saturnus cirkelde, was uitgerust met een radar om betere waarnemingen te kunnen doen. De resulterende beelden onthulden een verrassend 'aards' landschap, compleet met een ‘watercyclus’ bestaande uit vloeibare koolwaterstoffen die zich verzamelen in grote oceanen. Valerio Poggiali is hoofdauteur van het wetenschapperlijk artikel dat recent verscheen in Journal of Geophysical Research.* Poggiali en zijn team kwamen erachter dat de Kraken Mare ongeveer ongeveer 80 procent van de oppervlaktevloeistoffen van de maan bevat, De data die gebruikt is is afkomstig van de Cassini-flyby in 2014, toen het schip zijn radarhoogtemeter gebruikte om metingen te doen van drie punten binnen de Kraken Mare.

Hoe zwaar kunnen krankzinnig zware zwarte gaten worden?

Je hebt kleine zwarte gaten, grote zwarte gaten, superzware zwarte gaten en... krankzinnig zware zwarte gaten. Nee, het is geen woordspelletje, sterrenkundigen zijn serieus aan het nadenken hoe zwaar de allerzwaarste zwarte gaten kunnen worden. 'Stupendously Large Black Holes' worden ze genoemd, SLAB's. Primordiale zwarte gaten, de hypothetische zwarte gaten die tijdens de oerknal zijn gevormd, kunnen enkele grammen tot …

Happy Face op Mars in negen jaar tijd gegroeid

In 2011 ontdekte men met NASA's Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) de Galle krater, een krater die lijkt op een Happy Face, een lachend gezichtje. Het was niet de eerste happy face, want in 2008 was er ook al eentje ontdekt, met dezelfde satelliet, die sinds 2006 om Mars draait. Maar de happy face van de Galle krater blijkt wel een …
Happy Face op Mars in negen jaar tijd gegroeid

Koude quasars vormen een nieuwe fase in de evolutie van sterrenstelsels

Koude quasars vormen een nieuwe fase in de evolutie van sterrenstelsels
Sterrenkundigen hebben een quasar ontdekt die tegendraads is in z'n eigenschappen van wat ze als normaal beschouwen voor quasars. Het gaat om de 'koude' quasar genaamd CQ 4479, wiens centrale superzware zwart gat aan het groeien is en waarvan het omringende sterrenstelsel óók een grote stervorming meemaakt. En da's anders dan 'hete' quasars, die een actief superzwaar zwart gat in …

Een schitterende visualisatie van de vijftig gedetecteerde zwaartekrachtgolven

In navolging van de publicatie van de catalogus met de vijftig door LIGO en Virgo gedetecteerde zwaartekrachtgolven - oktober vorig jaar gebeurde dat - is er nu een schitterende visualisatie verschenen van die vijftig zwaartekrachtgolven. Hij is ontwikkeld door het Cardiff University Gravitational Exploration Institute en je komt er door op bovenstaande afbeelding te klikken (ik krijg 'm helaas niet …
Een schitterende visualisatie van de vijftig gedetecteerde zwaartekrachtgolven

NGC 281, de Pacmannevel...

NGC 281, de Pacmannevel...
De Pacmannevel in Cassiopeia.....ach,  hoe symbolisch opeens.....want dat zou zomaar eens vanaf aanstaande zaterdag heel erg van toepassing kunnen gaan worden op mijn nederige ozo geliefde vrije veld astrofotografie-bezigheid. "Al is mijn woestgemotoriseerde 24 pk Eendje nog zo snel, de op avondklok-negeerders jagende "pacman-agent" achterhaalt haar wel". Vrije veld astrofotografie....Social distancing pur sang....in die afgelopen 40 jaar slechts drie keer …

Amerikaanse Academie van Wetenschappen onderscheidt Heino Falcke en Sheperd Doeleman met Henry Draper-medaille

De astronomen Heino Falcke van de Radboud Universiteit en Sheperd Doeleman van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (VS) ontvangen beiden de Henry Draper-medaille voor hun pionierswerk dat heeft geleid tot de eerste foto van een zwart gat. De medaille wordt om de vier jaar toegekend door de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS) en bedraagt 25.000 dollar. Het is voor het eerst …
Amerikaanse Academie van Wetenschappen onderscheidt Heino Falcke en Sheperd Doeleman met Henry Draper-medaille

Bernie Sanders in space

Bernie Sanders in space
Bernie Sanders is trending op Twitter vandaag. Gisteren was Sanders, die als democraat meedeed aan de presidentsverkiezingen en die door Joe Biden werd verslagen, aanwezig bij de inauguratie van Biden in Washington. De foto van de dikke handschoenen en mondkapje dragende Sanders op een krukje op de trappen van het Capitool ging vandaag viral, met honderden gephotoshopte foto's als gevolg. …
facebook twitter 
MailPoet