astroblogs nieuwdbrief

De Astroblogs van de afgelopen week

SpaceX' SN15 voltooit succesvolle testvlucht mét geslaagde landing

Ah, sorry mensen, verbouwing enzo en livestream gemist... Maar SpaceX heeft gisteren 5 mei om 06:24 PM of 6 mei om 00:24 NL'se tijd een succesvolle suborbitale vlucht met de SN15 uitgevoerd. Sinds 8 april stond het vehikel al klaar op de lanceerplaats van Boca Chica, Cameron County, in het zuiden van Texas. De SN15 is een sterk verbeterd Starship-prototype, …
SpaceX' SN15 voltooit succesvolle testvlucht mét geslaagde landing

Opgewarmde exoplaneten zouden donkere materie kunnen bevatten

Opgewarmde exoplaneten zouden donkere materie kunnen bevatten
In een recent in Physical Review Letters gepubliceerd artikel komen onderzoekers met een nieuwe hypothese in de speurtocht naar signalen van donkere materie: exoplaneten die door hun zwaartekracht Weakly Interactive Massive Particles (WIMP's) hebben aangetrokken, dat zijn hypothetische kandidaat-deeltjes voor donkere materie, zouden iets warmer kunnen zijn geworden en die extra warmte zij gemeten kunnen worden. Vooral de grote exoplaneten, …

Weer is zo'n mysterieuze ORC ontdekt, dit keer mogelijk gelinkt aan een elliptisch sterrenstelsel

Opnieuw hebben sterrenkundigen een ORC ontdekt, een 'odd radio circle'. Het zijn mysterieuze grote cirkelvormige gebieden in het heelal die alleen radiostraling uitzenden en geen andere straling, zoals zichtbaar licht, UV- en röntgenstraling. Ze zijn extragalactisch, dat wil zeggen gelegen buiten de Melkweg. Met de ontdekking van ORC J0102–2450, zoals de nieuwste ORC heet, zijn er nu vijf stuks bekend …
Weer is zo'n mysterieuze ORC ontdekt, dit keer mogelijk gelinkt aan een elliptisch sterrenstelsel

Nieuw model kan aanwezigheid koolstofcyclus voorspellen op exoplaneten

Nieuw model kan aanwezigheid koolstofcyclus voorspellen op exoplaneten
Leven gedijt bij een stabiele temperatuur. Die wordt op Aarde gewaarborgd door de koolstofcyclus. Wetenschappers van SRON, VU en de RUG hebben nu een model ontwikkeld dat voor exoplaneten voorspelt of er een koolstofcyclus aanwezig is, mits de massa, grootte van de kern en hoeveelheid CO2 bekend zijn. Publicatie in Astronomy & Astrophysics was op 3 mei. In de zoektocht …

Bill Nelson beëdigd door vice-president Kamala Harris tot baas van de NASA

Senator Bill Nelson is gisteren (3 mei) door de Amerikaanse vice-president Kamala Harris in de Eisenhower Executive Office Building in Washington beëdigd tot de 14e administrator van de NASA, de hoogste functie bij de ruimtevaartorganisatie. In het bijzijn van zijn vrouw en  twee kinderen én van voormalig NASA Administrator Charles Bolden werd Nelson, die van de Democratische Partij is, tot …
Bill Nelson beëdigd door vice-president Kamala Harris tot baas van de NASA

Nog even over de vorming van zo'n baryonische akoestische oscillatie

Nog even over de vorming van zo'n baryonische akoestische oscillatie
Over baryonische akoestische oscillaties (BAO's) heb ik het vaker gehad, afgelopen zaterdag nog. Volgens de Wikipedia zijn BAO's 'fluctuaties in de dichtheid van de zichtbare baryonische materie (normale materie) van het heelal, veroorzaakt door akoestische dichtheidsgolven in het oorspronkelijke plasma van het vroege heelal'. Dat klinkt best cryptisch. Maar ik zag pas een schitterende animatie, waarin wordt getoond hoe die …

Zware sterren voeden zich niet met stofschijf maar met puinhoop

Een team van astronomen onder Nederlandse leiding heeft ontdekt dat zware sterren anders ontstaan dan hun kleine broertjes en zusjes. Waar kleine sterren vaak een geordende schijf van stof en materie om zich heen hebben, is de materiaalaanvoer bij grote sterren een chaotische puinhoop. De onderzoekers gebruikten de telescopen van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) en publiceerden hun bevindingen …
Zware sterren voeden zich niet met stofschijf maar met puinhoop

Dankzij het dynamo-mechanisme kunnen witte dwergen zeer sterke magnetische velden genereren

Dankzij het dynamo-mechanisme kunnen witte dwergen zeer sterke magnetische velden genereren
Lang was een raadsel waarom sommige witte dwergen - sterren van pakweg de massa van de zon in een volume ter grootte van de aarde - een zeer sterk magnetisch veld hebben, wel een miljoen keer zo krachtig als dat van de aarde. De eerste magnetische witte dwerg die ontdekt werd was GRW +70 8247, in 1970 ontdekt. Een team …

Het Breakthrough Listen project heeft géén SETI-signaal gevonden vanuit het centrum van de Melkweg

Meestal concentreert het Breakthrough Listen project zich op radiosignalen afkomstig van exoplaneten die zich in de bewoonbare zone bevinden van sterren in de buurt van de zon. Maar bij Breakthrough Listen dachten ze 'laten we eens gek doen' en luisterden ze met hun grote radioschotels een keer naar signalen afkomstig vanuit het centrum van de Melkweg. Het is een dichtbevolkt …
Het Breakthrough Listen project heeft géén SETI-signaal gevonden vanuit het centrum van de Melkweg

Crew-1 missie afgerond met succesvolle nachtelijke splashdown in de Golf van Mexico

Crew-1 missie afgerond met succesvolle nachtelijke splashdown in de Golf van Mexico
De eerste volledig operationele bemande SpaceX missie 'Crew-1' naar het ISS werd vanochtend met succes afgesloten toen de Crew Dragon-capsule met de vier astronauten landde in de Golf van Mexico. De capsule genaamd 'Resilience' dook voor de kust van Panama City, Florida, om 02:56 AM lokale tijd (08:56 NL'se tijd) in het water, duikers van een bergingsschip haalde de bemanning …

Kleinste zwarte gat ooit ontdekt 'The Unicorn'

'The Unicorn' of 'De Eenhoorn' is de bijnaam die het team astronomen van de Ohio State University schonk aan het recent ontdekte zwarte gat  dat maar liefst twee records breekt, qua omvang en qua afstand van de aarde. Het zwarte gat bevindt zich naast een rode reus V723 in het sterrenbeeld Monoceros. en is het kleinste ooit ontdekt. Tevens is …
Kleinste zwarte gat ooit ontdekt 'The Unicorn'

Bestaan donkere energie vastgesteld met een betrouwbaarheid van maar liefst 11σ

Bestaan donkere energie vastgesteld met een betrouwbaarheid van maar liefst 11σ
Mocht je nog twijfelen aan het bestaan van donkere energie, de mysterieuze kracht in het heelal die verantwoordelijk is voor de versnelling in de uitdijing van het heelal, dan raad ik je aan om het artikel 'The completed SDSS-IV extended Baryon Oscillation Spectroscopic Survey: a multitracer analysis in Fourier space for measuring the cosmic structure growth and expansion rate' van …

Hubble ziet hoe de zware exoplaneet PDS 70b aan het groeien is

Het planetensysteem rondom de oranje dwergster PDS 70 is hier al vaker belicht in de Astroblogs. Er zijn al meer dan 4000 exoplaneten bekend, maar slechts een handjevol daarvan zijn direct gefotografeerd, 15 stuks om precies te zijn. Eén van die 15 is PDS 70b, een zware gasreus. PDS 70 staat slechts 370 lichtjaar van ons vandaan in de richting …
Hubble ziet hoe de zware exoplaneet PDS 70b aan het groeien is

Astrofysici starten discussie over naamgeving voor een verzameling van zwarte gaten

Astrofysici starten discussie over naamgeving voor een verzameling van zwarte gaten
Hoe moet een groep zwarte gaten genoemd worden? Medio april organiseerde NASA voor het eerst in twee jaar weer de 'Black Hole Week'. Er werd onder meer gediscusseerd over de naamgeving voor een groep zwarte gaten. Jocelyn Kelly Holley-Bockelmann, astrofysicus aan de Vanderbilt University nam daarop het initiatief om in het kader van deze vraag een crowdsourcing actie te starten via Twitter. Holley-Bockelman heeft zelf o.a. meegewerkt aan de LISA, de Laser Interferometer Space Antenna, voor detectie van botsingen tussen zwarte gaten. Holley-Bockelmann stelt in een interview met de NYT dat de vraag hoe een groep zwarte gaten genoemd moet worden, opgeworpen werd tijdens een van de zoomsessies in de Black Hole week. De sessie verliep vervolgens chaotisch, zo stelt ze, want iedere astrofysicus had wel een idee voor een naam, het ene voorstel nog fraaier dan de andere. En zo kwam er een stroom namen op gang, een greep hieruit, onvertaald is; 'Maelstrom', 'Scream', 'Asterisk' en 'Enigma'. Holley-Bockelmann zou zelf graag zien dat er een naam komt voor een groep van zwarte gaten voordat met LISA de 'grote jacht' hierop geopend wordt, (LISA zal de zogeheten primordiale zwarte gaten gaan detecteren). Ze stelt: "De Internationale Astronomische Unie, die regels stelt voor de kosmische nomenclatuur heeft geen regels voor 'collectieven'. dus het is aan de mensen om te beslissen. Haar persoonlijke voorkeur gaat naar 'Disaster', aangezien het woord 'disaster' (Ned. 'catastrofe') is geworteld in het Latijnse 'astro' (Ned. ster) - en in het Italiaanse woord 'dis-astro' (vert. Eng. 'starry evil' en in het Italiaans kan 'dis-' een negatieve connotatie geven bv. 'disgrazio = schande').

Wellicht kan de Hubble spanning opgelost worden met FRB's, quasars én botsende neutronensterren en zwarte gaten

Aan de Hubble-spanning heb ik een heel dossier gewijd met welgeteld 43 artikelen die sinds 2016 op de Astroblogs over de verhitte discussie over de expansie van het heelal zijn verschenen, dus daar weten jullie alles van. Nou wordt er op alle fronten gewerkt aan een oplossing van de Hubble-spanning en drie nieuwe ontwikkelingen zag ik deze week verschijnen: de …
Wellicht kan de Hubble spanning opgelost worden met FRB's, quasars én botsende neutronensterren en zwarte gaten
facebook twitter 
MailPoet