Voetnoten
Voorlopers van elliptische stelsels gevonden
[1]LESS staat voor de LABOCA Extended Chandra Deep Field South Submillimetre Survey. Onthouden ja! heeft honderden sterrenstelsels op zeer verre afstanden ontdekt, die vermoedelijk de voorlopers zijn van de hedendaagse elliptische sterrenstelsels. Gebruikmakend van de Large Apex Bolometer Camera (LABOCA) achter de telescoop van het Atacama Pathfinder Experiment (APEX), die in de Atacamawoestijn in Chili te vinden is, keek men naar een gebied aan de hemel ter grootte van de volle maan in het zuidelijke sterrenbeeld Oven (Fornax). Dat gebied heeft de naam Extended Chandra Deep Field South, omdat men het met de röntgensatelliet Chandra al eens uitgebreid bestudeerd heeft, de ECDFS-survey. Met de LABOCA zag men honderden zogenaamde submillimeter sterrenstelsels, dat zijn stelsels die hun licht uitzenden in het submillimetergebied van het electromagnetische spectrum. Dat gedeelte zit tussen het radiogolfgebied en infrarood in en de golflengte is 0,3 tot 1 millimeter. Van de gevonden stelsels is er één bijzondere, genaamd LESSJ033229.4-275619. Bijzonder omdat het zowel aanwijzingen biedt dat er een gigantisch hoge snelheid van stervorming [2]Wel 1.000 zonmassa’s per jaar. Da’s echt giga veel. is als dat zich in het centrum een superzwaar zwart gat bevindt. Het genoemde stelsel ligt op ongeveer 12,7 miljard lichtjaar afstand (roodverschuiving z=4,76), hetgeen betekent dat LESSJ033229.4-275619 voorkwam toen het heelal slechts 1 miljard jaar oud was. Kristen Coppin en haar collegae, die er een wetenschappelijk artikel over schreven, dat binnenkort verschijnt in een uitgave van de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, denken dat submillimeterstelsels zoals LESSetc… de voorlopers zijn van de latere reusachtige elliptische sterrenstelsels. Proto-elliptische stelsels dus. Bron: RAS.
Een team sterrenkundigen die door het leven gaat als de LESS samenwerking