Nog even over AGN IC 2497 en Hanny’s Voorwerp

Gisteren kon ik hier met vreugde konde doen van het bericht dat sterrenkundigen erin geslaagd zijn om het raadsel rondom Hanny’s Voorwerp op te lossen, het mysterieuze voorwerp dat de Limburgse Hanny van Arkel – ons allen welbekend – op 17 augustus 2007 als eerste identificeerde. Het spiraalstelsel IC 2497 blijkt een AGN te bevatten, een active galactic nuclei, hetgeen in normaal Nederlandse betekent dat er een superzwaar zwart gat in ’t midden zit dat om zich heen een actieve accretieschijf heeft dat continue radiostraling uitspuwt. Van die activiteit is alleen niets te merken, want een dichte tussenliggende wolk hindert het uitzicht op de kern van IC 2497. Wat ik gisteren niet liet zien was de foto die ik hier laat zien en die ons twee heldere en compacte bronnen in die kern – welke aan de hemel nog geen duizendste van een graad groot is – laat zien. Verkregen door een gecombineerde waarneemactie met behulp van het European Very Long Baseline Interferometry Network (EVN) en het Multi-Element Radio Linked Interferometer Network (MERLIN) in het Verenigd Koninkrijk. Eén van de twee bronnen correspondeert direct met het superzware zwarte gat dat in de AGN moet zitten, terwijl de tweede bron het gevolg moet zijn van een zeer energierijke straalstroom die door het zwarte gat uitgestoten wordt en die botst met het gas dat zich rond IC 2497 bevindt. De radiogolven die de AGN uitzendt, zijn ook verantwoordelijk voor het oplichten van Hanny’s Voorwerp. De golven verhitten het Voorwerp tot temperaturen van maar liefst meer dan 10.000 graden. Ook blijkt dat in de omgeving van de AGN veel radiogolven waargenomen worden vanuit een groter gebied. De astronomen concluderen dat deze straling het gevolg is van een geboortegolf van nieuwe sterren. Men schat dat in dat kleine gebied elk jaar nieuwe sterren worden geproduceerd met een gezamenlijke massa van ongeveer zeventig keer de massa van de zon. Dat is een erg hoog tempo voor stervorming, vooral in het nabije heelal: het is ongeveer zes keer hoger dan in het sterrenstelsel M82, het schoolvoorbeeld van stervormingsuitbarstingen in het nabije heelal. Afijn, weer een raadsel minder in de sterrenkunde. Begint saai te worden in de sterrenkunde. Bron: Astron.