Credit: Bosch
Gisteren stond in NRC-Handelsblad (blz. 22) een interessant artikel over de ‘spin-off’ van de ruimtevaart. Het is komende dinsdag vijftig jaar geleden dat Joeri Gagarin als eerste mens in de ruimte werd geschoten en dat feit zorgde afgelopen tijd voor een hoos aan artikelen over het nut en onnut van (bemande) ruimtevaart. In het artikel van Herbert Blankesteijn worden diverse producten genoemd, die we direct of indirect te danken hebben aan de ruimtevaart. Een paar op een rijtje:
- satelliettelevisie: tegenwoordig allemaal commercieel, maar het begon ooit met de eerste omroepsatelliet Telstar, gebouwd door de NASA. De eerste rechtstreekse Olympische uitzendingen in 1964 vanuit Tokio verliepen ook met satellieten van de NASA.
- GPS: op dit moment zo’n beetje het meest bekende en meest gebruikte product van de ruimtevaart.
- Calculators: de bemande ruimtevaart vereiste in de jaren zestig miniaturisatie van allerlei producten. Iedere gram extra die omhoog moest betekende zoveel dollars extra aan kosten. De ‘zakrekenmachines’ waren een voorbeeld van die miniaturisatie.
- Snoerloze apparaten: de astronauten op de maan hadden geen stopcontact tot hun beschikking en dus moesten ze draadloze apparatuur hebben. Van 1963 tot 1972 werkte de NASA samen met Black & Dekker en dat resulteerde in apparaten zoals de kruimeldief en de accuboormachine.
- Rookmelders: deze werden in de jaren zeventig door Honeywell in opdracht van de NASA ontwikkeld. De bedoeling was dat het eerste ruimtestation Skylab daarmee zou worden voorzien.
- Oorthermometers: in samenwerking met de NASA heeft het bedrijf Diatek de oorthermometer uitgevonden, die werkt op de door het oor uitgezonden infraroodstraling.
Iets wat niet ontwikkeld is dankzij de ruimtevaart, maar dat daarmee wel altijd in verband wordt gebracht is tefal, de antiaanbaklaag. Dat is al in 1938 uitgevonden, eigenlijk per ongeluk in een laboratorium van Dupont. Het spul is wel gebruikt in ruimtepakken en dat leverde publiciteit op. Afijn, talloze voorbeelden dus van producten die er zonder de ruimtevaart (nog) niet zouden zijn. Ik ben benieuwd wat we op het volgende jubileum als spin-off kunnen noemen. Bron: NRC-Handelsblad, 8 april 2011.
