Credits: NASA/SDO/Goddard
De zon heeft gisteren twee krachtige uitbarstingen geproduceerd. Die eerste werd uitgestoten rond 11:10 (Nederlandse tijd) en de tweede bereikte rond 14:02 zijn maximum. De eerste zonnevlam was van de categorie X2.2, terwijl de tweede zonnevlam veel heftiger was, namelijk een X9.3.
Zonnevlammen van de X-klasse zijn de krachtigste exemplaren en zijn in staat om planeten zoals de aarde te beïnvloeden. Dit in tegenstelling tot de kleinere M- en C-klasse vlammen, waarvan we de gevolgen nooit merken. Binnen de X-vlammen is een X2 dubbel zo intens als een X1, terwijl een X3 driedubbel zo intens is, etcetera.
De zonnevlammen in kwestie zijn waargenomen door de Solar Dynamics Observatory, een satelliet die onze moederster constant in de gaten houdt. Beide zonnevlammen zijn afkomstig van AR 2673, een groep zonnevlekken die momenteel buiten beeld verdwijnt. De X9.3 zonnevlam was de krachtigste van de huidige zonnecyclus (die in totaal 11 jaar duurt) en heeft zelfs geresulteerd in een heuse radioblackout op aarde (maar alleen op specifieke golflengtes, luisteraars van Radio 2 zullen weinig gemerkt hebben). Een dergelijke blackout ontstaat als röntgen- en ultraviolette straling (afkomstig van de zonnevlam) de bovenste lagen van de aardatmosfeer ioniseren.
Credits: NASA/SDO/Goddard
Zoals altijd bij zonnevlammen die op de aarde gericht staan, zal er de komende dagen een grotere kans zijn op noorderlicht. Mogelijk behoort morgen (8 september 2017) zelfs een geomagnetische storm van de G3-klasse tot de mogelijkheden en die zijn relatief zeldzaam. Overigens werd de uitbarsting vergezeld door een zogenaamde coronale massa-ejectie, zoals duidelijk zichtbaar is op beelden van de Europese SOHO-satelliet.
Nu is een zonnevlam van de categorie X9.3 weliswaar een heftig exemplaar, maar bepaald geen recordbreker. Zo werd in 2003 maar liefst een X28 zonnevlam gemeten en die had grote problemen kunnen veroorzaken als deze op de aarde zou zijn gericht. Hiermee moet je denken aan grootschalige uitval van satellieten, navigatiesystemen en hoogspanningsnetwerken.
De begeleidende CME, gezien door SOHO. Klik op het plaatje voor een kort filmpje. Credits: NASA/SDO/Goddard
Bronnen: NASA en Spaceweather.com
