|
|
|
|
De Astroblogs van de afgelopen week
|
|
|
|
|
|
Het kosmische toevalsprobleem: is er een verband tussen de baryon asymmetrie en oer-zwarte gaten?
|
|
|
|
Het lijken twee strikt gescheiden zaken: 85% van alle materie in het heelal bestaat uit donkere materie, de rest is de ons bekende materie (baryonische materie). Er is veel meer materie dan antimaterie in het heelal (de zogeheten baryon asymmetrie) Grote vraag: hebben deze twee met elkaar te maken? Het drietal genaamd Yi-Peng Wu, Elena Pinetti en Joseph Silk (Laboratoire …
|
|
|
|
|
|
|
|
Superzwaar zwart gat verscholen in een ring van kosmisch stof
|
|
|
|
De Very Large Telescope Interferometer (VLTI) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) heeft in het centrum van het sterrenstelsel Messier 77 een wolk van kosmisch stof waargenomen die een superzwaar zwart gat aan het zicht onttrekt. De ontdekking bevestigt voorspellingen die zo’n dertig jaar geleden zijn gedaan en geeft astronomen nieuw inzicht in de ‘actieve galactische kernen’, die tot de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Voor in de boeken: neutrino's zijn lichter dan 0,8 elektronvolt
|
|
|
|
Neutrino's zijn elektrisch ongeladen elementaire deeltjes, die met miljarden per vierkante centimeter per seconde door je lichaam vliegen en waar je niets van merkt - zelfs een blok lood van een lichtjaar (circa 9,5 biljoen km) dik zou slechts de helft van de neutrino's tegenhouden. Het neutrino werd in 1930 voor het eerst gepostuleerd door Wolfgang Pauli en in 1956 …
|
|
|
|
|
|
|
|
Leidse astronomen vinden grootste radiostelsel ooit
|
|
|
|
Een team onder leiding van de Leidse promovendus Martijn Oei heeft bij toeval een radiostelsel ontdekt van minstens 16 miljoen lichtjaar lang. Het sterrenstelsel, vergelijkbaar met honderd Melkwegen op een rij, vormt de grootste structuur die tot nu toe gevonden is. De vondst trekt gangbare ideeën over de groei van radiostelsels in twijfel. De onderzoekers publiceren hun bevindingen binnenkort in …
|
|
|
|
|
|
|
|
Jawel: de Relativiteitstheorie is weer bewezen, dit keer voor zéér hoge energieën
|
|
|
|
Natuurkundigen moeten de tel kwijt zijn hoe vaak Einstein's Relativiteitstheorie bewezen is. Onderzoekers van de Chinese Academie voor Wetenschappen hebben de zogeheten Lorentz symmetrie of invariantie bekeken bij ultrahoge energieën en daar komt uit naar voren dat ook bij die zeer hoge energieën geen verbreking van die symmetrie plaatsvind. Aangezien de Lorentz symmetrie - het verschijnsel dat een bepaalde eigenschap …
|
|
|
|
|
|
|
|
Het is een Chinese raket die 4 maart op de maan in zal slaan, géén raket van SpaceX
|
|
|
|
Eind januari meldde ik hier dat ene Bill Gray ontdekt had dat de tweede trap van een in 2015 gelanceerde Falcon 9 raket (van SpaceX) op 4 maart tegen de maan zal knallen, ergens aan de achterzijde aan de rand van de krater Hertzsprung. Maar wat blijkt nu: het is niet een raketdeel van de Falcon 9 raket die te …
|
|
|
|
|
|
|
|
Dwergstelsels in één vlak rond een groot sterrenstelsels lijken toch te passen in het ΛCDM model
|
|
|
|
Ik had er in 2013 een blog aan gewijd: dwergstelsels blijken in een schijf om het Andromedastelsel te roteren. Wat bleek toen: ongeveer de helft van de kleine dwergstelsels van het Andromedastelsel (M31) draait daar in één en hetzelfde vlak om het veel grotere Andromedastelsel heen. (zie de illustratie hierboven) En da's best opmerkelijk, want je zou verwachten dat die …
|
|
|
|
|
|
|
|
NASA's NuSTAR ontdekt licht met de hoogste energie die ooit van Jupiter is gedetecteerd
|
|
|
|
De grote gasreus Jupiter wordt al sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw in allerlei golflengtegebieden nauw bestudeerd, maar met NASA's NuSTAR röntgensatelliet is nu röntgenstraling ontdekt afkomstig van Jupiter die het meest energierijk is die ooit is gemeten. Ook bij de andere planeten in ons zonnestelsel is nooit eerder zo'n energierijke straling waargenomen. Eerder werd al door NASA's …
|
|
|
|
|
|
|
|
Donkere materie-kernen lijken te groeien en in dichtheid te verminderen
|
|
|
|
Onderzoek door een drietal sterrenkundigen aan spraalsterrenstelsels in het heelal wijst erop dat de zogeheten kernen (Engels: cores) van donkere materie in die stelsels langzaam maar zeker groter worden én dat hun dichtheid met de tijd afneemt. Dat is een opmerkelijke waarneming, want het laat zien dat er mogelijk wel interactie is tussen donkere materie en gewone materie (náást de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Sciencefiction bioscoopfilms 2022
|
|
|
|
Toegegeven, 2022 is al weer even op weg maar voor de liefhebbers presenteer ik hier een kort overzicht van het scifi filmaanbod voor dit jaar. Het multiversum, en de maan zijn enkele centrale thema's in de films die in de loop van 2022 in de bioscopen getoond gaan worden. Hoe leuk het ook is, een avondje Astroblogs lezen kan in …
|
|
|
|
|
|
|
|
Het ziet er niet uit, maar dit is het allereerste licht dat Webb heeft ontvangen
|
|
|
|
De James Webb Space Telescope (JWST, Webb in 't kort) heeft z'n allereerste fotonen - lichtdeeltjes - ontvangen. Vanaf 2 februari is Webb bezig met het fijnstellen en calibreren van de instrumenten en de 18 primaire spiegels en hét doel daarbij is de ster HD 84406. Bij de uitlijning van de spiegels (waarbij ze de 18 spiegels allemaal exact dezelfde …
|
|
|
|
|
|
|
|
Astronomen doen nauwkeurigste kosmische simulatie ooit
|
|
|
|
Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties gebruikt om de volledige evolutie van de kosmos, van de oerknal tot nu, na te bootsen. Het onderzoeksresultaat is …
|
|
|
|
|
|
|
|
Mogelijk is voor het eerst een planeet ontdekt in de leefbare zone van een witte dwerg
|
|
|
|
Sterrenkundigen van het University College London (UCL) hebben bij WD1054–226, een witte dwerg in het Melkwegstelsel op 117 lichtjaar afstand van de aarde, een ring van planetair puin bezaaid met structuren ter grootte van een maan waargenomen. Die ring wijst er op dat er in de buurt een planeet moet zijn die deze ring in stand houdt, een planeet die …
|
|
|
|
|
|
|
|
Weinig actief zwart gat blaast omgeving toch schoon
|
|
|
|
Een internationaal team van astronomen onder Nederlandse leiding heeft ontdekt dat ook een zwakke straalstroom van een weinig actief zwart gat als een soort bladblazer een sterrenstelsel schoon kan blazen. Het waargenomen zwarte gat verplaatst in een paar miljoen jaar zo'n 75% van het koude gas naar de buitengebieden van het sterrenstelsel. Daardoor stopt waarschijnlijk de vorming van sterren. De …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
