|
|
|
|
De Astroblogs van de afgelopen week
|
|
|
|
|
|
Nieuw ringensysteem ontdekt in het zonnestelsel
|
|
|
|
Sterrenkundigen hebben in de buitenste delen van ons zonnestelsel een ringensysteem om een dwergplaneet ontdekt. Het opvallende aan het pas ontdekte systeem is dat de ringen zich verder van de dwergplaneet vinden dan het geval is bij de bekende ringsystemen in ons zonnestelsel. De ringen zijn ontdekt bij de dwergplaneet genaamd (50000) Quaoar, dat half zo groot als Pluto is …
|
|
|
|
|
|
|
|
NASA en ESA's 'eyes on the sky'..terugblik op enkele bijzondere aardscheerders en DART
|
|
|
|
Het jaar 2022 was op het gebied van aardscheerders en aanverwante 'planetaire defensie'-ruimtemissies op zijn minst opmerkelijk te noemen. In januari '22 bijvoorbeeld vloog de asteroïde 2022 AE1 langs de aarde, die door ESA al rap betiteld werd als de 'meest risicovolle aardscheerder in tien jaar'. Astronomen ontdekken honderden near-Earth objecten per jaar, waaronder enkele potentieel voor de aarde gevaarlijke …
|
|
|
|
|
|
|
|
Webb neemt in het vroege heelal compacte structuren van sterrenhopen waar, de zogeheten klonten
|
|
|
|
Sterrenkundigen van de Universiteit van Stockholm zijn er in geslaagd om met behulp van de Webb ruimtetelescoop compacte structuren van sterrenhopen waar te nemen in het vroege heelal, de zogeheten klonten (Engels: clumps). Eén van de allereerste objecten waar Webb vorig jaar kort na de wetenschappelijke ingebruikname naar keek was de cluster SMACS0723, welke vier miljard lichtjaar van ons verwijderd …
|
|
|
|
|
|
|
|
Webb ontdekt per toeval een zeer kleine planetoïde - het zal niet z'n laatste zijn
|
|
|
|
Met zijn Mid-InfraRed Instrument (MIRI) heeft de Webb ruimtetelescoop een kleine planetoïde ontdekt in de hoofdgordel van planetoïden tussen Mars en Jupiter. Dat Webb de planetoïde ontdekte was toeval, ook wel serendipiteit genoemd, want het was helemala niet de bedoeling nieuwe planetoïden te ontdekken. Wat een team onder leiding van Thomas Müller (Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics in Duitsland) …
|
|
|
|
|
|
|
|
Weer en Maan frustreert verschijning komeet C/2022 E3 (ZTF)
|
|
Van alle astronomische soorten objecten die we aan de hemel kunnen zien zijn kometen denk ik wel het meest dynamisch en onvoorspelbaar. Ik ben dol op het waarnemen en fotograferen van kometen, vooral als ze een staart willen vormen. Komeet C/2022 E3 (ZTF) is pas vorig jaar ontdekt, op 2 maart, door de Zwicky Transient Facility (ZTF). Het is een …
|
|
|
|
|
|
|
|
Webb heeft de 'motor' getraceerd van twee heldere samensmeltende sterrenstelsels
|
|
|
|
Een internationaal team van sterrenkundigen is er in geslaagd om met de Webb ruimtetelescoop de precieze locatie te identificeren van een krachtige energiebron verborgen door kosmisch stof in het heldere systeem van twee samensmeltende sterrenstelsel genaamd IIZw096. De stelsels bevinden zich 500 miljoen lichtjaar van ons vandaan in het noordelijke sterrenbeeld Dolfijn. Dat er een heldere bron van infraroodstraling in …
|
|
|
|
|
|
|
|
Het Sparklerstelsel laat ons zien hoe het Melkwegstelsel er vroeger uitzag
|
|
|
|
We hebben het er eerder al over gehad: het Sparkler sterrenstelsel, dat door Webb is ontdekt en dat omgeven is door bolvormige sterrenhopen en satellietstelsels, negen miljard lichtjaar van ons vandaan - het heeft z’n naam te danken aan de kleine geelrode puntjes om het stelsel heen, ‘sparkles’ zijn vonken. Het stelsel ligt in het zuidelijke sterrenbeeld Vliegende Vis (Volans) …
|
|
|
|
|
|
|
|
Twinkle twinkle little black hole.... eh waarom flikkeren zwarte gaten eigenlijk?
|
|
|
|
Dat sterren kunnen flikkeren aan de hemel weten we, het wordt ook wel fonkelen of knipperen van sterren genoemd - wie kent niet het bekende kinderliedje 'twinkle twinkle little star'? Maar minder bekend is dat ook zwarte gaten kunnen flikkeren. De zwarte gaten zelf niet, want daar komt geen licht uit, zoals de naam al doet vermoeden, maar het gas …
|
|
|
|
|
|
|
|
Sterren van de eerste generatie in het heelal waren mogelijk 100.000 keer zo zwaar als de zon
|
|
|
|
Recente berekeningen van sterrenkundigen aan de vorming van de allereerste generatie van sterren in het vroege heelal laten zien dat de eerste sterren enorme massa's hadden, tot wel 100.000 keer die van de zon. In dat vroege heelal, pakweg een paar honderd miljoen jaar na de oerknal, was de situatie anders dan vandaag de dag, je had enorme wolken van …
|
|
|
|
|
|
|
|
Roskosmos lanceert rap een onbemande Sojoez ter vervanging van de lekkende Sojoez MS-22
|
|
|
|
Rusland gaat op 20 februari a.s. een onbemand Sojoez MS-ruimteschip naar het ISS sturen ter vervanging van de Sojoez MS-22 die kampt met een lek. Roskosmos en NASA hebben recent druk overlegd over het lekkage probleem en over wat er moet gebeuren inzake de bemanningsrotatie. De lancering van dit Sojoez MS-23-ruimtevaartuig was aanvankelijk gepland voor 16 maart om leden van …
|
|
|
|
|
|
|
|
Ga dat zien: de planetariumfilm in Den Haag over de eerste foto van zwart gat M87*
|
|
|
|
Afgelopen woensdag was ik samen met Astrobloggers Jan Brandt en Paul Bakker in het Haagse One Planet (voorheen Omniversum) om daar de première bij te wonen van 'Black Hole First Picture', de full-dome planetariumfilm over de eerste foto van zwart gat M87* alias Powehi. De Engelstalige film is gemaakt door de prijswinnende Nederlandse regisseur Robin Sip. In de film reizen …
|
|
|
|
|
|
|
|
Potentieel ‘leefbare’ exoplaneet met de massa van de aarde ontdekt bij nabije ster
|
|
|
|
Een team van sterrenkundigen is er in geslaagd om bij een naije ster een potentieel ‘leefbare’ exoplaneet te ontdekken met een massa vergelijkbaar met die van de aarde. Het gaat om de planeet Wolf 1069 b, die draait om de rode dwergster Wolf 1069, die slechts 31 lichtjaar van ons vandaan staat in het noordelijke sterrenbeeld Zwaan (Cygnus). Vandaag de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Voor het eerst is de massa van een enkele witte dwerg gemeten met het zwaartekrachtlenseffect
|
|
|
|
Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd om van een andere ster dan de zon de massa te meten met behulp van het zwaartekrachtlenseffect, nou ja eigenlijk is het een variant ervan, het zwaartekracht-microlenseffect. Met behulp van twee telescopen heeft een team van sterrenkundigen onder leiding van Peter McGil (Universiteit van Cambridge) de witte dwergster LAWD 37 (LP 145-141) …
|
|
|
|
|
|
|
|
Voor het eerst is een vroege voorloper van een kilonova ontdekt
|
|
|
|
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om voor het eerst een stersysteem waar te nemen dat een vroege voorloper is van een zogeheten kilonova, de explosie die het gevolg is van de botsing en samensmelting van twee neutronensterren, waarbij zware elementen zoals goud worden geproduceerd. Stersystemen die ooit in de toekomst als kilonova zullen eindigen zijn zeer zeldzaam: geschat wordt dat …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
