|
|
|
|
De Astroblogs van de afgelopen week
|
|
|
|
|
|
Lichtste exoplaneet tot nu toe direct gefotografeerd: AF Lep b
|
|
|
|
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om een exoplaneet direct te fotograferen bij AF Leporis (HD 35850), een op de zon lijkende ster van spectraaltype F, die 87,5 lichtjaar van ons vandaan staat in het zuidelijke sterrenbeeld Haas (Lepus). Het bijzondere aan AF Lep b, de gefotografeerde planeet: het is de lichtste planeet die met astrometrische en directe waarnemingen is gefotografeerd. …
|
|
|
|
|
|
|
|
Ontdekking massarijke sterrenstelsels in vroege heelal zet vigerende heelalmodel onder druk
|
|
|
|
Het lijkt inmiddels de proporties aan te nemen van een nieuw wetenschappelijk debat: de verst verwijderde sterrenstelsels die Webb zag zijn niet in strijd met kosmologische ΛCDM model versus de ontdekking massarijke sterrenstelsels in vroege heelal zet het vigerende ΛCDM heelalmodel onder druk. Het eerste was enkele maanden terug het nieuws van de dag - nothing to see here, everything …
|
|
|
|
|
|
|
|
Video: Euclid in een notendop
|
|
|
|
Volgens de planning van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA wordt juli dit jaar met een Falcon 9 draagraket vanaf de Europese ruimtebasis in Kourou in Frans-Guyana Euclid gelanceerd, de ruimteverkenner die als doel heeft om de geometrie van het heelal in kaart te brengen. Deze missie zal de relatie tussen de afstand (roodverschuiving) en de evolutie van de kosmische structuren onderzoeken …
|
|
|
|
|
|
|
|
De zwanenzang van gaswolk X7 die superzwaar zwart gat Sgr A* nadert in beeld gebracht
|
|
|
|
Sinds 2002 houden sterrenkundigen van het W.M. Keck observatorium op de berg Mauka Kea op Hawaï X7 in de gaten, een grote gaswolk die zich zeer dicht in de buurt bevindt van Sagittarius A* (kortweg Sgr A*), het superzware zwarte gat in het centrum van het Melkwegstelsel. Recente opnames hebben laten zien dat de wolk inmiddels zeer langegerekt is en …
|
|
|
|
|
|
|
|
Mercurius' transitie voor de zon langs helpt Solar Orbiter een scherpere blik te krijgen
|
|
|
|
Op 3 januari j.l. was er een transitie te zien van de binnenste planeet Mercurius voor de zon langs ((Op aarde hadden we een zogeheten 'benedenconjunctie van Mercurius, maar die vond enkele dagen later plaats en wel op 7 januari.)). Die transitie (ook wel 'overgang' genoemd) was niet op aarde te zien, maar wel vanuit de ruimte en wel vanaf …
|
|
|
|
|
|
|
|
Groen licht voor Nederlandse bijdrage aan LISA
|
|
|
|
Een Nederlands consortium onder leiding van SRON heeft een NWO-subsidie van twaalf miljoen Euro ontvangen die het mogelijk maakt om een belangrijke partner te worden binnen ESA/NASA’s LISA-missie, de eerste ruimtedetector voor zwaartekrachtsgolven. Hiermee sorteert Nederland ook voor op haar rol in LISA’s aardse neefje—de Einstein Telescoop. LISA De Laser Interferometer Space Antenna (LISA) bestaat uit drie ruimtevaartuigen die vanaf …
|
|
|
|
|
|
|
|
Landelijke Sterrenkijkdagen op 24, 25 en 26 februari 2023
|
|
|
|
Van vrijdag 24 tot en met zondag 26 februari vinden de Landelijke Sterrenkijkdagen plaats. Op deze dagen kan het publiek op tientallen locaties in Nederland door een telescoop de sterrenhemel bewonderen. Check voor locaties en tijden www.sterrenkijkdagen.nl. De sterrenkijkdagen zijn al 47 jaar hét moment voor iedereen met belangstelling voor de sterrenhemel om kennis te maken met het sterrenkijken, of …
|
|
|
|
|
|
|
|
Plasmafysici creëren theoretisch model oerzwaartekrachtgolven met behulp van kernfusiereactoren
|
|
|
|
Een team van plasmafysici van Princeton (New Jersey, VS) heeft recent een studie gedaan naar 'oerzwaartekrachtgolven' met behulp van kernfusieonderzoek. Deze zwaartekrachtgolven, ontstaan in het vroege heelal, kunnen belangrijke informatie bevatten over de verschijnselen die plaatsvonden in de periode net na de oerknal. In het onderzoek gebruikte het team vergelijkingen die bepalen hoe elektromagnetische golven door plasma in fusiereactoren bewegen …
|
|
|
|
|
|
|
|
€18 miljoen voor ontwikkeling en bouw instrumenten voor de Extremely Large Telescope
|
|
|
|
Een consortium onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) heeft van onderzoeksfinancier NWO voor de komende 10 jaar een bedrag van bijna 18 miljoen euro toegekend gekregen voor de ontwikkeling en bouw van instrumenten op de toekomstige Europese Extremely Large Telescope (ELT) in het noorden van Chili. NOVA is de alliantie van de sterrenkundige instituten van de universiteiten …
|
|
|
|
|
|
|
|
Kritiek op de hypothese dat zwarte gaten de bron zijn van donkere energie
|
|
|
|
Donderdag had ik een blog over de recent geopperde hypothese van een internationaal team van sterrenkundigen dat zwarte gaten de bron vormen van donkere energie, de mysterieuze energie die zorgt voor de versnelde uitdijing van het heelal en die zo’n 70% van alle massa/energie in het heelal vormt. Een gewaagde stelling, want Duncan Farrah en zijn collegae baseren zich op …
|
|
|
|
|
|
|
|
Geïsoleerd superzwaar zwart gat ontdekt dat door het heelal zwerft, een spoor van jonge sterren achterlatend
|
|
|
|
Superzware zwarte gaten van miljoenen of soms zelfs miljarden zonsmassa verwacht je alleen in de centra van sterrenstelsels. Maar hetr superzware zwarte gat dat sterrenkundigen uit Canada, Australië en de VS hebben ontdekt is een heel ander exemplaar, eentje die in z'n eentje dwars door het heelal zwerft, zonder omringend sterrenstelsel, een spoor van jonge sterren achterlatend. Ze noemen het …
|
|
|
|
|
|
|
|
ESA lanceert in 2024 zijn eerste quantumcommunicatiesatelliet 'Eagle-1'
|
|
|
|
Jian-Wei Pan, een Chinese quantumfysicus, is de geestelijk vader van het Chinese quantumcommunicatie satellietnetwerk, beter bekend in het westen als 'QUESS'. Zijn naam is inmiddels onlosmakelijk verbonden met dit grote project, waarvan de volledige Engelse naam 'Quantum Experiments at Space Scale' luidt. Pan en zijn team, verbonden aan de University of Science and Technology of China (USTC, Hefei), bezorgden China, …
|
|
|
|
|
|
|
|
Grote moleculaire wolk 'het Kikkervisje' lijkt om een zwaar zwart gat te draaien
|
|
|
|
Sterrenkundigen hebben in het sterrenbeeld Boogschutter (Sagittarius), waar het centrum van het Melkwegstelsel is gelegen, op een afstand van 27.000 lichtjaar een grote wolk van moleculair gas ontdekt dat de vorm heeft van een kikkervisje en dat lijkt te draaien om iets wat niet zichtbaar is. Een team onder leiding van Miyuki Kaneko (Keio Universiteit) ontdekte de wolk met behulp …
|
|
|
|
|
|
|
|
De kilonova van GW170817 was een perfect symmetische explosie
|
|
|
|
Op 17 augustus 2017 ontdekten sterrenkundigen een uitbarsting in een sterrenstelsel 140 miljoen lichtjaar van ons vandaan, die zowel gepaard ging met zwaartekrachtgolven als met electromagnetische straling. De uitbarsting in EM-straling kreeg de naam AT2017gfo, de zwaartekrachtgolven die met LIGO en Virgo werden gedetecteerd kregen de naam GW170817. AT2017gfo bleek een kilonova te zijn, een uitbarsting als gevolg van twee …
|
|
|
|
|
|
|
|
Webb maakt spectrum van GN-z11, tot voor kort het verst verwijderde sterrenstelsel in het heelal
|
|
|
|
GN-z11 is een sterrenstelsel in de Grote Beer dat tot voor kort bekend stond als het verst verwijderde sterrenstelsel in het heelal, z'n licht deed er 13,4 miljard jaar over om ons te bereiken (d.w.z. het bestond al toen het heelal slechts 400 miljoen jaar oud was). Het stelsel werd in 2015 met de Hubble ruimtetelescoop ontdekt en in 2016 …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
