|
|
|
|
De Astroblogs van de afgelopen week
|
|
|
|
|
|
3C 297, een quasar die helemaal alleen lijkt te zijn. Maar waarom?
|
|
|
|
Met de Chandra röntgenruimtetelescoop van de NASA hebben ze recent onderzoek gedaan aan 3C 297, een quasar die op een afstand van 9,2 miljard lichtjaar van de aarde staat. Een quasar is een sterrenstelsel met een zeer actief superzwaar zwart gat in het centrum, zo actief dat de rest van het sterrenstelsel gewoon wordt overstraald door het licht van het …
|
|
|
|
|
|
|
|
Astronomen vinden ontbrekende schakel voor herkomst water in het zonnestelsel
|
|
|
|
Met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) hebben astronomen gasvormig water ontdekt in de planeet-vormende schijf rond de ster V883 Orionis. De chemische signatuur van dit water verklaart hoe water uit sterren-vormende gaswolken planeten kan bereiken. De ontdekking ondersteunt het idee dat het water op aarde nog ouder is dan onze zon. ‘We kunnen de oorsprong van het …
|
|
|
|
|
|
|
|
Eerste analyse Ryugu monsters rijk aan organische moleculen
|
|
|
|
De asteroïde (162173) Ryugu is rijk aan prebiotische organische moleculen aan zijn oppervlak, zo heeft een Japans/Amerikaans team van onderzoekers vastgesteld. Op zo'n kleine 350 miljoen km van de aarde werden rond 2019/20 monsters van Ryugu verzameld door de sonde Hayabusa2 en eind 2020 naar de aarde verzonden. Een eerste analyse uitgevoerd door planetair onderzoekers die een fractie van dit …
|
|
|
|
|
|
|
|
Maar goed dat er geen superaarde staat op de plek van de planetoïdengordel
|
|
|
|
Er zijn twee bijzonderheden aan het zonnestelsel, waar planeetdeskundigen nog mee worstelen: je hebt in het zonnestelsel twee duidelijke klassen van planeten, de kleine rotsachtige planeten (Mercurius, Venus, aarde en Mars) en de grote gasreuzen en ijsplaneten (Jupiter, Saturnus, Uranus en neptunus). Iets tussen die twee klassen in heb je niet, terwijl in andere planetaire systemen, waar we er inmiddels …
|
|
|
|
|
|
|
|
13 miljard jaar geleden was er een sterke toename van warm koolstof in het heelal
|
|
|
|
Australische sterrenkundigen hebben door waarnemingen metr de Very Large Telescope (VLT) in Chili geconstateerd dat er in het vroege heelal (zo'n 13 miljard jaar geleden) in een relatief korte periode een sterke toename was van warm koolstof - in nog geen 300 miljoen jaar vervijfvoudigde de hoeveelheid warm koolstof. Het team van sterrenkundigen, dat onder leiding stond van Rebecca Davies …
|
|
|
|
|
|
|
|
Voor het eerst is instabiliteit waargenomen in een accretieschijf rondom een neutronenster
|
|
|
|
Een internationaal team van sterrenkundigen dat onder leiding stond van de Nederlander Jakob van den Eijnden (Universiteit van Oxford, VK) is er voor het eerst in geslaagd om bij een röntgendubbelster, waarvan één van de componenten een neutronenster is, een zogeheten dynamische instabiliteit in de accretieschijf waar te nemen. Röntgendubbelsterren in het Melkwegstelsel (en daarbuiten) worden al decennia lang waargenomen, …
|
|
|
|
|
|
|
|
Hubble biedt nadere analyse van de DART-inslag bij planetoïde Dimorphos
|
|
|
|
Op 26 september 2022 sloeg een 525 kg wegend projectiel in op Dimorphos, een kleine planetoïde (Ø 177m) die om de iets grotere planetoïde Didymos draait. Die inslag was het doel van de NASA-missie DART (Double Asteroid Redirection Test), bedoeld om te kijken of we in staat zijn om door zo'n inslag de baan van het object te veranderen. Mocht …
|
|
|
|
|
|
|
|
Ultrazware zwarte gaten ontstaan mogelijk door zeldzame quasar triplets, zo laat Astrid zien
|
|
|
|
We kennen superzware zwarte gaten, de zwarte gaten die miljoenen tot enkele miljarden keren zo zwaar als de zon zijn, Sagittarius A* in ons eigen melkwegstelsel is er een mooi en bekend voorbeeld van, ruim vier miljoen zonsmassa zwaar. Maar net als in de tour de France is er ook een buitencategorie, de groten der groten. Dat worden de ultrazware …
|
|
|
|
|
|
|
|
NASA is van plan dit jaar te beginnen met eerste logistieke missie voor Lunar Gateway
|
|
|
|
NASA gaat een buitenpost om de maan bouwen in de vorm van een ruimtestation de 'Lunar Gateway'. Dit maanruimtestation moet de Artemis maanmissies gaan ondersteunen. Het is de Dragon XL van SpaceX die de allereerste vrachtmissie gaat verzorgen naar de Lunar Gateway. Drie jaar geleden vergunde NASA SpaceX het contract (GLS) voor deze vrachtmissie. Er is inmiddels flink wat tijd …
|
|
|
|
|
|
|
|
'Lekkende' sterrenstelsels zorgden mogelijk voor de reïonisatie in het vroege heelal
|
|
|
|
Sterrenkundigen hebben met behulp van de Webb ruimtetelescoop aanwijzingen gevonden dat het jonge sterrenstelsels met een hoge productiegraad van nieuwe sterren waren die hebben gezorgd voor de zogeheten reïonisatie in het vroege heelal, de periode dat het neutrale waterstofgas ioniseerde. Waterstof is zoals we weten het meest eenvoudige atoom in het heelal en het bestaat uit een proton in de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Herrezen supernova biedt ontbrekende schakel tussen twee typen
|
|
|
|
Van supernovae verwacht je dat die exploderen en daarna langzaam maar zeker lichtzwakker worden naarmate de tijd verstrijkt. Maar dat was niet het geval met SN 2018ivc, een supernova die in november 2018 voor het eerst werd gezien, een supernova van type IIL in het spiraalsterrenstelsel M77 (NGC 1068). De eerste periode na de explosie dimde het licht van SN …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
