|
|
|
|
De Astroblogs van de afgelopen week
|
|
|
|
|
|
Nieuwe 1,5 miljard-pixel ESO-foto toont ‘Rennende Kip-nevel’ in ongekend detail
|
|
|
|
Met de feestdagen voor de deur trakteert de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) je alvast op een ‘kerstkip’. De vandaag gepresenteerde foto toont een gasnevel die bekendstaat als de Rennende Kip-nevel. De 1,5 miljoen pixels tellende opname is gemaakt met de VLT Survey Telescope (VST), die is gehuisvest op de ESO-locatie op Paranal, in het noorden van Chili. Deze enorme kraamkamer …
|
|
|
|
|
|
|
|
Chandra, WIYN en 2MASS brengen de 'Kerstboomcluster' prachtig in beeld
|
|
|
|
NGC 2264 is deels een open sterrenhoop, deels een HII-gebied van geïoniseerd atomair waterstof en deels een diffuse nevel in het sterrenbeeld Eenhoorn (Monoceros). Het hemelobject ligt ongeveer 2500 lichtjaar van de Aarde en werd op 18 januari 1784 ontdekt door de Duits-Britse astronoom William Herschel. Die diffuse nevel staat ook wel bekend als de Kerstboomcluster en dat is niet …
|
|
|
|
|
|
|
|
Een timelapse van 14 jaar gammabronnen aan de hemel waargenomen door Fermi
|
|
|
|
NASA's Fermi ruimtetelescoop werd in juni 2008 gelanceerd en sindsdien neemt 'ie het heelal waar in het gammagebied van het EM-spectrum, met name met z'n Large Area Telescope (LAT), waarmee fotonen met een energie tussen 20 MeV en 300 GeV kunnen worden waargenomen. Tussen augustus 2008 en augustus 2022 nam Fermi's LAT vele gammabronnen aan de hemel waar, van extragalactische …
|
|
|
|
|
|
|
|
Reminder: Doe mee met de tiende (!) Astro Top-25, aflevering 2023
|
|
|
|
En daar is ‘ie weer, de Astro Top-25 2023 en dit keer met een heus jubileum: het is voor de tiende keer dat we ‘m doen! Vanaf 2014 hebben we ieder jaar in december de Astro Top-25, een top 25 van muzieknummers die op de een of andere manier iets te maken hebben met astronomie of ruimtevaart. Het kan zijn …
|
|
|
|
|
|
|
|
Mogelijk kan de top-10 van verste sterrenstelsels in het heelal weer herzien worden - dankzij Webb/JADES
|
|
|
|
Op 14 november jongstleden publiceerde ik de Top-10 van de verste sterrenstelsels in het heelal, een lijstje waarvan de meeste sterrenstelsels ontdekt zijn met de James Webb Space Telescope (JWST) a.k.a. Webb. Lijstaanvoerder en recordhouder op dit moment is JADES-GS-z13-0, een sterrenstelsel dat een roodverschuiving z = 13,2 leeft, d.w.z. dat het op een afstand staat van 33,381 miljard lichtjaar …
|
|
|
|
|
|
|
|
Als kerstgroet brengt Webb de ringen en manen van Uranus in beeld
|
|
|
|
De planeet Saturnus wordt gezien als de ‘Lord of the Rings’ van het zonnestelsel, maar als goede runner-up kunnen we Uranus beschouwen, de ijsreus waarvan 13 ringen en negen manen recent schitterend zijn gefotografeerd door de Webb ruimtetelescoop. In april dit jaar al had Webb 11 van de 13 ringen gefotografeerd en daarmee was het de derde keer dat de …
|
|
|
|
|
|
|
|
Eerste segmenten van grootste telescoopspiegel ter wereld naar Chili verscheept
|
|
|
|
De bouw van de Extremely Large Telescope (ELT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) heeft een belangrijke mijlpaal bereikt. De eerste achttien segmenten van de hoofdspiegel (M1) van de telescoop zijn bij ESO afgeleverd en naar Chili verscheept. Na aankomst in Chili worden de segmenten overgebracht naar de ELT Technical Facility op ESO’s Paranal-sterrenwacht in de Atacama-woestijn. Daar zullen de …
|
|
|
|
|
|
|
|
De zon is géén Hawking ster, lees: er zit geen zwart gat in de zon
|
|
|
|
Het zijn de donkere dagen voor Kerst, dus een goed moment er even opbeurend astronomisch nieuws in te gooien: de zon blijkt géén Hawking ster te zijn! En da's voor de komende half miljard jaar goed nieuws, want het betekent dat er géén zwart gat in de zon zit. De gedachte dat er misschien een zwart gat in de zon …
|
|
|
|
|
|
|
|
Ster S0-6 - vlakbij zwarte gat Sgr A* - is mogelijk ingevangen door het Melkwegstelsel
|
|
|
|
In het centrum van het Melkwegstelsel bevindt zich het superzware zwarte gat Sagittarius A* (kortweg Sgr A*), waar een grote hoeveelheid sterren in de nabijheid omheen draaien. Eén van die sterren is SO-6, welke zich op 0,04 lichtjaar afstand van Sgr A* bevindt, da's 3,7 x 10¹¹ km. Met de Japanse Subaru telescoop op Hawaï is de ster maar liefst …
|
|
|
|
|
|
|
|
Nieuwe rode sterrenstelsels blijken bekende... blauwe sterrenstelsels te zijn
|
|
|
|
Tsja, het kan soms raar lopen in de sterrenkunde. Ontdekt je met de Webb ruimtetelescoop een boel zogeheten 'extremely red objects' (ERO's), sterrenstelsels met een zeer rode kleur, blijken ze gelijkenis te vertonen met de 'blue-excess dust obscured galaxies' (BluDOG's), yep.... blauwgekleurde sterrenstelsels, welke eerder waren opgedoken in de waarnemingen gedaan met de Subaru telescoop op Hawaï. Sterrenkundigen zochten naar …
|
|
|
|
|
|
|
|
Energiebron en molecuul op Enceladus ontdekt die de kans op leven aldaar vergroten
|
|
|
|
Onderzoek van gegevens die verzameld zijn met NASA's Cassini ruimtevaartuig hebben laten zien dat er op Saturnus' ijzige maan Enceladus waterstofcyanide voorkomt, een molecuul dat een belangrijke rol speelt ion de vorming van leven. Eerder waren op Enceladus al organische bestanddelen gevonden in pluimen van stof en water door de spuwende geisers, waar Cassini af en toe doorheen was gevlogen. …
|
|
|
|
|
|
|
|
Sterrenkundigen ontdekken bijna honderd extreem metaalarme sterrenstelsels
|
|
|
|
Ze worden Extremely metal-poor galaxies (XMPG's) genoemd, zoals hun naam al zegt zijn het sterrenstelsels met een extreem laag gehalte aan 'metalen'. Nee denk niet meteen aan ijzer en zink, want sterrenkundigen hebben een heel andere definitie van metalen: alles wat zwaarder is dan waterstof en helium noemen ze een metaal. Door te speuren in de data verzameld met het …
|
|
|
|
|
|
|
|
Sterrenstelsels in het vroege heelal onthullen hun onverwachte chemische samenstelling
|
|
|
|
Sterrenkundigen hebben in twee sterrenstelsels uit het vroege heelal, die een zeer sterke sterproductie kennen, een onverwachte chemische samenstelling gevonden. Het team van sterrenkundigen stond onder leiding van Chentao Yang (Chalmers University) en ze gebruikten de telescopen van NOEMA (NOrthern Extended Millimetre Array) in Frankrijk om de twee stelsels te bestuderen. Het gaat om twee lichtsterkte sterrenstelsels, waarvan er eentje …
|
|
|
|
|
|
|
|
Tentoonstelling Into the Black Hole in het Valkhof Museum in Nijmegen
|
|
|
|
Met de kerstvakantie voor de deur is de tentoonstelling Into the Black Hole vast en zeker een leuk uitstapje! Into the Black Hole is te bewonderen in museum het Valkhof in Nijmegen en belooft een spectaculaire reis die veel verder gaat dan Nijmegen, namelijk een 'reis naar de giganten van de kosmos, de zwarte gaten'.. Nou, nou.. daar verbleekt zelfs …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
