astroblogs nieuwdbrief

De Astroblogs van de afgelopen week

MESSENGER 'zag' meteoriet inslaan op Mercurius

Het inslaan van meteorieten op de maan hebben we al heel vaak gezien, onlangs zelfs drie inslagen kort na elkaar. Maar nu blijkt dat NASA's MESSENGER (MErcury Surface, Space ENvironment, GEochemistry and Ranging) er ook eentje zag inslaan en wel op de planeet Mercurius. Het gebeurde op 21 december 2013, dus ruim acht jaar geleden, maar het is nu pas …
MESSENGER 'zag' meteoriet inslaan op Mercurius

Starship SN9 Aftermath

Starship SN9 Aftermath
Helaas, Elon Musk zal zich wel verbijten maar van het Starship prototype SN9 is gisteren, 2 februari, weinig overgebleven. Om 20:25 NL'se tijd steeg de roestvrijstalen 50 meter hoge kolos op vanaf Boca Chica, en net als bij de SN8 was de vlucht zelf succesvol maar bij de terugkeer ging het mis. Na heroriëntatie op het hoogste punt in de vlucht, op zo'n 10 km, had een gecontroleerde äerodynamische afdaling met bodyflaps moeten gebeuren, maar tijdens de deze complexe flopmanoeuvre verloor het Starship een van de drie Raptor-motoren, met als resultaat dat de SN9 zijwaarts binnenkwam en hard de grond raakte. En zo eindigde deze vlucht eender als bij de SN8, in een grote vuurbal. Vanuit technisch oogpunt was Starship SN9 vorige week klaar om haar 'hop' in Zuid-Texas te maken, maar had de FAA geen toestemming verleend. Zeer laat in de avond op maandag 1 februari werd alsnog goedkeuring verkregen terwijl SpaceX voorbereidingen trof voor de evacuatie van de bevolking van het lokale gebied.  Gelukkig werd geen schade geleden aan de SN10 of de Tank Farm, en gaat men door met de voorbereidingen voor de SN10 die mogelijk later deze maand gelanceerd gaat worden.

Hint gevonden van stof op grens tussen vloeistof en gas op exoplaneet WASP-31b

Een van de eigenschappen die een planeet geschikt maakt voor leven is de aanwezigheid van een weersysteem. Exoplaneten staan te ver weg om zoiets te zien, maar astronomen kunnen wel zoeken naar stoffen in de atmosfeer die een weersysteem mogelijk maken. Onderzoekers van SRON en de RUG hebben nu op exoplaneet WASP-31b een indicatie gevonden voor chroomhydride, dat bij de …
Hint gevonden van stof op grens tussen vloeistof en gas op exoplaneet WASP-31b

Beter laat dan nooit: iedereen nog een heel fijne Kruis-Kwartierdag!

Beter laat dan nooit: iedereen nog een heel fijne Kruis-Kwartierdag!
Het is 2 februari, dag van de zoveelste corona-persconferentie in Nederland, Groundhog Day in de VS, maar ook... Kruis-Kwartierdag. Het bestaan van dat soort dagen was ik even kwijt, maar ik heb er twaalf jaar geleden ook al eens over geblogd. Het zijn de vier momenten in het jaar die zitten tussen de equinoxen (lente/herfst) en de solstitiums (zomer/winter). Stelt …

Sterrenkundigen zien een magnetar bizar gedrag vertonen

Sterrenkundigen van het ARC Centre of Excellence for Gravitational Wave Discovery (OzGrav) en CSIRO in Australië hebben een magnetar waargenomen die een bizar gedrag vertoont, welke nooit eerder is gezien. Magnetars zijn neutronensterren met een zeer sterk magnetisch veld, zeg de massa van de zon gepropt in een bolletje van 15 km doorsnede, dat zeer snel rondtolt en een enorm …
Sterrenkundigen zien een magnetar bizar gedrag vertonen

Uitgebreidde halo van donkere materie ontdekt om een oud dwergstelsel

Uitgebreidde halo van donkere materie ontdekt om een oud dwergstelsel
Sterrenkundigen van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) hebben aan de uiterste rand van Tucana II, een oeroud, ultrazwak dwergsterrenstelsel op 163.000 lichtjaar van de aarde verwijderd, sterren ontdekt die nog onderhevig zijn aan de zwaartekracht van het dwergstelsel. Dit wijst er op dat Tucana II omgeven wordt door een uitgebreidde halo van donkere materie, die naar schatting drie tot …

SpaceX versus de FAA

SpaceX en de Federal Aviation Administration (FAA) staan op gespannen voet inzake de volgende high-altitude testvlucht van een Starship-prototype in Boca Chica, Texas. SpaceX was op 28 janauri j.l. klaar om de testvlucht met de SN9 te doen, maar had geen toestemming van de FAA. De lancering van de SN9 zou de tweede suborbitale testvlucht van een prototype Starship zijn. SpaceX-oprichter en CEO Elon Musk toog naar Twitter (44 miljoen volgers) om het Federal Aviation Administration (FAA), welke moet toezien op de veiligheid bij commerciële ruimtevaartlanceringen, te beschuldigen. Musk verweet de FAA (Federal Aviation Administration) een 'fundamenteel gebroken regelgevingsstructuur' te hebben i.t.t. wat betreft de burgerluchtvaart, waarbij de FAA, volgens Musk, wel alle regelgeving goed op orde heeft. SpaceX lijkt inmiddels de spin in het web te zijn van een complex verhaal, het niet verkrijgen van toestemming is niet het enige waarom het bedrijf steeds meer onder de loep genomen wordt door de FAA. De FAA wijst naar SpaceX betreffende het schenden van afspraken rondom de lancering van SN8, op 9 december 2020, dit meldde verslaggever Joey Roulette, The Verge.* Onder verwijzing naar twee mensen die bekend zijn met het incident, meldt Roulette dat zowel de RUD bij de SN8 vlucht, als de licentieovertreding, die niet gespecificeerd was, de FAA ertoe aanzetten om nader te kijken naar wat het bedrijf doet bij Boca Chica. De SN8 vloog op 9 december 2020 ongeveer 12,5 kilometer boven Boca Chica, voltooide een aantal complexe vliegmanoeuvres – inclusief een ‘buikflop’. Even leek het erop dat de SN8 al zijn doelen zou bereiken maar het voertuig kwam iets te snel neer op de landingsplaats en explodeerde in een vuurbal, gekscherend een Rapid Unscheduled Disassembly (RUD), genoemd.** Het grootste deel van de ruimtevaartgemeenschap noemde de test niettemin een groot succes vanwege alles wat aan de RUD vooraf ging. 
SpaceX versus de FAA

Extreme zwarte gaten hebben toch haar dat gekamd kan worden

Extreme zwarte gaten hebben toch haar dat gekamd kan worden
Decennia was de gedachte bij sterrenkundigen dat zwarte gaten geen haar hebben, zoals dat in navolging van John Wheeler werd gezegd. In wezen zijn zwarte gaten zeer eenvoudige objecten: voor een oplossing van Einsteins veldvergelijking uit de Algemene Relativiteitstheorie voor zwarte heb je maar drie dingen nodig, z'n massa, spin en lading. Meer eigenschappen heeft een zwart gat niet. Zwarte …

Nachten voor Volle Maan gaan mensen later naar bed en slapen ze minder

Onderzoekers van drie universiteiten ((University of Washington, the National University of Quilmes in Argentië en Yale University.)) hebben onderzoek gedaan naar de slaapcycli van mensen en daar komt uit naar voren dat mensen de nachten voor Volle Maan gemiddeld later naar bed gaan en dat ze die nachten ook minder slapen dan de rest van de maand. Bij het onderzoek, …
Nachten voor Volle Maan gaan mensen later naar bed en slapen ze minder

TESS ontdekt uniek zesvoudig stersysteem met drie paar eclipserende dubbelsterren

TESS ontdekt uniek zesvoudig stersysteem met drie paar eclipserende dubbelsterren
Met NASA's Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) zijn al aardig wat ontdekkingen van exoplaneten gedaan. Maar deze ontdekking van TESS is uniek: een zesvoudig stersysteem met drie paar eclipserende dubbelsterren, een sextet van om elkaar draaiende sterren, een 'triple-binary sextuple star system' zoals ze 't in de VS noemen. Zesvoudige stersystemen zijn op zich niet uniek, want daar zijn er …

RUG en Forum gaan samen met burgers de duisternis meten

In februari en maart onderneemt CurioUs?, een initiatief van Science LinX (Rijksuniversiteit Groningen), Forum Groningen en de Aletta Jacobs School of Public Health, een meetactie samen met burgers om de duisternis te meten. Iedereen kan meedoen door de sterren in het sterrenbeeld Orion te tellen. Met al deze meetgegevens wordt een duisterniskaart van Noord-Nederland gemaakt. De duisternis is van ons …
RUG en Forum gaan samen met burgers de duisternis meten

Zwarte gaten kunnen verhongeren door botsingen van sterrenstelsels

Zwarte gaten kunnen verhongeren door botsingen van sterrenstelsels
Lang werd gedacht dat als sterrenstelsels botsen en daarna fuseren hun centrale superzware zwarte gaten de ultieme overwinnaars zouden zijn, die in massa zouden groeien door toevoer van enorme hoeveelheden materie. Maar recent onderzoek met simulaties van botsingen laat zien dat zwarte gaten ook minder actief kunnen worden, dat ze kunnen 'verhongeren' door de botsing van sterrenstelsels. Botsingen tussen sterrenstelsels …

Livestream SpaceX´ SN9 high-altitude testvlucht [update]

SpaceX' Starship SN9 is er klaar voor, vandaag de 29ste januari om 16:00 NL'se tijd zal een high-altitude testvlucht worden uitgevoerd vanaf de testfaciliteit Boca Chica in Texas. Het Starship staat inmiddels al enkele dagen gereed voor lancering aan de golfkust, maar vanwege de slechte weersomstandigheden is de lancering enkele keren uitgesteld. Het is de twee suborbitale testvlucht van een prototype Starship. De aanstaande vlucht van SN9 (serial number 9) zal naar verwachting vergelijkbaar zijn met die van vorige maand door zijn voorganger. Starship SN8. die, net als SN9, uitgerust was met drie Raptor-motoren. De SN8 vloog op 9 december ongeveer 12,5 kilometer boven Boca Chica, voltooide een aantal complexe vliegmanoeuvres – inclusief een ‘buikflop’. Even leek het erop dat de SN8 al zijn doelen zou bereiken maar het voertuig kwam iets te snel neer op de aangewezen landingsplaats en explodeerde in een flinke vuurbal. 
Livestream SpaceX´ SN9 high-altitude testvlucht [update]

Vermeende fosfine in atmosfeer Venus was waarschijnlijk gewone zwaveldioxide

Vermeende fosfine in atmosfeer Venus was waarschijnlijk gewone zwaveldioxide
Op 14 september 2020 was het wereldnieuws: sterrenkundigen onder leiding van Jane Greaves ( Cardiff Universiteit) hadden met de James Clerk Maxwell Telescoop (JCMT) op Hawaï en het Atacama Large Millimeter Array (ALMA) observatorium in Chili aanwijzingen gevonden dat er hoog in de atmosfeer van Venus fosfine aanwezig is, iets dat zou wijzen op de aanwezigheid van anaeroob leven in …
facebook twitter 
MailPoet