Credit: Travel Coffee Book / Pixabay
De laatste maand stonden de nieuwsmedia vol met berichten dat een nieuwe ijstijd onderweg zou zijn. Dat zou namelijk blijken uit een studie naar het aantal zonnevlekken. Een nieuwe statistische studie van de zonnevlek-cyclus, uitgevoerd door de Royal Astronomical Society, heeft namelijk uitgewezen dat de zonne-activiteit zal afnemen, tot wel zestig procent in 2030.
De laatste keer dat de zonne-activiteit zo laag was, een paar eeuwen geleden, kwam precies overeen met een opvallend koude periode in Europa en Noord-Amerika, de zogenaamde Kleine IJstijd. Ontkenners van klimaatsverandering, die vooral in de Noord-Amerikaanse media en politiek ruim vertegenwoordigd zijn, zijn zo’n beetje geobsedeerd door zonnevlekken. Volgens hen is de uitstoot van kooldioxide helemaal niet verantwoordelijk voor klimaatsverandering, maar is simpelweg de activiteit van de zon de boosdoener.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat de conservatieve media met het nieuws aan de haal zijn gegaan, om vervolgens een conclusie te presenteren die helemaal niet ondersteund wordt door het onderzoek in kwestie: dat we binnenkort met een nieuwe Kleine IJstijd te maken krijgen! Ook in de Nederlandse webmedia (en zelfs de “officiële” media) was het vooruitzicht van een nieuwe ijstijd een populair onderwerp, maar klopt dit wel? Nee!Zonnevlekken worden de laatste 400 jaar regelmatig waargenomen en tijdens die periode blijkt er een zwak verband te bestaan tussen het aantal zonnevlekken en de gemiddelde wereldtemperatuur. Dit verband is vooral duidelijk tijdens een dramatische afname van het aantal zonnevlekken in de periode tussen 1645 en 1715 – het zogenaamde Maunder-minimum. Deze gebeurtenis viel samen met een uitzonderlijk koude periode in Europa, de Kleine IJstijd.Dit verband heeft geleid tot een theorie waarin de variabele activiteit van de zon de dominante factor vormt in de veranderingen van het klimaat op aarde. Hoewel dat idee nog altijd populair is, is het door meerdere onderzoeken duidelijk ontkracht! In werkelijkheid fluctueren zonnevlekken in een elfjarige cyclus en de huidige cyclus is de zwakste in honderd jaar tijd – desondanks was 2014 wereldwijd het warmste jaar sinds het begin van de metingen. Het punt is namelijk dat de zon een hartstikke stabiele ster is – de totale energie-uitstoot blijft heel constant. Zelfs tijdens een extreme zonnevlekken-minimum zal de totale energie-uitstoot afnemen met slechts 0,1 procent. Dat zal, volgens een interessante nieuwe studie, inderdaad resulteren in de afname van de temperatuur – maar die afname zal boven Europa slechts een halve graad bedragen en dat is, afgezet tegen het versterkte broeikaseffect, zo’n beetje te verwaarlozen. Bovendien zal de afname van de temperatuur boven andere werelddelen nog veel minder uitgesproken zijn – wereldwijd (gemiddeld) slechts 0,16 graden. Om dat in verhouding te zetten: sinds 1880 is de gemiddelde wereldtemperatuur zo’n 0,8 graden gestegen en daar zal de komende eeuw nog zeker een graad bijkomen, misschien wel 3 of 4 graden!We zijn dus NIET op weg naar een nieuwe Kleine IJstijd en al helemaal niet naar een nieuwe IJstijd. Vergeet al die nieuwsberichten dus, ze zijn allemaal gebaseerd op het verkeerd interpreteren van wetenschappelijk onderzoek.Oh, nog even terugkomend op de Kleine IJstijd van een paar eeuwen terug: die begon al tientallen jaren voor de start van het Maunder-minimum van zonnevlekken en werd vooral veroorzaakt door vulkanisme. Edit: Even voor de duidelijkheid: ik beweer dus NIET dat er nooit een nieuwe ijstijd zal komen – sterker nog, dat is onvermijdelijk, maar zal iets voor de verre toekomst zijn.
