Nieuw ontdekte ‘nanovlammen’ op de zon als mogelijke bron van zonnewind aangewezen

Angele van Oosterom

8 maanden geleden

Solar Orbiter Credits; ESA

Wetenschappers proberen al decennia lang het exacte mechanisme achter het verschijnsel ‘zonnewind’, geladen deeltjes die door de zon worden uitgespuwd, te ontrafelen. Een internationaal team van astronomen heeft recent met behulp van data van ESA/NASA’s Solar Orbiter ontdekt dat er veel kleine plasmastralen, ‘nanovlammen’ genoemd door de ontdekkers, uit de corona van de zon worden uitgestoten. Deze nanovlammen (Eng. ‘nano flares’) waren tot voorheen onbekend, en deze ‘kleine’ uitbarstingen op het oppervlak van de zon, zouden een belangrijke bron van de zonnewind kunnen zijn. Wetenschappers hebben de zonnewind altijd in verband gebracht met structuren die coronale gaten worden genoemd, donkere vlekken, die boven het oppervlak van de zon verschijnen terwijl het magnetische veld zich uitstrekt tot in het zonnestelsel. Plasma kan langs deze open magnetische veldlijnen naar het zonnestelsel stromen, waardoor de zonnewind ontstaat. Maar hoe dit plasma gelanceerd werd was nog geen antwoord op.

De Solar Orbiter heeft onze lokale ster de afgelopen jaren nauwlettend in de gaten gehouden, een taak die onder meer bestond uit het van dichtbij observeren van een coronaal gat, in high-definition, bij extreem ultraviolette golflengten van licht. En daarbij ontdekte de astronomen m.b.v. zijn data dat er veel kleine plasmastralen uit de corona van de zon werden uitgestoten. Klein is hier een relatief begrip; elke straal is een paar honderd kilometer lang, bereikte snelheden van ongeveer 100 km per seconde en duurde 20 tot 100 seconden. Maar vergeleken met andere zonnevlammen hebben ze een zeer laag energieverbruik en vuren ze slechts een duizendste van de energie af van de voorheen kleinste bekende zonnevlammen. Toch zouden hun aantallen een aanzienlijk percentage van de zonnewind kunnen uitmaken, aldus het onderzoeksteam.

_{Een collage van Solar Orbiter-afbeeldingen van kleine jets of nano-vlammen op de zon, waarvan nieuwe waarnemingen suggereren dat ze een belangrijke bron van de zonnewind zouden kunnen zijn. Credits; ESA & NASA/Solar Orbiter/EUI Team, Lakshmi Pradeep Chitta, Max Planck Institute for Solar System Research}

Meer waarnemingen moeten het inzicht in deze jetstralen alsook in de aard van de zonnewind in zijn algemeen verbeteren. Dit zou op zijn beurt betere voorspellingen van het ruimteweer voor toekomstige astronauten en ruimtevaartuigen kunnen opleveren. Solar Orbiter zal de komende jaren zijn baan veranderen om een directer zicht te krijgen op de zuidpool van de zon, waar het waargenomen en bestudeerde coronale gat zich bevond. Het onderzoek werd recent gepubliceerd in Science. Bron: ESA, NASA

Gerelateerde Astroblogs: