Site pictogram Astroblogs

Reuzenplaneten als ‘sloopkogel’; of hoe ze het leven in andere zonnestelsels kunnen verhinderen

Art. impressie van extra-solair zonnestelsel dat krioelt met reuzenplaneten Credits; NASA/Dana Berry

Reuzenplaneten elders in de kosmos beschermen niet persé het leven op hun kleinere, rotsachtige buurplaneten zoals bijvoorbeeld Jupiter in ons zonnestelsel de aarde beschermt tegen kometen en asteroïden. Astrofysicus Stephen R. Kane zette in zijn artikel getiteld Surrounded by Giants: Habitable Zone Stability Within the HD 141399 System uiteen hoe de aantrekkingskracht van massieve planeten in een relatief nabijgelegen planetenstelsel, waarschijnlijk hun aardachtige buurplaneten uit de zogenoemde ‘bewoonbare zone’ (Eng. ‘habitable’ of ‘Goldilocks’ zone) van hun stelsel zal werpen. Het artikel van Kane werd gepubliceerd in The Astronomical Journal. Reuzenplaneten kunnen dus chaos veroorzaken en buurplaneten uit de HZ werpen. dit is ongunstig m.b.t. het creëeren van een stabiele omgeving waarin leven, zoals wij dat kennen, kan ontstaan. Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel, buigt, vanwege zijn enorme zwaartekrachtveld kometen en asteroïden af die anders de aarde zouden kunnen treffen, waardoor een stabiele omgeving voor leven wordt gecreëerd.

De ‘bewoonbare zone’ (HZ, of ook wel CHZ) wordt gedefinieerd als de zone in een zonnestelsel waar op de oppervlakten van omlopende planeten vloeibaar water zou kunnen voorkomen. Bewoonbare zones worden ook wel Goudhaartje/Goldilocks-zones genoemd. In tegenstelling tot de meeste andere bekende zonnestelsels staan de vier reuzenplaneten in HD 141399 verder van hun ster. Dit maakt het, aldus Kane, een goed model voor vergelijking met ons zonnestelsel, waar Jupiter en Saturnus ook relatief ver van de zon staan.

“Het is alsof ze vier Jupiters hebben die zich gedragen als sloopkogels en alles in de war gooien”, aldus Kane. De astrofysicus voerde meerdere computersimulaties uit om het effect van deze vier reuzeplaneten te begrijpen. Kane wilde specifiek kijken naar de bewoonbare zone in dit sterrenstelsel en weten of de aarde daar in een stabiele baan zou kunnen blijven. Het antwoord is ja, aldus Kane, maar dat is wel zeer onwaarschijnlijk, er zijn slechts enkele gebieden waar de zwaartekracht van de reuzenplaneten zodanig is, dat ze de aarde niet uit zijn baan zouden slaan en uit de HZ zouden werpen.
 

Ons zonnestelsel, art. impressie van 9 planeten en manen van Jupiter Credits; NASA/JPL/ASU

Terwijl bovenstaand artikel aantoont dat gigantische planeten buiten de bewoonbare zone een ongunstige invloed kunnen hebben op hun meer aardachtige buurplaneten, laat een tweede, gerelateerd artikel zien dat één kolossale planeet in het midden van de HZ, een soortgelijk effect kan hebben. Dit tweede artikel, getiteld ‘GJ 357 d: Potentially Habitable World or Agent of Chaos?‘, ook gepubliceerd in The Astronomical Journal, onderzocht een stersysteem op slechts 30 lichtjaar van de aarde genaamd GJ 357. Eerdere studies hebben aangetoond dat een planeet in het systeem, genaamd GJ 357 d, zich in de HZ bevindt en zo’n 8 tot maximaal 10 keer de massa van de aarde heeft, wat mogelijk betekent, aldus Kane, dat deze niet terrestrisch is, en niet in staat is om leven te huisvesten. Verder tonen Kane e.a. aan dat als deze ene reuzenplaneet veel groter is dan eerder werd aangenomen, dit zeker zal verhinderen dat er meer aardachtige planeten in de HZ ernaast zullen verblijven. Hoewel er ook een select aantal locaties in de HZ van dit systeem zijn, waar terrestrische planeten zich mogelijk zouden kunnen bevinden, zouden hun banen rond de moederster zeer elliptisch zijn. Kane stelt Met andere woorden: de banen zouden bijzondere klimaten op die planeten veroorzaken.” En verder meent Kane Dit artikel is in werkelijkheid een waarschuwing om, wanneer we planeten in de HZ aantreffen, men niet aan moet nemen dat ze automatisch in staat zijn leven te kunnen herbergen”. Met hun werk toont het tweetal aan hoe lastig het is om de juiste omstandigheden te vinden, elders in de kosmos, waar een stabiele omgeving voor leven wordt gecreëerd. Kane “Ons werk geeft ons nog meer redenen om erg dankbaar te zijn voor de specifieke planetaire configuratie die we in ons zonnestelsel hebben.” Voor meer onderzoek van Kane m.b.t. ons zonnestelsel zie o.a. ‘Wat zou er gebeuren als ons zonnestelsel een superaarde zou krijgen?;  Bronnen; Phys.org, NASA, University of California, Riverside

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten