Een avondje astrochemie bij Christiaan Huygens

Gisteravond hield de Leidse promovenda Suzanne Bisschop een lezing voor de leden van sterrenvereniging Christiaan Huygens over het onderwerp astrochemie. De lezing, die de titel had ‘Van interstellaire wolken tot leven’, was een boeiende, maar soms ook pittige lezing. Boeiend omdat het een onderwerp was dat niet alledaags is, de astrochemie die scheikundige processen in de ruimte bestudeert. Ik vond ‘m zelf af en toe pittig omdat ik niet echt thuis ben in de scheikunde (er komen weer allerlei herinneringen bovenborrelen over een vervelende oude scheikundelerares op de middelbare school, die m’n eventuele interesse in het vak aardig verknalt heeft). Het eerste deel van de lezing was vooral de theorie: over de interstellaire wolken van gas en stof die vol blijken te zitten met eenvoudige ingewikkelde moleculen. Die bleken weer samen te klonteren af en toe en daar speelden ijsdeeltjes ook weer een rol bij, maar hoe dat precies in elkaar zit kan je vast en zeker nalezen op de website van Ewine van Dishoeck, Suzanne’s baas bij de vakgroep Moleculaire Astrophysica van de Universiteit Leiden. Leuk om te horen dat er in de ruimte complete gaswolken met alcohol voorkomen. Mmmmmm, de Heinekennevel in Orion, klinkt dat? Op de foto trouwens van die donkere wolken in de ruimte, die het licht van erachter staande sterren absorberen. Het is B68 in het sterrenbeeld Slangedrager (Ophiuchus). Na de pauze ging het verhaal meer over de experimenten die door de vakgroep worden gedaan om de fysica van de moleculen in die interstellaire wolken na te bootsen. Daartoe hebben ze op de Universiteit van Leiden zo’n vacuumkamer staan waar stromen van deeltjes in worden geblazen en dat wordt in infraroodlicht (of was het nou submillimeter?; m’n stroom was op dat moment voor vijf minuutjes eventjes uit 😉 ) geanalyseerd. Suzanne Bisschop liet allerlei grafieken en figuren zien die het resultaat waren van het experimentele onderzoek en af en toe kreeg ik daar moleculen van voor m’n ogen. Na afloop konden de leden vragen stellen (tijdens de lezing trouwens ook, maar dat ging spaarzaam) en toen bleken er diverse scheikunde-adepten in de zaal te zitten die helemaal thuis waren in de materie. En zo was het weer een leuk en leerzaam avondje bij sterrenkundevereniging Christiaan Huygens, ook wel bekend als de afdeling Zuid-Holland-Zuid van de Koninklijke Nederlandse vereniging voor Weer- en Sterrenkunde. Wie (tussen twee haakjes) ge